عرضه اولیه Initial Public Offering چیست؟
Initial Public Offering
عرضه های اولیه IPO (Initial Public Offering) به فرایند ورود شرکت هایی که تازه می خواهند وارد بازار بورس شوند گفته می شوند. به اختصار IPO یعنی اینکه یک شرکت برای اولین بار سهام خود را در بورس (یا فرابورس) عرضه می‌کند.
تجربه نشان داده که بیش از ۹۰% از عرضه‌های اولیه‌ای که در بورس انجام میشوند سودآور هستند. در روش کنونی عرضه های اولیه که نوعی پذیره نویسی است( بوک بیلدینگ) همه خریداران می توانند یکسان سهام دریافت کنند.
عرضه های اولیه معمولا با سود خوبی همراه هستند ولی درصد سود برای هر سهم متفاوت است. معمولاً ۵ تا ۱۰ درصد از کل سهام شرکت در عرضه اولیه ارائه می‌شود و به هر نفر تعدادی سهم از آن می‌رسد.
روش بوک بیلدینگ چیست؟
به تازگی در بورس تهران از روش جدیدی به نام «بوک بیلدینگ» برای خرید عرضه اولیه رونمایی شده است. مهم‌ترین مزیت این روش، امکان ثبت سفارش به قیمت‌های متفاوت است.
در این روش هر سفارش با توجه به حداکثر حجم مشخص شده و در قیمتی که خریدار تعیین می‌کند در سامانه معاملات ثبت خواهد شد. هر خریدار با توجه به تحلیل و بررسی‌های خود، درخواست خرید سهام را در ساعتی مشخص که از قبل توسط ناظر بازار اعلام می‌شود، در سیستم معاملاتی ثبت می‌کند.
معایب روش بوک بیلدینگ
قیمت و محدودیت مثبت و منفی ۱۰ درصد است.
.با وجود آن که نهاد عرضه کننده، یک قیمت را به عنوان کف قیمت سهم مشخص می‌کند. سرمایه گذاران می‌توانند سفارش خرید خود را در بازه‌ای بین این قیمت کف و ۱۰% بالاتر از آن قرار دهند. مشکل این است که به احتمال زیاد چنین کاری باعث می‌شود تا افراد در سقف قیمتی ثبت سفارش و خرید سهام را انجام دهند که ممکن است باعث ایجاد صف خرید در عرضه اولیه شود.
خرید IPO به روش بوک بیلدینگ
شرکتی که شرایط پذیرش در بازار بورس یا فرابورس را دارد و به اصطلاح در بازار «درج نماد» شده است توسط یکی از شرکت‌های مشاور سرمایه گذاری یا تامین سرمایه، ارزش گذاری می‌شود. با توجه به ماهیت روش بوک بیلدینگ، قیمتی به عنوان حداقل قیمت مورد تایید قرار می‌گیرد تا تمام سرمایه گذاران علاقه‌مند به شرکت در اولین عرضه، متناسب با تحلیلشان درخواست قیمتی خود را ثبت کنند.
مزایای عرضه های اولیه برای شرکت‌ها چیست؟
هدف اصلی عرضه شرکت‌ها در بورس، جذب سرمایه و تأمین مالی است. ورود شرکت‌ها به بورس آنها را ملزم به شفافیت در امور مختلف و صورت‌های مالی می‌کند.حضور در بورس شرکت را در معرض عموم قرار داده و موجب نمایش چهره‌ای مثبت از آن خواهد شد که خود می‌تواند به استقبال هرچه بیشتر مشتریان و افزایش فروش و سود بیانجامد.
چرا عرضه های اولیه برای سرمایه‌گذاران جذاب است؟
در سال‌های اخیر، عرضه اولیه‌ها با توجه به سودآوری خوبی که در کوتاه‌مدت داشته‌اند، مورد استقبال سرمایه‌گذاران و به ویژه کسانی که تازه وارد بازار سرمایه شده‌اند قرار گرفته‌اند.
دلیل اصلی استقبال سهامداران از عرضه اولیه‌ها، پایین‌تر بودن قیمت سهم در زمان عرضه نسبت به ارزش ذاتی آن است. به دلیل تقاضای زیاد برای خرید سهام عرضه اولیه، معمولاً قیمت آن در زمان کوتاهی رشد خوبی خواهد داشت.
نحوه خرید عرضه اولیه سهام
-
گام اول: ثبت‌نام و دریافت کد بورسی
اولین گام برای شرکت در عرضه اولیه این است که کد بورسی داشته باشید. برای این کار باید در سامانه سجام ثبت‌نام کرده و به یکی از کارگزاری‌های مجاز جهت دریافت کد بورس اقدام کنید.
برای آشنایی با کد بورسی نیز میتوانید به آموزش «کد بورسی چیست» مراجعه فرمایید.
-
گام دوم: اطلاع از زمان عرضه اولیه
امروزه رسانه‌های مختلف و اخبار زمان عرضه‌های اولیه سهام شرکت‌ها را اعلام می‌کنند، کارگزاری‌ها نیز معمولاً مشتریان خود را از راه‌هایی مانند پیامک از عرضه اولیه‌ها باخبر می‌کنند.زمان و جزئیات عرضه اولیه‌ها در اطلاعیه مربوط به عرضه اولیه منتشر می‌شود که حداکثر دو روز قبل از انجام عرضه اولیه توسط نهاد ناظر اطلاع‌رسانی می‌شود.
-
گام سوم: برآورد سهمیه هر کد در عرضه اولیه
حداکثر سهام قابل خریداری توسط هر شخص حقیقی و حقوقی نوشته شده است. با توجه به تعداد بالای متقاضیان عرضه اولیه، تعداد سهام تخصیص یافته به هر کد، عدد کمتری از این مقدار است. با در نظر گرفتن تعداد افرادی که در عرضه اولیه‌های قبلی شرکت کرده‌اند و احتمال اینکه در این عرضه اولیه نیز شرکت می‌کنند، می‌توانیم سهم هر کد بورسی در عرضه اولیه را از قبل تخمین بزنیم.
-
گام چهارم: ثبت سفارش
پس از آنکه مقدار تقریبی سهمیه هر کد را محاسبه کردیم، باید به اندازه لازم حساب خود را در سامانه کارگزاری شارژ کنیم.
میتوانید مطلبی معرفی کارگزاری ها و نحوه ی ثبت نام در آنها را مطالعه فرمایید.
گام بعدی باید سفارش خود را ثبت کنیم.
در روزی که عرضه اولیه انجام می‌شود، باید بازه زمانی ثبت سفارش را که توسط ناظر بازار اطلاع‌رسانی می‌شود، ببینیم. برای دیدن پیام ناظر، هم میتوانید از سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران (TSETMC) و هم از سامانه کارگزاری مشاهده کنید.
خرید IPO بدون نقدینگی
بعضی از کارگزاری‌ها برای جذب مشتری، گاه با عنوان «خرید عرضه اولیه بدون نقدینگی» یا «خرید عرضه اولیه بدون پول» تبلیغ می‌شود. کارگزاری‌ها می‌توانند متناسب با ارزش سبد سهام مشتریان برای آنها اعتبار در نظر بگیرند و مشتریان می‌توانند با این اعتبار، اقدام به خریدوفروش سهام کنند.
چه زمانی سهام را بفروشیم؟
از فردای روز عرضه اولیه، به دلیل رشد قیمت و سودآور بودن، طبیعی است که تقاضا برای سهم زیاد بوده و از طرف دیگر، کسی حاضر به فروش آن نخواهد بود. با رشد هر روز ۵ درصدی قیمت سهام در هر جلسه معاملاتی، قیمت به میزانی خواهد رسید که عرضه و تقاضا متعادل میشوند. جایی که تقاضای چندانی برای سهم وجود ندارد و اصطلاحاً به تعادل رسیده، بهترین زمان برای فروش آن است.
بهترین زمان برای فروش سهم، باید برخی موارد را در نظر داشته باشید:
- ارزیابی وضعیت فعلی و آینده شرکت عرضه شده در بازار بورس
- توجه به میزان بزرگی و کوچکی شرکت عرضه شده در بازار بورس
- مطالعه تحلیل بنیادی سهام عرضه اولیه در سایت‌های تحلیل‌گری و کانال‌های خبری کارگزاری‌ها
- بررسی رفتار سهامداران عمده در ایام معاملات سهم پس از اولین عرضه
- بررسی روند فعلی بازار بورس
آیا عرضه اولیه سهام ها همیشه سود ده می باشد؟
این نوع سهام ها تنها بازدهی مثبت ندارند بلکه شخص خریدار متحمل ضرر نیز می شود. در نتیجه وجود این باور که عرضه اولیه سهام ها سود ده می باشد نباید باعث شود تا از بررسی دقیق و رعایت احتیاط در هنگام خرید این نوع سهم ها چشم پوشی کنیم.
چرا قیمت سهام شرکت‌ها بعد از اولین عرضه رشد می‌کند؟
علت رشد قیمت وجود دو محدودیت است؛ محدودیت در تعداد سهام قابل خریداری و محدودیت در تعداد سهام عرضه شده.معمولا در این جور مواقع، سهام شرکت کمی ارزان‌تر از ارزش ذاتی که توسط تحلیل‌گران برآورد شده، عرضه می‌شود تا برای سرمایه گذاران جذابیت بیشتری داشته باشد.این جذابیت قیمتی در کنار عواملی که توضیح داده شد، باعث می‌شود تا قیمت سهام شرکت‌ها بعد از عرضه اولیه رشد کند.
عوامل رشد قیمت سهم پس از عرضه اولیه
- تعداد سهام عرضه شده: هرچقدر تعداد عرضه کمتر بوده باشد، معمولا فروشندگان کمتری نیز وجود خواهند داشت
- رفتار سهامدار عمده: اگر سهامدار عمده پس از عرضه اولیه، سهام دیگری عرضه نکند معمولا سهام رشد بیشتری می‌کند
- جو کلی بازار: در زمانی که جو کلی بازار مثبت است و همه خوشبین هستند، افراد کمی حاضر به فروش میشوند.
- اخبار و شایعه‌های پیرامون سهم: گاهی اخبار و شایعاتی پیرامون سهام عرضه شده شکل می‌گیرد و افراد براساس این شایعات و اخبار تصمیم می‌گیرند.
آیا می‌توان روز معاملاتی باز هم از آن سهم خریداری کرد؟
در روزهای معاملاتی بعد از عرضه اولیه میتوانید سهام مورد نظر را خریداری کنید. با توجه به حجم زیاد تقاضا، بهتر است سفارش خو را در ساعت ۸:۳۰ و در بالاترین قیمت ثبت کنید.
استراتژی معاملات عرضه اولیه
هنگام خرید باید بالاترین قیمت را وارد کنید.
هنگام فروش دو روش را می توانید انتخاب کنید:
- اگر سهم به جای اینکه در یک روز مثبت شود منفی شود ان را بفروشید.
- اگر سهم از حالت صف خرید خارج شود و متعادل گردید بفروشید.
یکی از نشانه های پایان رشد موج اول عرضه های اولیه بالا رفتن حجم معاملات است.
موج دوم سود از عرضه اولیه
عرضه های اولیه معمولا بعد از یک اصطلاح(منفی شدن چند روزه) به ویژه در بازار صعودی رشد دوباره ای تجربه خواهند کند که به آن موج دوم سود از عرضه های اولیه می گویند.
-
تشخیص شروع موج دوم
- میزان یا حجم معاملات روند صعودی داشته باشد.
- بازار بورس به طور کلی روند صعودی داشته باشد.
- سهم از نظر بنیادی قوی باشد.
- اندازه شرکت بزرگ باشد.
- در مورد هلدینگ ها با شرکت های مادر زیر مجموعه های آن ها در حال رشد باشند.
چقدر باید برای عرضه اولیه کنار بگذاریم؟
معمولاً خرید عرضه‌های اولیه به نقدینگی زیادی نیاز ندارد و پیشنهاد ما این است که سعی کنید با پول خرد حسابتان در عرضه‌های اولیه شرکت کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.