محدودیت‌ها و چالش‌های شاخص PMI

• محدودیت نمونه‌گیری: PMI بر اساس نظرسنجی است و ممکن است تحت تأثیر سوگیری‌های پاسخ‌دهندگان قرار گیرد.
• پوشش محدود: ممکن است همه بخش‌های یک صنعت یا اقتصاد به‌طور کامل در نظرسنجی‌ها پوشش داده نشوند.
• نوسانات کوتاه‌مدت: PMI ممکن است تحت تأثیر عوامل فصلی یا موقتی مانند تعطیلات یا تغییرات سیاسی قرار گیرد.
• عدم دقت در پیش‌بینی‌های بلندمدت: PMI بیشتر یک شاخص کوتاه‌مدت است و برای پیش‌بینی‌های بلندمدت ممکن است کافی نباشد.

PMI جهانی چیست؟

استفاده سرمایه‌گذاران از شاخص مدیران خرید

سرمایه‌گذاران نیز از PMI به عنوان یک شاخص پیشرو استفاده می‌کنند. روند صعودی یا نزولی PMI می‌تواند تغییرات آینده در اقتصاد، مانند تولید ناخالص داخلی، تولیدات صنعتی و اشتغال را نشان دهد. با تحلیل تغییرات شاخص PMI، سرمایه‌گذاران می‌توانند روندهای اقتصادی آینده را پیش‌بینی کرده و از آنها برای کسب سود بهره‌برداری کنند.

تولیدکنندگان اصلی داده‌های PMI چه کسانی هستند؟

PMI یا شاخص مدیران خرید توسط چند سازمان معتبر و شناخته‌شده در جهان تهیه و منتشر می‌شود که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

1. گروه IHS Markit (مارکیت)

   • این شرکت مستقر در لندن، داده‌های PMI را برای بیش از ۴۰ کشور منتشر می‌کند.

   • گزارش‌های اولیه حدود سه هفته پس از پایان ماه مورد نظر ارائه شده و سپس گزارش به‌روزشده در ابتدای ماه بعد منتشر می‌شود.

   • گزارش‌های مارکیت برای کشورهایی که PMI رسمی ندارند، اهمیت ویژه‌ای دارد و تأثیر زیادی بر بازارهای مالی جهان می‌گذارد.

2. موسسه مدیریت تأمین (ISM) – ایالات متحده

   • ISM بزرگ‌ترین و قدیمی‌ترین نهاد حرفه‌ای در حوزه مدیریت تأمین است.

   • گزارش PMI آن بر اساس نظرسنجی از بیش از ۳۰۰ شرکت تولیدی و بیش از ۴۰۰ شرکت خدماتی است.

   • این گزارش معمولاً در اولین و سومین روز کاری هر ماه منتشر می‌شود و برای دلار آمریکا بسیار مهم است.

3. PMI شیکاگو (ISM-Chicago)

   • زیرمجموعه‌ای از ISM که وضعیت اقتصادی منطقه شیکاگو را اندازه‌گیری می‌کند.

   • گزارش آن در آخرین روز کاری ماه منتشر می‌شود و نماینده‌ای از روندهای اقتصادی ایالات متحده محسوب می‌شود.

4. Markit PMI برای آلمان، فرانسه و منطقه یورو

   • مارکیت برای آلمان و فرانسه به ترتیب با همکاری انجمن BME و شورای ملی خرید فرانسه (CNA) گزارش تهیه می‌کند.

   • این گزارش‌ها بر یورو تأثیر مهمی دارند، به‌خصوص داده‌های آلمان که اغلب کل منطقه یورو را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

5. موسسه تحقیقات اقتصادی Ifo – آلمان

   • این موسسه مستقر در مونیخ، بر اساس نظرسنجی از حدود ۷۰۰۰ شرکت، شاخصی ارائه می‌دهد که ترکیبی از وضعیت فعلی و چشم‌انداز آینده کسب‌وکار است.

   • هرچند اهمیت آن کمتر از PMI مارکیت است، اما برای اقتصاد بزرگ اروپا و معامله‌گران یورو اهمیت قابل توجهی دارد.

6. Markit PMI بریتانیا

   • مارکیت این گزارش را با همکاری موسسه خبره تدارکات و تامین (CIPS) تهیه می‌کند.

   • این گزارش به دلیل تأثیر بر پوند بریتانیا، از اهمیت بالایی برخوردار است.

تأثیر شاخص PMI بر تصمیم‌گیری‌های اقتصادی

شاخص مدیران خرید (PMI) که هر ماه توسط موسسه ISM از طریق نظرسنجی‌های گسترده جمع‌آوری می‌شود، به‌عنوان یکی از ابزارهای مهم و کاربردی در تصمیم‌گیری‌های مدیریتی در صنایع مختلف شناخته می‌شود. به‌عنوان نمونه، یک کارخانه خودروسازی تصمیم می‌گیرد که میزان تولید خود را بر اساس حجم سفارشات جدیدی که پیش‌بینی می‌کند در ماه‌های آینده دریافت خواهد کرد تنظیم کند. این سفارش‌ها نقش تعیین‌کننده‌ای در برنامه‌ریزی مدیریت برای خرید مواد اولیه مانند فولاد و پلاستیک ایفا می‌کنند.

علاوه بر این، موجودی فعلی انبار نیز در تعیین مقدار تولید لازم برای برآورده کردن سفارشات جدید و حفظ سطح مناسبی از ذخایر تا پایان دوره تأثیرگذار است. این فرآیند به مدیران کمک می‌کند تا همواره تعادل مناسبی بین عرضه و تقاضا حفظ کنند.

تأمین‌کنندگان نیز از داده‌های PMI به‌طور گسترده بهره می‌برند تا تخمینی از تقاضای آینده برای محصولات خود داشته باشند. آنها می‌خواهند بدانند مشتریانشان چه میزان موجودی در اختیار دارند، چرا که این موضوع مستقیماً روی برنامه تولید و قیمت‌گذاری آنها اثر می‌گذارد.

برای مثال، وقتی سفارشات جدید در حال افزایش باشد، تولیدکنندگان ممکن است قیمت محصولات خود را بالا ببرند و در نتیجه تأمین‌کنندگان نیز افزایش قیمت‌ها را بپذیرند. در مقابل، وقتی سفارشات کاهش پیدا می‌کند، احتمالاً تولیدکنندگان مجبور خواهند شد قیمت‌ها را پایین بیاورند و این کاهش قیمت بر هزینه‌های تأمین قطعات نیز اثرگذار خواهد بود. شرکت‌ها از شاخص PMI برای برنامه‌ریزی بودجه سالانه، مدیریت نیروی انسانی و پیش‌بینی جریان نقدی استفاده می‌کنند.

از سوی دیگر، سرمایه‌گذاران نیز شاخص PMI را به‌عنوان یک معیار پیشرو دنبال می‌کنند، چرا که تغییرات این شاخص می‌تواند نشان‌دهنده روندهای اقتصادی آینده باشد. روندهای PMI معمولاً قبل از تغییرات در شاخص‌هایی مانند تولید ناخالص داخلی، تولید صنعتی و میزان اشتغال، تغییر می‌کنند و به همین دلیل، اطلاعات این شاخص به سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا به‌موقع فرصت‌ها و تهدیدهای بازار را شناسایی کرده و تصمیمات سرمایه‌گذاری خود را بهتر تنظیم کنند.

تأثیر PMI بر نرخ ارز و بازارهای مالی

وقتی PMI افزایش می‌یابد: شاخص بالای ۵۰ و روند صعودی نشان‌دهنده رشد اقتصادی و توسعه تولید است. این رشد باعث افزایش تولید ناخالص داخلی، تورم و احتمال افزایش نرخ بهره بانک مرکزی می‌شود که در نهایت باعث تقویت پول ملی می‌شود.

وقتی PMI کاهش می‌یابد: کاهش مستمر به معنای ضعف فضای کسب‌وکار و احتمال رکود اقتصادی است. در چنین شرایطی، بانک مرکزی ممکن است نرخ بهره را کاهش دهد و پول ملی تضعیف شود.

تأثیر شاخص مدیران خرید بر تصمیمات اقتصادی

PMI و داده‌های مربوط به آن، که هر ماه توسط موسسه ISM جمع‌آوری می‌شوند، ابزاری برای تصمیم‌گیری مدیران بخش‌های مختلف اقتصادی است. برای مثال، یک شرکت خودروسازی با توجه به سفارشات جدید مشتریان، برنامه‌ریزی تولید خود را انجام می‌دهد. این سفارشات جدید، مدیریت خرید مواد اولیه مثل فولاد و پلاستیک را هدایت می‌کند. همچنین، مقدار موجودی انبارها تعیین می‌کند که چقدر باید تولید شود تا سفارشات جدید تکمیل شوند و چه مقدار موجودی برای پایان ماه لازم است.

تأمین‌کنندگان نیز با استفاده از PMI، میزان تقاضای آینده برای محصولات خود را پیش‌بینی می‌کنند. آنها می‌خواهند بدانند که مشتریانشان چقدر موجودی دارند، چرا که این امر بر تولید تأثیر می‌گذارد. علاوه بر این، اطلاعات PMI بر قیمت‌هایی که تأمین‌کنندگان می‌توانند درخواست کنند، اثرگذار است.

به عنوان مثال، اگر سفارشات جدید در حال افزایش باشند، ممکن است تولیدکننده قیمت‌ها را برای مشتریان افزایش دهد و همزمان، قیمت بالاتری از تأمین‌کنندگان خود بپذیرد. اما در زمان کاهش سفارشات، تولیدکننده مجبور به کاهش قیمت‌ها و پرداخت هزینه کمتر برای قطعات خواهد شد. شرکت‌ها می‌توانند از شاخص PMI برای برنامه‌ریزی بودجه، مدیریت نیروی کار و پیش‌بینی جریان نقدی استفاده کنند.

چگونه از PMI در استراتژی‌های معاملاتی استفاده کنیم؟

وقتی معامله‌گران از شاخص PMI برای پیش‌بینی استفاده می‌کنند، می‌توانند از ابزارهای مالی مانند CFD (قراردادهای مابه‌التفاوت) برای حدس زدن تغییرات قیمت دارایی‌ها استفاده کنند. اما باید توجه داشت که استفاده از اهرم مالی ریسک‌ها را افزایش می‌دهد، پس مدیریت ریسک بسیار اهمیت دارد.

نکاتی که باید در زمان استفاده از PMI در نظر گرفت:

1. سهام: اگر ارقام PMI افزایش یابد، احتمالاً سهام شرکت‌های مرتبط با آن رشد می‌کند. معامله‌گران می‌توانند سهامی بخرند که انتظار دارند افزایش قیمت داشته باشد، یا بفروشند اگر انتظار کاهش دارند.
2. ETF (وجوه قابل معامله در بورس): ETFها شاخص‌ها یا کالاهای خاصی را دنبال می‌کنند. افزایش ارزش سهام در PMI می‌تواند قیمت ETFها را نیز بالا ببرد.
3. کالاها: بهبود PMI تولیدی ممکن است منجر به افزایش تقاضا برای مواد اولیه و در نتیجه افزایش قیمت کالاها شود.
4. نرخ تورم: اگر PMI نشان دهد که تورم در راه است، ممکن است قیمت‌هایی مانند املاک و مستغلات یا طلا نیز افزایش یابد.
5. فارکس: رشد اقتصادی اغلب منجر به افزایش نرخ بهره توسط بانک‌های مرکزی می‌شود، که این امر می‌تواند باعث افزایش ارزش پول محلی شود.

شاخص مدیران خرید (PMI) چگونه بر نرخ ارز تأثیر می‌گذارد؟

از آنجا که PMI یک شاخص پیشرو است و تصویر کلی از وضعیت رشد اقتصادی کشور را ارائه می‌دهد، تغییرات آن می‌تواند تأثیر مستقیم بر ارزش پول ملی داشته باشد:

افزایش PMI

اگر PMI به‌طور پیوسته بالاتر از ۵۰ باشد و این روند بیش از ۳ ماه ادامه یابد، نشان‌دهنده بهبود وضعیت کسب‌وکارها و رشد تولید در کشور است. این موضوع بیانگر آن است که اقتصاد در حال گسترش است. در چنین شرایطی، تولید ناخالص داخلی (GDP) و نرخ تورم سریع‌تر رشد می‌کنند و بانک مرکزی ممکن است برای کنترل تورم، نرخ بهره را افزایش دهد. این اقدامات معمولاً باعث افزایش ارزش پول ملی می‌شوند.

کاهش PMI

اگر شاخص PMI به‌طور مداوم کاهش یابد و برای ۳ ماه یا بیشتر زیر ۴۰ باشد، این نشان‌دهنده ضعف در فضای کسب‌وکار و احتمال رکود اقتصادی است. در این شرایط، بانک مرکزی ممکن است نرخ بهره را کاهش دهد تا از اقتصاد حمایت کند. کاهش PMI معمولاً باعث کاهش ارزش پول ملی می‌شود.

زمان انتشار شاخص مدیران خرید

گزارش‌های PMI معمولاً در ابتدای هر ماه میلادی توسط ایالات متحده منتشر می‌شوند. این گزارش‌ها در منابع مختلفی مانند تقویم اقتصادی فارکس و کانال‌های تلگرامی قابل مشاهده هستند.

Flash PMI برای بخش‌های تولید و خدمات و به صورت ترکیبی در کشورهایی مانند آلمان، ایالات متحده، استرالیا، منطقه یورو، فرانسه، ژاپن و انگلستان منتشر می‌شود.

سازمان‌های اصلی منتشرکننده PMI

دو سازمان بزرگ در سطح جهانی به‌طور منظم گزارش‌های PMI را منتشر می‌کنند که هر کدام متدولوژی‌های کمی متفاوت دارند:

1. مؤسسه مدیریت عرضه (Institute for Supply Management – ISM): مسئول انتشار شاخص‌های کلیدی تولیدی و غیرتولیدی (خدماتی) در ایالات متحده آمریکا است.
2. اِس‌اَند‌پی گلوبال (S&P Global / قبلاً IHS Markit): مسئول انتشار گزارش‌های PMI در بخش تولیدی و خدماتی برای ده‌ها کشور در سراسر جهان از جمله منطقه یورو، بریتانیا و بسیاری از اقتصادهای بزرگ دیگر است.

چرا PMI برای معامله‌گران مهم است؟

شاخص PMI به دلیل به‌روز بودن اطلاعات، یکی از منابع مهم اطلاعات برای معامله‌گران است. این شاخص، تصویری از شرایط اقتصادی در لحظه ارائه می‌دهد و می‌توان از آن برای تصمیم‌گیری‌های کوتاه‌مدت در مورد رشد اقتصادی، قیمت‌ها و هزینه‌های تجاری استفاده کرد.

در بلندمدت، PMI به پیش‌بینی آمارهای مهم اقتصادی مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، تورم، اشتغال و نرخ بهره کمک می‌کند. برای مثال، اگر PMI نشان‌دهنده افزایش تورم باشد، سرمایه‌گذاران ممکن است به دارایی‌هایی مثل طلا که در برابر تورم مقاوم‌تر هستند، روی آورند.

شاخص مدیران خرید در ایران

در ایران نیز از سال‌های اخیر شاخصی مشابه با نام شامخ (شاخص مدیران خرید) منتشر می‌شود که توسط اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران تهیه می‌شود.
شامخ (به انگلیسی PMI Iran) هر ماه از طریق نظرسنجی از مدیران بنگاه‌های اقتصادی در بخش‌های مختلف مانند صنعت، ساختمان و خدمات، وضعیت تولید، سفارشات جدید، صادرات، اشتغال و قیمت‌ها را بررسی می‌کند.
عدد شامخ، درست مانند PMI جهانی، اگر بالای ۵۰ باشد، نشان‌دهنده رونق اقتصادی و اگر پایین‌تر از ۵۰ باشد، نشان‌دهنده رکود در فعالیت‌های اقتصادی است.

نکات کلیدی درباره شاخص PMI

شاخص مدیران خرید (PMI) یکی از معیارهایی است که وضعیت اقتصادی در بخش تولید را نشان می‌دهد. این شاخص از نظرسنجی‌های ماهانه مدیران زنجیره تأمین در ۱۹ صنعت مختلف به دست می‌آید و روند تولید، از شروع تا تحویل، را بررسی می‌کند. تغییرات و اعداد این شاخص می‌تواند اطلاعات ارزشمندی به صاحبان کسب‌وکار، تحلیل‌گران و سرمایه‌گذاران ارائه دهد. در ایالات متحده، PMI به عنوان یک ابزار پیش‌بینی برای وضعیت کلی اقتصاد شناخته می‌شود.

نتیجه گیری

شاخص مدیران خرید (PMI) یکی از شاخص‌های کلیدی و سریع‌الانتشار است که وضعیت اقتصادی بخش تولید و خدمات را در قالب عددی بین ۰ تا ۱۰۰ نشان می‌دهد. این شاخص، به دلیل ماهیت پیشرو بودنش، به سیاست‌گذاران، سرمایه‌گذاران و فعالان اقتصادی امکان می‌دهد روندهای اقتصادی را به موقع تشخیص داده و تصمیمات بهتری اتخاذ کنند.

همچنین، تحلیل شاخص‌های جزئی PMI مثل سفارش‌های جدید، اشتغال و موجودی انبارها می‌تواند تصویری دقیق‌تر و عمیق‌تر از شرایط اقتصادی ارائه دهد.

در نهایت، PMI یکی از مهم‌ترین ابزارهای تحلیل اقتصاد کلان است که در کنار سایر شاخص‌ها مانند تولید ناخالص داخلی (GDP)، نرخ بیکاری و شاخص قیمت مصرف‌کننده (CPI)، چشم‌انداز جامعی از وضعیت اقتصادی کشورها و جهان ارائه می‌کند.