تولید ناخالص داخلی (GDP) و تولید ناخالص ملی (GNP) برای اندازه گیری تولید سالانه یک کشور در نظر گرفته می شوند که در آن تولید ناخالص داخلی (GDP) معیاری از تولید ملی در طول سال است. در مقابل، تولید ناخالص ملی (GNP) تولید یا تولید سالانه توسط شهروندان یک کشور در کشور خود یا خارج از کشور را اندازه گیری می کند. از این رو مرز کشور در محاسبه GNP لحاظ نمی شود.

تولید ناخالص داخلی ارزش بازار همه کالاها و خدمات نهایی را در نظر می گیرد که توسط عوامل تولید مانند سرمایه و نیروی کار واقع در یک کشور یا اقتصاد در طول دوره معین، عموماً سالانه یا فصلی، تولید می شود. با این حال، تولید ناخالص ملی ارزش بازار همه کالاها و خدمات نهایی تولید شده توسط عوامل تولید مانند سرمایه و نیروی کار عرضه شده توسط شهروندان یک کشور را در نظر می گیرد، صرف نظر از اینکه این تولید مشابه در داخل استان یا خارج از کشور انجام شود.

تولید ناخالص داخلی چیست؟

ارزش کل بازار کالاها و خدمات تولید شده در یک کشور در یک زمان معین به عنوان تولید ناخالص داخلی (GDP) شناخته می شود. این معیار پرکاربردترین معیار اندازه اقتصاد یک کشور است. با این حال، فقط شامل خرید کالاها و خدمات تازه تولید شده می شود و شامل فروش یا فروش مجدد کالاهای تولید شده در دوره های قبلی نمی شود. علاوه بر این، انتقال پرداخت‌هایی که توسط دولت انجام می‌شود، مانند بیکاری، بازنشستگی و کمک‌های رفاهی، خروجی اقتصادی نیست و در محاسبه تولید ناخالص داخلی لحاظ نمی‌شود.

• ارزش‌های مورد استفاده در محاسبه تولید ناخالص داخلی، ارزش‌های بازار کالاها و خدمات نهایی هستند، یعنی ارزش موتور خودرویی که تویوتا می‌سازد به صراحت در تولید ناخالص داخلی لحاظ نمی‌شود. ارزش آنها در قیمت نهایی خودروهایی که از ماشین آلات استفاده می کنند درج می شود. به همین ترتیب، ارزش نقاشی رامبراند که به قیمت ۱۵ میلیون یورو به فروش می رسد، در محاسبه تولید ناخالص داخلی لحاظ نمی شود، زیرا تولید نشده است.
• کالاها و خدمات ارائه شده توسط دولت در تولید ناخالص داخلی تحت پوشش قرار می گیرند، حتی اگر به صراحت در بازار قیمت گذاری نشده باشند. به عنوان مثال، خدمات ارائه شده توسط پلیس یا قوه قضاییه و کالاهایی مانند بزرگراه ها، سدها وزیر ساختبه دلیل اینکه این کالاها و خدمات به فروش نمی رسند، قیمت های بازار بهبودها می شوند. تولید ناخالص ملی در برابر تولید ناخالص داخلی به قیمت تمام شده آن برای دولت ارزیابی می شود.
• این تولید ناخالص داخلی مخفف معیار پولی تمام کالاها و خدمات تمام شده تولید شده در مرزهای یک کشور در یک دوره خاص است. اگرچه تولید ناخالص داخلی معمولاً سالانه محاسبه می شود، اما می توان آن را هر سه ماهه محاسبه کرد.

ویژگی اصلی GDP:

GDP تنها به فعالیت‌های اقتصادی که در داخل کشور انجام می‌شود توجه دارد، بدون در نظر گرفتن ملیت افراد یا شرکت‌هایی که این فعالیت‌ها را انجام داده‌اند.

اجزای تشکیل‌دهنده GDP:

1. مصرف (Consumption): مخارج خانوارها برای کالاها و خدمات مصرفی.
2. سرمایه‌گذاری (Investment): هزینه‌های صرف شده برای تولید کالاهای سرمایه‌ای مانند ساختمان‌ها و ماشین‌آلات.
3. مخارج دولتی (Government Spending): هزینه‌های دولت برای کالاها و خدمات عمومی.
4. تراز تجاری (Net Exports): صادرات منهای واردات کشور.

فرمول محاسبه GDP:

فرمول زیر می تواند تولید ناخالص داخلی را محاسبه کند:

جایی که،

• ج = کل مصرف خصوصی
• I = کل مبلغ سرمایه گذاری
• G= مخارج دولتی
• X – M= تفاوت بین صادرات و واردات یک کشور

تولید ناخالص داخلی (GDP) ارزش کل کالاها و خدمات نهایی تولیدشده در داخل مرزهای جغرافیایی یک کشور در یک دوره زمانی مشخص (معمولاً یک سال) است.

GNP چیست؟

تولید ناخالص ملی (GNP) کل معیار تمام محصولات و خدمات نهایی تولید شده در یک دوره معین را با استفاده از تولید متعلق به ساکنان کشور تخمین می زند. GNP معمولاً با در نظر گرفتن مجموع مخارج مصرفی فردی، سرمایه گذاری داخلی خصوصی، مخارج دولت، محاسبه می شود.

صادرات خالص و هر درآمدی که ساکنان از خارج از کشور به دست می آورندسرمایه گذاری ها، منهای درآمد حاصل از اقتصاد داخلی توسط ساکنان خارجی. صادرات خالص نشان دهنده تفاوت بین آنچه یک کشور صادر می کند منهای واردات کالاها و خدمات است.

ویژگی اصلی GNP:

GNP درآمد حاصل از فعالیت‌های اقتصادی شهروندان و شرکت‌های یک کشور در خارج از کشور را نیز شامل می‌شود، اما درآمد تولیدشده توسط اتباع خارجی در داخل کشور را از محاسبه حذف می‌کند.

اجزای تشکیل‌دهنده GNP:

علاوه بر اجزای مشابه GDP، GNP شامل درآمد خالص از خارج (Net Factor Income from Abroad) نیز است:

• درآمد شهروندان از سرمایه‌گذاری‌ها، کار و فعالیت‌های اقتصادی در خارج از کشور.
• منهای درآمد اتباع خارجی از فعالیت‌های اقتصادی در داخل کشور.

فرمول محاسبه GNP:

جایی که،

• NR= رسیدهای درآمد خالص
• NP= خروجی خالص به دارایی های خارجی

مثال

بسته به اطمینان، تولید ناخالص داخلی یک کشور می تواند بالاتر یا کمتر از تولید ناخالص داخلی آن باشد. این بستگی به نسبت تولید داخلی به خارجی یک کشور خاص دارد.

به عنوان مثال، بر اساس داده های عمومی موجود در پلتفرم های مختلف، تولید ناخالص داخلی چین ۳۰۰ میلیارد دلار بیشتر از تولید ناخالص داخلی آن است که دلیل آن شرکت های خارجی زیادی است که در این کشور تولید می کنند. در مقابل، تولید ناخالص داخلی ایالات متحده ۲۵۰ میلیارد دلار بیشتر از تولید ناخالص داخلی آن است، زیرا مقدار بیشتری از تولید خارج از مرزهای این کشور انجام می شود.

تفاوت های کلیدی

• مجموع کلیه کالاها و خدمات تولید شده در محدوده جغرافیایی کشور تولید ناخالص داخلی است و مجموع کلیه کالاها و خدمات ارائه شده توسط شهروندان کشور به نام شناخته می شود.
• تولید ناخالص داخلی تولید محصولات را در محدوده کشور در نظر می گیرد. از سوی دیگر، تولید ناخالص ملی میزان تولید محصولات توسط شرکت ها، صنایع و سایر بنگاه های ساکنان کشور را اندازه گیری می کند.
• اصول اساسی برای محاسبه تولید ناخالص داخلی مکان است، در حالی که تولید ناخالص ملی بر اساس شهروندی است.
  در مورد تولید ناخالص داخلی، بهره وری در مقیاس یک کشور محاسبه می شود. بنابراین، در حالی که ما در مورد تولید ناخالص ملی صحبت می کنیم، محاسبه آن بهره وری در سطح بین المللی است.
• تولید ناخالص داخلی بر محاسبه تولید داخلی متمرکز است، اما تولید ناخالص ملی فقط افراد، شرکت ها و شرکت ها را در نظر می گیرد.
• اقتصاد تولید ناخالص داخلی قدرت داخلی یک کشور را اندازه گیری می کند. از سوی دیگر، تولید ناخالص ملی چگونگی کمک ساکنان به اقتصاد کشور را اندازه گیری می کند.

GDP در مقابل GNP جدول مقایسه ای

نتیجه گیری

کلید تمایز بین این دو این است که در حالی که محاسبه تولید ناخالص داخلی، باید همه چیزهایی را که در داخل مرزهای کشور تولید می شود در نظر بگیریم. بنابراین شامل کالاها و خدمات تولید شده توسط اتباع خارجی نیز می شود. از سوی دیگر، در حالی که از تولید ناخالص ملی صحبت می کنیم، تنها تولیدی را که ساکنان کشور در داخل یا خارج از کشور انجام می دهند، در نظر می گیریم و خروجی اتباع خارجی را شامل نمی شود.