شمش طلا

شمش طلا (gold bar) قطعه‌ای از طلای خالص است که از طلای خام به دست می‌آید. برای ساخت آن، طلای ذوب شده را در قالب‌های مخصوص می‌ریزند و پس از آماده‌سازی، آن را بسته‌بندی و وکیوم می‌کنند. خلوص شمش‌های طلا بسیار بالاست و معمولاً ۹۹.۹ درصد طلای خالص دارند که به آن عیار ۲۴ می‌گویند. به دلیل نرم بودن طلا با این خلوص، شمش‌ها در بسته‌های محافظت‌شده فروخته می‌شوند.

تاریخچه شمش طلا

طلا از دوران باستان به عنوان نمادی از ثروت و قدرت شناخته می‌شد. اولین نشانه‌های استفاده از طلا به حدود ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد برمی‌گردد، زمانی که در مصر باستان برای ساخت جواهرات و اشیای زینتی مورد استفاده قرار می‌گرفت. با گذشت زمان، طلا به عنوان یک واحد پول و وسیله‌ای برای تجارت میان فرهنگ‌های مختلف استفاده شد.

شمش طلا به عنوان یک شکل استاندارد از طلا، از قرن هفدهم میلادی به بازارهای جهانی معرفی شد و امروزه در اشکال مختلف و با خلوص‌های مختلف تولید می‌شود.

انواع شمش طلا

شمش‌های طلا را می‌توان به دو دسته اصلی تقسیم کرد، بر اساس خلوص و ترکیب مواد:

1. شمش طلای خالص: این شمش‌ها معمولاً دارای خلوص ۹۹.۹ درصد هستند و فقط از طلای خالص ساخته می‌شوند. به دلیل خلوص بالا، این شمش‌ها ارزش بیشتری دارند.
2. شمش طلای آلیاژی (مخلوط): این نوع شمش‌ها از ترکیب طلا با فلزات دیگر مانند مس، نقره، یا پالادیوم ساخته می‌شوند و خلوص آن‌ها معمولاً کمتر از ۹۹.۹ درصد است. شمش‌های آلیاژی معمولاً مقاومت بیشتری دارند و برای کاربردهایی مانند ساخت جواهرات مناسب‌ترند.

برای مثال، رزگلد یکی از آلیاژهای محبوب است که با مس ترکیب می‌شود و به خاطر رنگ زیبا و خاصی که دارد، در سال‌های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. مس باعث می‌شود که شمش طلا محکم‌تر و مقاوم‌تر شود.

طلای سفید نیز یکی دیگر از آلیاژهای معروف است که با فلزاتی مثل پالادیوم، نیکل، یا نقره مخلوط می‌شود و برای ساخت جواهرات استفاده می‌شود.

انتخاب بین شمش‌های خالص و آلیاژی به نیاز و بودجه شما بستگی دارد، چون هر کدام ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

ویژگی‌های شمش طلا

• خلوص: شمش‌های طلا معمولاً با خلوص ۹۹۹ (معادل ۲۴ عیار) تولید می‌شوند که بالاترین سطح خلوص طلا است. برخی شمش‌ها ممکن است با خلوص ۹۹۵ یا ۹۹۰ نیز عرضه شوند.
• وزن و اندازه: شمش‌های طلا در وزن‌های مختلف تولید می‌شوند. رایج‌ترین وزن‌ها شامل ۱ اونس (حدود ۳۱.۱ گرم)، ۱۰ اونس و ۱ کیلوگرم است. اندازه و وزن شمش‌ها به نوع و کاربرد آن‌ها بستگی دارد.
• نقش و حکاکی: شمش‌های طلا معمولاً با نشان‌های خاصی از جمله نام تولیدکننده، وزن و خلوص حکاکی می‌شوند. این اطلاعات به شناسایی و اعتبار شمش کمک می‌کند.

کاربردهای شمش طلا

شمش طلا، به عنوان یک ابزار سرمایه‌گذاری و ذخیره ارزش شناخته می‌شود و کاربردهای متنوعی دارد:

• سرمایه‌گذاری: سرمایه‌گذاران معمولاً از شمش طلا به عنوان یک راه برای حفظ ثروت خود استفاده می‌کنند. در زمان‌هایی که بازارهای مالی ناپایدار هستند، طلا به عنوان یک دارایی امن شناخته می‌شود.
• بانک‌ها و ذخایر ملی: کشورها معمولاً طلا را به عنوان بخشی از ذخایر ارزی خود نگه می‌دارند.
• جواهرات: برخی از جواهرات با استفاده از شمش‌های طلا ساخته می‌شوند و برای زینت استفاده می‌شوند.
• صنعت الکترونیک: طلا به دلیل خاصیت هدایت الکتریکی بالا در صنایع الکترونیک مورد استفاده قرار می‌گیرد.

عیار شمش چقدر است؟

شمش‌های طلا دارای عیار بالایی هستند و معمولاً خلوص بسیار زیادی دارند. به دلیل این خلوص بالا، سطح شمش‌ها نرم است و اثر انگشت به آسانی روی آن‌ها باقی می‌ماند. هیچ شمش طلایی کاملاً خالص (۱۰۰ درصد) وجود ندارد، زیرا برای اینکه طلا پایدار بماند، به مقدار کمی از عناصر دیگر نیاز است.

علامت‌های حک شده روی شمش طلا

برای شناسایی و جلوگیری از تقلب، روی همه شمش‌های طلا نشانه‌هایی حک می‌شود که توسط شرکت‌های تولیدکننده درج شده است. این نشانه‌ها شامل موارد زیر می‌شود:

• عیار شمش: عیار طلا معمولاً ۹۹۹ است که نشان‌دهنده خلوص بالای آن است.
• وزن شمش: وزن دقیق شمش طلا باید با وزن ثبت‌شده و ترازو مطابقت داشته باشد.
• کد شناسایی: هر شمش دارای یک کد شناسایی منحصربه‌فرد است که به آن “کد ری‌گیری” گفته می‌شود.
• لوگو و نام کارخانه: نام یا لوگوی شرکت تولیدکننده شمش نیز روی آن حک می‌شود.

مزایا و معایب سرمایه‌گذاری در شمش طلا

سرمایه‌گذاری در شمش طلا می‌تواند دارای مزایا و معایب خاصی باشد:

مزایا:

• حفظ ارزش: طلا به عنوان یک دارایی امن در برابر تورم و نوسانات بازار شناخته می‌شود.
• حمایت از ارزش: در شرایط اقتصادی نامساعد، طلا می‌تواند به عنوان یک پناهگاه امن عمل کند.
• قابل تبدیل به نقد: شمش طلا به راحتی قابل فروش و تبدیل به نقد است.

معایب:

• عدم تولید درآمد: برخلاف سهام و اوراق قرضه، شمش طلا هیچ درآمدی تولید نمی‌کند.
• هزینه‌های نگهداری: نگهداری شمش طلا نیاز به هزینه‌هایی از جمله بیمه و امنیت دارد.
• نوسانات قیمت: قیمت طلا ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی نوسان کند.

عوامل مؤثر بر اجرت شمش طلا

هزینه‌های مختلفی بر روی اجرت شمش طلا تأثیر دارند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:

1. هزینه تولید:
   • ذوب و تصفیه: هزینه‌های ذوب و تصفیه طلا برای رسیدن به خلوص مورد نظر.
   • قالب‌گیری: هزینه‌های مربوط به شکل‌گیری شمش‌های طلا.
2. بسته‌بندی: شمش‌ها معمولاً در بسته‌بندی‌های استاندارد و با کیفیت عرضه می‌شوند که این نیز هزینه‌ای به همراه دارد.
3. حمل و نقل و بیمه: حمل شمش‌های طلا نیاز به مراقبت ویژه و بیمه دارد که هزینه‌هایی را ایجاد می‌کند.
4. نگهداری: هزینه‌های مربوط به انبارداری و حفاظت از شمش‌های طلا.

چگونه اجرت شمش طلا را محاسبه کنیم؟

اجرت شمش طلا، هزینه‌ای است که بابت تولید، حمل و نقل، بیمه و نگهداری شمش‌های طلا پرداخت می‌شود. این هزینه‌ها می‌توانند به صورت درصدی از قیمت طلا یا به صورت مبلغ ثابت محاسبه شوند. در ادامه نحوه محاسبه اجرت شمش طلا را به زبان ساده توضیح می‌دهیم.

نحوه محاسبه اجرت شمش طلا

اجرت شمش طلا می‌تواند به دو صورت محاسبه شود:

• به صورت درصدی از قیمت طلا: در این روش، اجرت به عنوان درصدی از قیمت کل طلا محاسبه می‌شود.
• مثال: اگر اجرت ۲% از قیمت طلا باشد و قیمت هر گرم طلا ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان باشد:

اجرت هر گرم طلا = (۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۲%) = ۲۰,۰۰۰ تومان

• به صورت مبلغ ثابت: در این روش، اجرت به صورت مبلغ ثابت برای هر گرم طلا یا هر شمش مشخص می‌شود.
• مثال: اگر اجرت هر گرم طلا ۳۰,۰۰۰ تومان باشد و شما قصد خرید یک شمش ۱۰ گرمی را داشته باشید:

اجرت کل = ۳۰,۰۰۰ تومان × ۱۰ گرم = ۳۰۰,۰۰۰ تومان

مثال عملی

فرض کنید قصد خرید یک شمش طلای ۵۰ گرمی با قیمت هر گرم ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان و اجرت ۲% را دارید:

• محاسبه قیمت طلا:

قیمت طلا = وزن شمش × قیمت هر گرم طلا

قیمت طلا = ۵۰ گرم × ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان

• محاسبه اجرت:

اجرت هر گرم طلا = (۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان × ۲%) = ۲۰,۰۰۰ تومان

اجرت کل = ۲۰,۰۰۰ تومان × ۵۰ گرم = ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان

• محاسبه قیمت نهایی:

قیمت نهایی = قیمت طلا + اجرت کل

قیمت نهایی = ۵۰,۰۰۰,۰۰۰ تومان + ۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان = ۵۱,۰۰۰,۰۰۰ تومان

با این روش‌ها، می‌توانید هزینه‌های خرید شمش طلا را به راحتی محاسبه کنید و برنامه‌ریزی بهتری برای سرمایه‌گذاری داشته باشید.

وزن شمش‌های طلا برای استفاده های مختلف

شمش‌های طلا در اندازه‌ها و وزن‌های مختلف تولید می‌شوند تا نیازهای متنوع مشتریان را برآورده کنند. شرکت‌ها بر اساس نوع تقاضا، شمش‌هایی با وزن‌های مختلف ارائه می‌دهند. برای مثال، شمش‌های سبک‌تر و ارزان‌تر که مناسب هدیه دادن هستند، در وزن‌های کمتر تولید می‌شوند. برای سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، از شمش‌های سنگین‌تر مثل شمش‌های ۱ کیلویی استفاده می‌شود.

شمش‌های سنگین‌تر مثل ۱۲ کیلوگرمی که به منظور صادرات یا ذخایر بانکی استفاده می‌شوند، معمولاً در بازارهای خاصی کاربرد دارند. به‌عنوان مثال، بانک مرکزی ایران از شمش‌های ۱۲ کیلوگرمی برای ساخت جواهرات استفاده می‌کند.

بزرگ‌ترین شمش طلا در جهان

در سال ۲۰۰۵، بزرگ‌ترین شمش طلا که تاکنون ساخته شده بود در موزه توی ژاپن به نمایش گذاشته شد. این شمش طلا ۲۵۰ کیلوگرم وزن دارد و اندازه‌های آن شامل ۴۵.۵ سانتی‌متر طول، ۲۲.۵ سانتی‌متر عرض و ۱۷ سانتی‌متر ارتفاع است. این شمش بزرگ‌ترین شمش طلای جهان است و در حال حاضر در موزه توی در استان شیزوئوکا، ژاپن نگهداری می‌شود.

کمترین وزن شمش طلا

وزن کمترین شمش طلا، بر اساس قوانین هر کشور متفاوت است. در بیشتر کشورهایی که شمش طلا عرضه می‌شود، کمترین وزن شمش برای فروش معمولاً بین ۲ تا ۵ گرم است. در ایران، بر اساس قوانین جدید بورس اوراق بهادار تهران، کمترین وزن شمش برای خرید و فروش ۵ گرم تعیین شده است. از آنجا که خرید شمش طلا به‌عنوان یک روش سرمایه‌گذاری مطرح است، سرمایه‌گذاران معمولاً شمش‌های سنگین‌تر خریداری می‌کنند تا هزینه‌های نگهداری کاهش یابد.

تولید شمش طلا در جهان

چندین کشور پیشرو در تولید شمش طلا وجود دارند. کشورهایی مانند سوئیس، انگلیس، استرالیا و امارات متحده عربی به‌دلیل تولید شمش‌های باکیفیت و تقاضای بالا، در صدر تولیدکنندگان شمش طلا قرار دارند. از معروف‌ترین شمش‌های جهان، می‌توان به شمش‌های سوئیسی اشاره کرد که به‌دلیل کیفیت بالای ساخت و استانداردهای دقیق، شناخته‌شده هستند. در ایران نیز ضرابخانه‌های دولتی مسئول تولید شمش هستند و برخی شرکت‌های خصوصی با مجوز دولت به این کار مشغول‌اند.

برندهای ایرانی تولیدکننده شمش طلا

در ایران، برخی از برندهای مطرح در زمینه تولید شمش طلا عبارتند از:

• پارسیس گل
• شمش ونوس
• ایران شمش
• خانه سکه ایران
• شمش محمد
• شمش پرنیا

برندهای خارجی تولیدکننده شمش طلا

برندهای معتبر جهانی تولیدکننده شمش طلا عبارتند از:

• Emirates Gold
• Baird & Co
• Mint
• PAMP
• Valcambi
• Metalor

هر یک از این برندها به‌دلیل استانداردهای بالای تولید، در بازار جهانی اعتبار زیادی دارند.

وزن‌های مختلف شمش طلا بر اساس گرم

شمش‌های طلا در وزن‌های مختلفی تولید می‌شوند. برندهای مختلف شمش‌هایی در اندازه‌های متنوع عرضه می‌کنند که برخی از این وزن‌ها عبارتند از:

وزن‌های شمش طلا بر اساس انس

علاوه بر گرم، شمش‌های طلا بر اساس انس نیز محاسبه و عرضه می‌شوند. برخی از وزن‌های شمش طلا بر اساس انس شامل:

خرید و فروش شمش طلا به صورت آنلاین

برای خرید و فروش آنلاین شمش طلا، چند روش وجود دارد:

1. خرید از بورس کالا: می‌توانید شمش طلا، را به صورت آنلاین از بورس کالا خریداری کنید. در بورس، شمش طلا (gold bar) با گواهی سپرده کالایی معامله می‌شود. این گواهی‌ها به “سوت” تقسیم می‌شوند که هر سوت معادل یک هزارم گرم طلا با عیار ۹۹۵ است. حداقل خرید ۱۰۰ سوت (۰.۱ گرم) است. اگر بخواهید شمش فیزیکی دریافت کنید، باید حداقل ۱۱ هزار گواهی (معادل ۱.۱ کیلوگرم) داشته باشید.
2. صندوق‌های سرمایه‌گذاری طلا: این صندوق‌ها مانند صندوق عیار کارگزاری مفید که از سال ۱۳۹۷ فعالیت می‌کند، حداقل ۷۰ درصد از سرمایه خود را در گواهی‌های سکه و شمش طلا سرمایه‌گذاری می‌کنند. با این روش می‌توانید با مبلغ کمی سرمایه‌گذاری کنید و از مدیریت حرفه‌ای بهره‌مند شوید.
3. پلتفرم گلدکس: با استفاده از پلتفرم گلدکس، می‌توانید طلای آب شده را به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری خرید و فروش کنید. این پلتفرم امنیت و سهولت در خرید و فروش را برای شما فراهم می‌کند.

چطور شمش طلای اصل را شناسایی کنیم؟

برای اطمینان از اصل بودن شمش طلا، به موارد زیر دقت کنید:

• عیار: عیار طلا باید روی شمش حک شده باشد. بهتر است از فروشگاه‌های معتبر خرید کنید.
• کد شناسایی: هر شمش دارای کد شناسایی منحصربه‌فردی است که روی آن حک شده است.
• ظاهر شمش: شمش طلا، باید براق و درخشان باشد. اگر ظاهر شمش غیرطبیعی است، ممکن است تقلبی باشد.