قیمت اعمال Strike Price

دنیای معاملات مالی، آپشن‌ها (Options) یکی از ابزارهای مشتقه پرطرفدار هستند که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران امکان می‌دهند تا با انعطاف‌پذیری بالا و ریسک کنترل‌شده در بازارهای مالی فعالیت کنند. یکی از مفاهیم کلیدی در معاملات آپشن، قیمت اعمال یا Strike Price است که نقش اساسی در تعیین ارزش و استراتژی‌های معاملاتی آپشن دارد. در این مقاله، به‌صورت جامع و دقیق به بررسی مفهوم قیمت اعمال، نقش آن در معاملات آپشن، انواع آن، و تأثیراتش بر تصمیم‌گیری‌های مالی می‌پردازیم.

قیمت اعمال یا Strike Price قیمتی است که در قرارداد آپشن تعیین می‌شود و دارنده آپشن می‌تواند دارایی پایه را با آن قیمت خریداری کند (در آپشن خرید) یا بفروشد (در آپشن فروش). این قیمت به‌عنوان یکی از مهم‌ترین اجزای قرارداد آپشن، در زمان انعقاد قرارداد مشخص می‌شود و تا زمان انقضای قرارداد ثابت باقی می‌ماند.

به‌عنوان مثال، اگر شما یک آپشن خرید برای سهام شرکت X با قیمت اعمال 100 دلار خریداری کنید، این بدان معناست که شما حق دارید (اما اجباری ندارید) سهام شرکت X را با قیمت 100 دلار خریداری کنید، حتی اگر قیمت بازار سهام در زمان اعمال آپشن بیشتر یا کمتر از این مقدار باشد.

قیمت اعمال یا Strike Price، قیمتی است که دارنده‌ی قرارداد آپشن می‌تواند در آن قیمت، دارایی پایه (مثل سهام، طلا، ارز، رمزارز و…) را بخرد یا بفروشد.

به زبان ساده:

• اگر شما یک Call Option (اختیار خرید) داشته باشید، این یعنی شما حق دارید که دارایی را با قیمت اعمال بخرید.
• اگر یک Put Option (اختیار فروش) داشته باشید، یعنی حق دارید دارایی را با قیمت اعمال بفروشید.

بنابراین، قیمت اعمال یک نقطه‌ی کلیدی است که معامله‌گر بر اساس آن تصمیم می‌گیرد که آپشن سودآور است یا خیر.

دوره جامع معاملات آپشن، راهی ساده برای درآمد دلاری در اوقات فراغت | همین حالا کلیک کن.

آپشن چیست؟

قبل از ورود به بحث قیمت اعمال، لازم است درک روشنی از معاملات آپشن داشته باشیم. آپشن یک قرارداد مالی است که به دارنده آن حق (نه الزام) می‌دهد تا دارایی پایه (مانند سهام، شاخص، کالا یا ارز) را در یک قیمت مشخص (قیمت اعمال) و در یک بازه زمانی معین یا در تاریخ خاصی خریداری کند یا بفروشد. آپشن‌ها به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:

• آپشن خرید (Call Option): به دارنده حق خرید دارایی پایه را در قیمت اعمال می‌دهد.
• آپشن فروش (Put Option): به دارنده حق فروش دارایی پایه را در قیمت اعمال می‌دهد.

در هر قرارداد آپشن، سه عنصر کلیدی وجود دارد:

1. تاریخ انقضا (Expiration Date)
2. قیمت اعمال (Strike Price)
3. قیمت پریمیوم (Premium)

در این مطلب تمرکز ما بر روی قیمت اعمال یا Strike Price است.

اهمیت استراتژیک قیمت اعمال

قیمت اعمال نقش بسیار مهمی در معاملات آپشن ایفا می‌کند و بر جنبه‌های مختلف این معاملات تأثیر می‌گذارد:

1. تعیین سودآوری: قیمت اعمال، همراه با قیمت دارایی پایه در زمان اعمال یا انقضا، تعیین می‌کند که آیا اعمال آپشن برای دارنده سودآور است یا خیر.

   • برای آپشن خرید (Call Option): اگر قیمت بازار دارایی پایه در زمان اعمال بالاتر از قیمت اعمال باشد، اعمال آپشن سودآور است (زیرا دارنده می‌تواند دارایی را به قیمت اعمال بخرد و در بازار با قیمت بالاتر بفروشد).
   • برای آپشن فروش (Put Option): اگر قیمت بازار دارایی پایه در زمان اعمال پایین‌تر از قیمت اعمال باشد، اعمال آپشن سودآور است (زیرا دارنده می‌تواند دارایی را در بازار با قیمت پایین‌تر بخرد و به قیمت اعمال بفروشد).

2. تعیین ارزش ذاتی (Intrinsic Value): ارزش ذاتی یک آپشن، سود بالقوه‌ای است که در صورت اعمال فوری آن وجود دارد.

   • برای آپشن خرید: ارزش ذاتی = قیمت بازار دارایی پایه – قیمت اعمال (اگر نتیجه منفی باشد، ارزش ذاتی صفر است).
   • برای آپشن فروش: ارزش ذاتی = قیمت اعمال – قیمت بازار دارایی پایه (اگر نتیجه منفی باشد، ارزش ذاتی صفر است). آپشن‌هایی که دارای ارزش ذاتی مثبت هستند، اصطلاحاً در سود (In-the-Money – ITM) نامیده می‌شوند. آپشن‌هایی که قیمت اعمال آن‌ها با قیمت بازار دارایی پایه برابر است، هم‌قیمت (At-the-Money – ATM) هستند و آپشن‌هایی که ارزش ذاتی ندارند (یعنی اعمال آن‌ها در حال حاضر سودآور نیست)، خارج از سود (Out-of-the-Money – OTM) نامیده می‌شوند.

3. تعیین قیمت آپشن (Premium): قیمت آپشن (پرمیوم) که خریدار به فروشنده می‌پردازد، تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد که یکی از مهم‌ترین آن‌ها، رابطهٔ بین قیمت اعمال و قیمت بازار دارایی پایه است.

   • آپشن‌های در سود معمولاً پریمیوم بالاتری نسبت به آپشن‌های خارج از سود دارند، زیرا احتمال سودآوری آن‌ها بیشتر است.
   • آپشن‌های هم‌قیمت معمولاً دارای بالاترین میزان ارزش زمانی (Time Value) هستند، زیرا بیشترین پتانسیل را برای تبدیل شدن به آپشن در سود دارند.

4. تعیین استراتژی‌های معاملاتی: انتخاب قیمت اعمال مناسب، یکی از ارکان اصلی طراحی و اجرای استراتژی‌های مختلف معاملاتی آپشن است. معامله‌گران بر اساس پیش‌بینی‌های خود از حرکت قیمت دارایی پایه و میزان ریسک‌پذیری، قیمت‌های اعمال متفاوتی را برای خرید یا فروش آپشن‌ها انتخاب می‌کنند.

کاربرد قیمت اعمال در استراتژی‌های معاملاتی

در معاملات آپشن، افراد از قیمت‌های اعمال مختلف برای طراحی استراتژی‌های متنوعی استفاده می‌کنند. مثلاً:

• استرادل (Straddle): خرید یک Call و یک Put با قیمت اعمال یکسان برای بهره‌برداری از نوسانات شدید قیمت.
• اسپرد (Spread): خرید و فروش آپشن با قیمت‌های اعمال مختلف برای مدیریت ریسک و کاهش هزینه‌ها.
• کالر (Collar): ترکیبی از خرید Put و فروش Call برای محافظت از کاهش ارزش دارایی.

در همه‌ی این استراتژی‌ها، قیمت اعمال نقش مهمی در تنظیم میزان سود و زیان دارد.

نقش قیمت اعمال در معاملات آپشن

قیمت اعمال یکی از عوامل اصلی تعیین‌کننده ارزش آپشن است. ارزش یک آپشن به دو بخش تقسیم می‌شود:

1. ارزش ذاتی (Intrinsic Value): تفاوت بین قیمت اعمال و قیمت فعلی دارایی پایه (در صورتی که این تفاوت به نفع دارنده آپشن باشد).
2. ارزش زمانی (Time Value): ارزشی که به دلیل زمان باقی‌مانده تا انقضای قرارداد و احتمال تغییر قیمت دارایی پایه به آپشن تعلق می‌گیرد.

مثال برای ارزش ذاتی:

• فرض کنید قیمت سهام شرکت X در بازار 120 دلار است و شما یک آپشن خرید با قیمت اعمال 100 دلار دارید. ارزش ذاتی این آپشن برابر است با: [ 120 – 100 = 20 \text{ دلار} ]
• اگر قیمت سهام 80 دلار باشد، ارزش ذاتی آپشن خرید صفر خواهد بود، زیرا خرید سهام با قیمت 100 دلار در حالی که قیمت بازار 80 دلار است، منطقی نیست.

ارزش زمانی:

ارزش زمانی به عواملی مانند مدت زمان باقی‌مانده تا انقضای قرارداد، نوسانات بازار، نرخ بهره، و فاصله قیمت اعمال از قیمت فعلی بازار بستگی دارد. هرچه قیمت اعمال به قیمت بازار نزدیک‌تر باشد یا نوسانات بازار بیشتر باشد، ارزش زمانی آپشن افزایش می‌یابد.

عوامل تأثیرگذار بر انتخاب قیمت اعمال

انتخاب قیمت اعمال در معاملات آپشن به عوامل متعددی بستگی دارد:

• تحمل ریسک: معامله‌گران با تحمل ریسک بالا ممکن است آپشن‌های خارج از پول را انتخاب کنند که ارزان‌تر هستند اما احتمال سودآوری کمتری دارند.
• انتظارات از بازار: اگر معامله‌گر انتظار افزایش قیمت دارایی را داشته باشد، ممکن است آپشن خرید با قیمت اعمال پایین‌تر انتخاب کند.
• مدت زمان قرارداد: آپشن‌های با زمان طولانی‌تر معمولاً ارزش زمانی بیشتری دارند و انتخاب قیمت اعمال مناسب می‌تواند تأثیر زیادی بر بازده داشته باشد.
• نوسانات بازار: در بازارهای پرنوسان، آپشن‌های خارج از پول ممکن است جذاب‌تر باشند، زیرا احتمال تغییر قیمت به نفع معامله‌گر بیشتر است.

انواع قیمت اعمال

قیمت اعمال می‌تواند نسبت به قیمت فعلی دارایی پایه در سه حالت قرار گیرد:

در پول (In-the-Money – ITM):

• برای آپشن خرید: زمانی که قیمت اعمال کمتر از قیمت فعلی بازار دارایی پایه باشد.
• برای آپشن فروش: زمانی که قیمت اعمال بیشتر از قیمت فعلی بازار دارایی پایه باشد.
• مثال: اگر قیمت سهام 120 دلار باشد و قیمت اعمال آپشن خرید 100 دلار باشد، این آپشن در پول است، زیرا خرید با قیمت 100 دلار و فروش در بازار با قیمت 120 دلار سودآور است.

روی پول (At-the-Money – ATM):

زمانی که قیمت اعمال تقریباً برابر با قیمت فعلی بازار دارایی پایه باشد. این نوع آپشن‌ها معمولاً ارزش زمانی بالایی دارند، زیرا احتمال تغییر وضعیت به حالت در پول یا خارج از پول زیاد است.

خارج از پول (Out-of-Money – OTM):

• برای آپشن خرید: زمانی که قیمت اعمال بیشتر از قیمت فعلی بازار دارایی پایه باشد.
• برای آپشن فروش: زمانی که قیمت اعمال کمتر از قیمت فعلی بازار دارایی پایه باشد.
• این آپشن‌ها ارزش ذاتی ندارند و ارزش آن‌ها تنها به ارزش زمانی وابسته است.

دوره جامع معاملات آپشن، راهی ساده برای درآمد دلاری در اوقات فراغت | همین حالا کلیک کن.

چگونه قیمت‌های اعمال تعیین می‌شوند؟

در زمان راه‌اندازی یک نماد معاملاتی جدید در بازار اختیار معامله، قیمت اعمال قراردادها بر اساس قیمت روز دارایی پایه در بازار نقدی تعیین می‌شود. طبق مقررات، باید دست‌کم سه نوع قرارداد روی تابلو وجود داشته باشد:

1. یک قرارداد در سود

2. یک قرارداد بی‌تفاوت (At the Money)

3. یک قرارداد در زیان

در گذشته، فاصله بین قیمت‌های اعمال، عددی ثابت و بر اساس قیمت هر سهم مشخص می‌شد. اما در حال حاضر، به‌ویژه در مورد دارایی‌هایی مثل سکه طلا که نوسانات زیادی دارند، این فاصله‌ها به تناسب میزان نوسان در بازه‌های زمانی ۶ ماه تا یک سال تعیین می‌شود.

برای مثال:

• قبلاً فاصله بین قیمت‌های اعمال در قراردادهای سکه طلا حدود ۲۰ هزار تومان بود.

• اکنون این فاصله به حدود ۱ میلیون تومان رسیده است.

در شرایطی که نوسانات قیمت سکه افزایش پیدا کند، فاصله بین قیمت‌های اعمال هم بیشتر می‌شود. اگر نوسانات بازار از محدوده قیمت‌های اعمال موجود فراتر رود، بورس کالا نمادهای جدیدی با قیمت‌های اعمال تازه تعریف و عرضه می‌کند.

نحوه تعیین قیمت اعمال

قیمت‌های اعمال توسط بورس‌های اوراق بهادار تعیین می‌شوند و معمولاً در فواصل مشخصی بالاتر و پایین‌تر از قیمت فعلی دارایی پایه قرار دارند. این فواصل (Strike Price Intervals) بسته به نوع دارایی پایه، قیمت آن و حجم معاملات می‌تواند متفاوت باشد. به طور کلی:

• برای دارایی‌های با قیمت پایین، فواصل قیمت اعمال ممکن است کوچک‌تر باشد (مثلاً 0.5 یا 1 واحد پولی).
• برای دارایی‌های با قیمت بالاتر، فواصل قیمت اعمال ممکن است بزرگ‌تر باشد (مثلاً 5 یا 10 واحد پولی).
• با نزدیک شدن به تاریخ انقضا و افزایش حجم معاملات در یک قیمت خاص، ممکن است بورس قیمت‌های اعمال بیشتری را در فواصل کوتاه‌تر ارائه دهد.

اختیار خرید (Call Option) و قیمت اعمال

در قرارداد اختیار خرید، خریدار و فروشنده وارد توافقی می‌شوند که طی آن، خریدار حق دارد مقدار مشخصی از سهام را در یک قیمت مشخص (قیمت اعمال) خریداری کند. در مقابل، فروشنده مبلغی به عنوان “پریمیوم” دریافت می‌کند و متعهد می‌شود اگر خریدار بخواهد، سهام را در آن قیمت به او بفروشد.

این قراردادها مدت زمان مشخصی دارند و بعد از آن منقضی می‌شوند.

خریدار اختیار می‌تواند در هر زمانی قبل از تاریخ سررسید، از حق خود استفاده کند. اگر اختیار خرید در زمان سررسید بی‌سود (Out of the Money) باشد – یعنی قیمت بازار سهام کمتر از قیمت اعمال باقی بماند – فروشنده‌ی قرارداد سود خواهد کرد؛ چون فقط مبلغ پریمیوم را دریافت کرده و نیازی به واگذاری سهم ندارد.

اما اگر اختیار خرید در سود (In the Money) باشد – یعنی قیمت بازار سهام بیشتر از قیمت اعمال شده باشد – خریدار سود خواهد کرد. این سود برابر است با تفاوت بین قیمت بازار و قیمت اعمال، ضرب در تعداد سهام قرارداد (که معمولاً ۱۰۰ سهم است).

اختیار فروش (Put Option) و قیمت اعمال

در این حالت نیز خریدار و فروشنده‌ی قرارداد وارد توافقی می‌شوند که طی آن، خریدار حق دارد مقدار مشخصی از سهام را تا قبل از تاریخ سررسید و در یک قیمت مشخص (قیمت اعمال)، بفروشد. فروشنده‌ی قرارداد در مقابل، مبلغ پریمیوم را دریافت می‌کند.

خریدار اختیار فروش، حق دارد (اما الزام ندارد) که در هر زمان قبل از سررسید، سهام را در قیمت اعمال به فروشنده بفروشد. در این معامله، اگر قیمت بازار سهم قبل از سررسید به کمتر از قیمت اعمال برسد، خریدار سود می‌کند.

اما اگر قیمت سهم تا زمان سررسید بالاتر از قیمت اعمال باقی بماند، اختیار فروش بی‌سود (Out of the Money) خواهد بود و فروشنده‌ی قرارداد سود خواهد کرد، چون فقط مبلغ پریمیوم را دریافت کرده و خریدار از اختیار خود استفاده نمی‌کند.

مثال قیمت اعمال در نمودار اختیار معامله

خرید و فروش قراردادهای اختیار، یک استراتژی معاملاتی رایج است. معامله با اختیارها پیچیده نیست، اما مثل هر سرمایه‌گذاری دیگری، داشتن اطلاعات کافی اهمیت زیادی دارد. در تصویری که معمولاً در این زمینه نشان داده می‌شود، قیمت اعمال برای یک اختیار خرید مشخص است؛ این قیمت همان جایی است که خریدار می‌تواند دارایی را بخرد و نقطه سر به سر نیز مشخص است؛ جایی که فروشنده‌ی قرارداد شروع به ضرر دادن می‌کند.

مثال ساده برای درک بهتر

فرض کنید سهم شرکت X الان در بازار 100 دلار قیمت دارد.

• شما یک Call Option با قیمت اعمال 90 دلار می‌خرید.
  یعنی شما حق دارید این سهم را به قیمت 90 دلار بخرید، حتی اگر در بازار 100 دلار باشد.
  پس اگر سهم را با 90 بخرید و با 100 بفروشید، 10 دلار سود می‌کنید (منهای هزینه‌ی پریمیوم).

• حالا فرض کنید یک Put Option با قیمت اعمال 110 دلار دارید.
  یعنی شما حق دارید سهم را با 110 دلار بفروشید، حتی اگر قیمت بازار 100 دلار باشد.
  پس شما می‌توانید سهم را از بازار با 100 بخرید و با 110 بفروشید، 10 دلار سود (منهای پریمیوم).

مثال دیگر

فرض کنید سهام شرکت Y در حال حاضر 50 دلار قیمت دارد. شما سه آپشن خرید با قیمت‌های اعمال زیر در نظر دارید:

• آپشن A: قیمت اعمال 45 دلار (در پول)
• آپشن B: قیمت اعمال 50 دلار (روی پول)
• آپشن C: قیمت اعمال 55 دلار (خارج از پول)

اگر قیمت سهام به 60 دلار افزایش یابد:

• آپشن A سود 15 دلار (60 – 45) به ازای هر سهم منهای پرمیوم پرداختی خواهد داشت.
• آپشن B سود 10 دلار (60 – 50) خواهد داشت.
• آپشن C سود 5 دلار (60 – 55) خواهد داشت.

اگر قیمت سهام به 40 دلار کاهش یابد، هیچ‌کدام از این آپشن‌ها ارزش ذاتی نخواهند داشت و ممکن است کل پرمیوم پرداختی از دست برود.

انتخاب قیمت اعمال مناسب

انتخاب قیمت اعمال مناسب برای یک معاملهٔ آپشن، تصمیمی حیاتی است که به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• پیش‌بینی جهت حرکت قیمت دارایی پایه: اگر انتظار دارید قیمت دارایی افزایش یابد، ممکن است آپشن خرید با قیمت اعمال نزدیک به قیمت فعلی یا کمی بالاتر را انتخاب کنید. اگر انتظار دارید قیمت کاهش یابد، ممکن است آپشن فروش با قیمت اعمال نزدیک به قیمت فعلی یا کمی پایین‌تر را انتخاب کنید.
• میزان ریسک‌پذیری: آپشن‌های خارج از سود معمولاً ارزان‌تر هستند اما احتمال سودآوری آن‌ها کمتر است و ریسک از بین رفتن کل سرمایه (پرمیوم پرداختی) در صورت عدم تحقق پیش‌بینی بیشتر است. آپشن‌های در سود گران‌تر هستند اما احتمال سودآوری آن‌ها بیشتر است.
• استراتژی معاملاتی: استراتژی‌های مختلف آپشن (مانند خرید مستقیم، فروش پوششی، استرادل، استرنگل و غیره) نیازمند انتخاب قیمت‌های اعمال خاصی هستند.
• افق زمانی: هرچه به تاریخ انقضا نزدیک‌تر می‌شویم، ارزش زمانی آپشن کاهش می‌یابد. انتخاب قیمت اعمال باید با در نظر گرفتن افق زمانی معامله انجام شود.
• نوسانات بازار (Volatility): نوسانات بالا در قیمت دارایی پایه می‌تواند احتمال سودآوری آپشن‌ها با قیمت اعمال دورتر را افزایش دهد.

ارتباط قیمت اعمال با قیمت بازار (Intrinsic Value)

بسته به اینکه قیمت اعمال در مقایسه با قیمت فعلی بازار چقدر باشد، قرارداد آپشن به سه حالت تقسیم می‌شود:

1. In the Money (داخل پول)

یعنی قرارداد ارزش ذاتی دارد.

• Call Option: قیمت بازار > قیمت اعمال
• Put Option: قیمت بازار < قیمت اعمال

2. At the Money (در پول)

یعنی قیمت اعمال تقریباً برابر با قیمت بازار است.

• Call و Put: قیمت اعمال ≈ قیمت بازار

3. Out of the Money (خارج از پول)

یعنی قرارداد در حال حاضر بی‌ارزش است (ولی ممکن است در آینده ارزشمند شود).

• Call Option: قیمت بازار < قیمت اعمال
• Put Option: قیمت بازار > قیمت اعمال

رابطه بین قیمت اعمال (Strike Price) و دارایی پایه

قیمت یک قرارداد اختیار معامله را «پریمیوم» (Premium) می‌نامند. این همان مبلغی است که خریدار اختیار به فروشنده پرداخت می‌کند تا حق (نه الزام) اجرای قرارداد را داشته باشد. اختلاف بین قیمت بازار دارایی پایه و قیمت اعمال، ارزش اختیار معامله را تعیین می‌کند، که به آن وضعیت سود و زیان اختیار معامله یا Moneyness گفته می‌شود.

هرچه یک اختیار بیشتر در وضعیت سود (in-the-money) باشد، پریمیوم آن بالاتر خواهد بود. اختیارها زمانی ارزشمندتر می‌شوند که فاصله بین قیمت اعمال و قیمت دارایی پایه کمتر شود. هرچه این فاصله بیشتر شود و اختیار وارد وضعیت زیان (out-of-the-money) شود، ارزش آن کاهش می‌یابد.

تأثیر قیمت اعمال بر قیمت آپشن (Premium)

قیمت آپشن (پریمیوم) معمولاً شامل دو بخش است:

1. ارزش ذاتی (Intrinsic Value): تفاوت بین قیمت بازار و قیمت اعمال
2. ارزش زمانی (Time Value): ارزش احتمالی آپشن با توجه به زمان باقی‌مانده تا سررسید

قیمت اعمال به طور مستقیم بر ارزش ذاتی اثر می‌گذارد. هرچه قیمت اعمال به نفع دارنده‌ی قرارداد باشد، ارزش ذاتی بیشتری دارد.

تاثیر قیمت اعمال بر ریسک و بازده

آپشنهای ITM: ریسک کمتر، هزینه بیشتر، احتمال سود بالاتر

آپشنهای OTM: ریسک بیشتر، هزینه کمتر، پتانسیل سود بالاتر

آپشنهای ATM: تعادل بین ریسک و بازده، حساسیت بیشتر به نوسانات

قیمت اعمال و دلتا (Delta) اختیار معامله

دلتا (Delta) نشان می‌دهد که با تغییر یک دلاری در قیمت دارایی پایه، قیمت اختیار چقدر تغییر می‌کند.

• دلتا برای یک اختیار خرید در قیمت بازار (ATM Call) معمولاً +0.50 است.
• دلتا برای اختیار فروش در قیمت بازار (ATM Put) معمولاً -0.50 است.

اگر اختیار در سود باشد، دلتا بیشتر از 0.50 می‌شود (مثلاً +0.80 برای Call و -0.80 برای Put).
اگر اختیار در زیان باشد، دلتا کمتر از 0.50 خواهد بود.

دلتا 1.00 یعنی اختیار بسیار عمیق در سود است و تقریباً مانند خود سهم رفتار می‌کند.
در مقابل، دلتا نزدیک صفر به این معناست که اختیار تقریباً بی‌ارزش است چون احتمال سوددهی آن بسیار پایین است.

استراتژی‌های معاملاتی مرتبط با قیمت اعمال

انتخاب قیمت اعمال در استراتژی‌های مختلف معاملاتی نقش کلیدی دارد. برخی از استراتژی‌های رایج عبارت‌اند از:

• استراتژی Covered Call: فروش آپشن خرید با قیمت اعمال بالاتر از قیمت فعلی سهام برای کسب درآمد اضافی.
• استراتژی Protective Put: خرید آپشن فروش با قیمت اعمال نزدیک به قیمت فعلی برای محافظت از کاهش ارزش سهام.
• استراتژی Straddle: خرید همزمان آپشن خرید و فروش با همان قیمت اعمال برای بهره‌برداری از نوسانات بزرگ بازار.
• استراتژی Spread: استفاده از چندین آپشن با قیمت‌های اعمال مختلف برای کاهش ریسک و افزایش احتمال سود.

روانشناسی بازار و قیمت اعمال

تمرکز حجم معاملات: معمولاً حول قیمت های اعمال رند

اثر گاما: حساسیت دلتا به تغییرات قیمت نزدیک قیمت اعمال

سطح حمایت/مقاومت روانی: قیمت های اعمال رند اغلب نقش سطوح روانی را بازی میکنند

مدیریت پرتفوی بر اساس قیمت اعمال

توزیع ریسک: استفاده از قیمت های اعمال مختلف برای پوشش ریسک

لایه بندی استراتژی: ترکیب آپشن های ITM, ATM, OTM

بهینه سازی هزینه: تعادل بین هزینه حق بیمه و سطح حفاظت

دوره جامع معاملات آپشن، راهی ساده برای درآمد دلاری در اوقات فراغت | همین حالا کلیک کن.

آیا برخی قیمت‌های اعمال (Strike Price) مطلوب‌تر از بقیه‌اند؟

این‌که کدام قیمت اعمال مطلوب‌تر است، بستگی به عواملی مثل میزان ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار و میزان پرمیوم (قیمت) گزینه‌ای دارد که بازار ارائه می‌دهد.

بسیاری از سرمایه‌گذاران به‌دنبال قراردادهایی هستند که قیمت اعمال آن‌ها نسبتاً نزدیک به قیمت فعلی بازار باشد؛ چون این گزینه‌ها احتمال بالاتری دارند که با سود اعمال شوند.

از سوی دیگر، برخی سرمایه‌گذاران عمداً گزینه‌هایی را انتخاب می‌کنند که بسیار دور از قیمت فعلی بازار هستند (یعنی “بسیار خارج از پول” یا deep out-of-the-money). این افراد امیدوارند در صورت تغییرات شدید بازار، سود بسیار بزرگی کسب کنند، البته با پذیرش ریسک بالا.

آیا قیمت اعمال و قیمت اجرا (Exercise Price) یکی هستند؟

بله، اصطلاح‌های Strike Price (قیمت اعمال) و Exercise Price (قیمت اجرا) در واقع مترادف هستند.
برخی معامله‌گران ممکن است یکی از این دو واژه را ترجیح دهند یا به‌صورت متناوب از هر دو استفاده کنند، اما مفهوم آن‌ها یکی است و در بازار مشتقات (مثل آپشن‌ها) هر دو رایج‌اند.

چه چیزی فاصله‌ی بین قیمت‌های اعمال را تعیین می‌کند؟

فاصله‌ی بین قیمت‌های اعمال برای قراردادهای آپشن، بر اساس قوانین نهادهایی مثل OCC (مرکز تهاتر اختیار معامله) یا بورس‌ها تعیین می‌شود. معمولاً این فاصله‌ها به‌صورت زیر است:

• برای قیمت‌های کمتر از ۲۵ دلار: فاصله‌ها معمولاً ۲٫۵ دلاری هستند.
• برای قیمت‌های بین ۲۵ تا ۲۰۰ دلار: فاصله‌ها معمولاً ۵ دلاری هستند.
• برای قیمت‌های بالای ۲۰۰ دلار: فاصله‌ها معمولاً ۱۰ دلاری هستند.

در سهم‌هایی با قیمت بالا یا نقدشوندگی کم، این فاصله‌ها ممکن است بیشتر باشند. همچنین در برخی موارد می‌توان با درخواست از OCC یا بورس، قیمت‌های اعمال جدید را به فهرست افزود.

تفاوت قیمت اعمال با قیمت لحظه‌ای (Spot Price) چیست؟

قیمت اعمال (Strike Price) قیمتی است که در قرارداد اختیار معامله مشخص شده و بر اساس آن می‌توانید دارایی پایه را بخرید یا بفروشید (در صورت اعمال قرارداد).

اما قیمت لحظه‌ای (Spot Price) به معنی قیمت فعلی بازار آن دارایی است.

تفاوت بین قیمت اعمال و قیمت لحظه‌ای، مشخص می‌کند که آپشن در سود است یا نه (یعنی “وضعیت پولی” یا moneyness) و تأثیر زیادی بر ارزش آن دارد.

نکات مهم در مورد قیمت اعمال

• استانداردسازی: در بورس‌های بزرگ مانند بورس سهام آمریکا (CBOE)، قیمت‌های اعمال معمولاً به‌صورت استاندارد و با فواصل مشخص (مثلاً 2.5، 5 یا 10 دلار) تعیین می‌شوند.
• تأثیر انقضا: هرچه به تاریخ انقضای قرارداد نزدیک‌تر می‌شویم، ارزش زمانی آپشن کاهش می‌یابد و قیمت اعمال نقش مهم‌تری در تعیین ارزش آپشن ایفا می‌کند.

جمع‌بندی

• قیمت اعمال (Strike Price) در معاملات آپشن، قیمتی است که دارنده‌ی آپشن می‌تواند دارایی پایه را با آن بخرد یا بفروشد.
• انتخاب درست قیمت اعمال می‌تواند تعیین کند که آیا قرارداد سودآور می‌شود یا نه.
• تفاوت بین قیمت بازار و قیمت اعمال، ارزش ذاتی آپشن را مشخص می‌کند.
• قیمت اعمال، نقش محوری در ارزش‌گذاری، ریسک‌سنجی، و استراتژی‌های معاملاتی دارد.

سوالات متداول 

1. قیمت اعمال (Strike Price) دقیقاً چیست؟

قیمتی است که خریدار آپشن می‌تواند دارایی پایه را در آن قیمت بخرد (در اختیار خرید) یا بفروشد (در اختیار فروش).

2. چه تفاوتی بین قیمت اعمال و قیمت بازار وجود دارد؟

قیمت بازار همان قیمتی است که دارایی در حال حاضر در بازار معامله می‌شود.
اما قیمت اعمال، عددی ثابت و از پیش تعیین‌شده در قرارداد آپشن است.

3. آیا دارنده آپشن مجبور است دارایی را در قیمت اعمال بخرد یا بفروشد؟

خیر. دارنده‌ی آپشن فقط حق دارد، نه اجبار. اگر معامله به ضررش باشد، می‌تواند قرارداد را اجرا نکند.

4. چرا قیمت اعمال اهمیت دارد؟

زیرا تعیین می‌کند که آیا قرارداد آپشن در شرایط فعلی بازار سودآور است یا نه. همچنین بر قیمت آپشن (پریمیوم) و میزان ریسک تأثیر دارد.

5. چطور می‌توانم قیمت اعمال مناسب را انتخاب کنم؟

بستگی به استراتژی، پیش‌بینی شما از بازار، میزان ریسک‌پذیری و هدف سرمایه‌گذاری‌تان دارد. برخی قیمت‌های اعمال ریسک کمتر ولی سود کمتر دارند، برخی برعکس.

6. آیا همه قراردادهای آپشن فقط یک قیمت اعمال دارند؟

خیر. برای یک دارایی خاص، معمولاً چندین قرارداد با قیمت‌های اعمال مختلف در دسترس هستند.

7. چه ارتباطی بین قیمت اعمال و سودآوری آپشن وجود دارد؟

اگر قیمت بازار از قیمت اعمال فاصله مناسبی داشته باشد (به نفع دارنده)، آپشن سودآور خواهد بود. این تفاوت همان ارزش ذاتی است.

8. چه زمانی قیمت اعمال باعث زیان می‌شود؟

وقتی قیمت بازار به شکلی باشد که اجرای آپشن به ضرر دارنده تمام شود. در این حالت، معمولاً آپشن بی‌ارزش می‌شود و فقط هزینه‌ی پریمیوم از دست می‌رود.

9. در معاملات پیشرفته مثل اسپرد یا استرادل، چند قیمت اعمال داریم؟

در این نوع معاملات معمولاً از دو یا چند آپشن با قیمت اعمال مختلف استفاده می‌شود تا استراتژی‌های پیچیده‌تری برای پوشش ریسک یا نوسان‌گیری پیاده شود.

10. آیا می‌توان قیمت اعمال را بعد از خرید آپشن تغییر داد؟

خیر. قیمت اعمال پس از خرید قرارداد ثابت است و قابل تغییر نیست. فقط می‌توان قرارداد را فروخت یا اجازه داد منقضی شود.

برای مشاهده مقالات کلیک کنید. 

پیج اینستاگرام معین صادقیان کارشناس اقتصاد و مدرس بازار سرمایه