آلن گرینسپن کیست؟
آلن گرینسپن Alan Greenspan
آلن گرینسپن (Alan Greenspan) یکی از مشهورترین اقتصاددانان آمریکایی و رئیس اسبق فدرال رزرو (بانک مرکزی ایالات متحده) است که از سال ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۶ این سمت را بر عهده داشت. وی به عنوان یکی از تأثیرگذارترین چهره‌های اقتصادی قرن بیستم شناخته می‌شود، چرا که سیاست‌های او تأثیر عمیقی بر اقتصاد آمریکا و جهان گذاشت.
به طور خلاصه:
- آلن گرینسپن اقتصاددان آمریکایی و رئیس سابق فدرال رزرو است.
- سیاست گرین اسپن با اعتدال بزرگ یا حفظ طولانی مدت تورم پایین و باثبات و رشد اقتصادی تعریف شد.
- سیاست پولی انبساطی «پول آسان» که به دوران تصدی گری اسپن نسبت داده می شود تا حدی عامل ایجاد حباب دات کام در سال ۲۰۰۰ و بحران مالی سال ۲۰۰۸ است.
- دوران ریاست گرینسپن با چالش فوری مقابله با سقوط تاریخی بازار سهام در سال ۱۹۸۷ آغاز شد.
- برخی گرینسپن را در نگرانی‌های خود در مورد تورم فردی تیزبین می‌دانند. او به دلیل تمرکز بیشتر بر کنترل قیمت‌ها تا رسیدن به اشتغال کامل مورد انتقاد قرار گرفت.
زندگی‌نامه و تحصیلات آلن گرینسپن
آلن گرینسپن در ۶ مارس ۱۹۲۶ در شهر نیویورک به دنیا آمد. پدرش، هربرت گرینسپن، یک کارگزار بورس و اقتصاددان بود و مادرش، رُز گلداسمیت، در خانواده‌ای یهودی متولد شده بود. او در دوران کودکی علاقه‌ی زیادی به ریاضیات و موسیقی نشان داد و مدتی نیز به عنوان نوازنده‌ی حرفه‌ای ساکسوفون فعالیت کرد.
اما پس از مدتی علاقه‌اش به اقتصاد و تحلیل‌های مالی بر موسیقی چیره شد و تصمیم گرفت در این حوزه ادامه‌ی تحصیل دهد. وی وارد دانشگاه نیویورک شد و مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته‌ی اقتصاد از این دانشگاه دریافت کرد. سپس تحصیلات خود را در دانشگاه کلمبیا ادامه داد اما آن را نیمه‌کاره رها کرد.
چندین سال بعد، در سال ۱۹۷۷، موفق به دریافت مدرک دکترای اقتصاد از دانشگاه نیویورک شد.
آغاز فعالیت حرفه‌ای آلن گرینسپن
گرینسپن کار خود را به عنوان تحلیل‌گر اقتصادی آغاز کرد. او در دهه‌ی ۱۹۵۰ به یکی از مشاوران اقتصادی برجسته تبدیل شد و در سال ۱۹۵۵ به ریاست شرکت مشاوره اقتصادی “تاون سند-گرینسپن” رسید. این شرکت خدمات مشاوره‌ای به کسب‌وکارهای بزرگ ارائه می‌داد و باعث شد که گرینسپن تجربه‌ی عمیقی در تحلیل بازارهای مالی و سیاست‌های اقتصادی کسب کند.
در دهه‌ی ۱۹۶۰ و ۱۹۷۰، او به عنوان مشاور اقتصادی ریچارد نیکسون و دیگر سیاستمداران جمهوری‌خواه فعالیت کرد. این تجربیات باعث شد که او به یک چهره‌ی کلیدی در سیاست‌های اقتصادی ایالات متحده تبدیل شود.
ریاست فدرال رزرو (۱۹۸۷-۲۰۰۶)
در سال ۱۹۸۷، رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده، آلن گرینسپن را به عنوان رئیس فدرال رزرو منصوب کرد. وی جانشین پل ولکر شد که در دهه‌ی ۱۹۸۰ با سیاست‌های ضد تورمی خود شناخته می‌شد.
بحران ۱۹۸۷ و نقش گرینسپن
تنها چند ماه پس از انتصاب گرینسپن، بازار بورس آمریکا در ۱۹ اکتبر ۱۹۸۷ سقوط کرد که به “دوشنبه‌ی سیاه” معروف شد. گرینسپن با اقدامات سریع خود، از جمله تزریق نقدینگی به سیستم مالی و اطمینان دادن به بازارها، توانست از یک بحران مالی گسترده جلوگیری کند. این اقدام او را به عنوان یک مدیر بحران موفق معرفی کرد.
رشد اقتصادی در دهه ۱۹۹۰
در دهه‌ی ۱۹۹۰، گرینسپن سیاست‌هایی را اجرا کرد که باعث رشد اقتصادی پایدار و کاهش تورم شد. وی به شدت از رشد بخش فناوری و رونق بازارهای مالی حمایت کرد و نرخ بهره را به گونه‌ای تنظیم کرد که سرمایه‌گذاری در بخش فناوری و استارت‌آپ‌ها افزایش یابد. این دوره که به دوره‌ی طلایی اقتصاد آمریکا معروف است، موجب کاهش نرخ بیکاری و افزایش ارزش بازار سهام شد.
حباب دات‌کام و تصمیمات بحث‌برانگیز
در اواخر دهه ۱۹۹۰، بسیاری از اقتصاددانان هشدار دادند که بازار سهام به‌ویژه در بخش فناوری دچار حباب شده است. با این حال، گرینسپن در ابتدا از افزایش نرخ بهره خودداری کرد و باعث شد که سرمایه‌گذاران به سرمایه‌گذاری‌های پرریسک ادامه دهند. در نهایت، در سال ۲۰۰۰ حباب دات‌کام ترکید و بسیاری از شرکت‌های فناوری ورشکسته شدند. این موضوع باعث شد که برخی گرینسپن را به نادیده گرفتن خطرات بازارهای مالی متهم کنند.
سیاست‌های پولی و بحران مالی ۲۰۰۸
در دوران ریاست گرینسپن، نرخ بهره به سطح‌های بسیار پایینی کاهش یافت، به ویژه پس از حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱. این سیاست‌ها باعث شد که وام‌های مسکن ارزان شوند و سرمایه‌گذاری در بازار املاک افزایش یابد. بسیاری از تحلیل‌گران معتقدند که این سیاست‌های پولی، زمینه‌ساز بحران مالی ۲۰۰۸ شد، زیرا منجر به ایجاد حباب مسکن و گسترش وام‌های پرریسک (ساب‌پرایم) شد.
برخی از منتقدان بر این باورند که اگر گرینسپن سیاست‌های انقباضی‌تری را در اوایل دهه ۲۰۰۰ اجرا می‌کرد، ممکن بود بحران مالی ۲۰۰۸ شدت کمتری داشته باشد. خود گرینسپن بعدها در سال ۲۰۰۸ اعتراف کرد که در ارزیابی میزان ریسک در بازارهای مالی دچار اشتباه شده بود.
زندگی پس از بازنشستگی آلن گرینسپن
آلن گرینسپن در سال ۲۰۰۶ پس از ۱۹ سال ریاست فدرال رزرو بازنشسته شد و جای خود را به بن برنانکی داد. پس از بازنشستگی، او به عنوان مشاور اقتصادی فعالیت کرد و کتاب خاطرات خود را با عنوان “عصر تلاطم” (The Age of Turbulence) منتشر کرد که در آن به تحلیل اقتصاد جهانی و تجربیات خود در دوران ریاست فدرال رزرو پرداخت.
وی همچنان در کنفرانس‌ها و رویدادهای اقتصادی شرکت می‌کند و دیدگاه‌های خود را در مورد سیاست‌های اقتصادی و بازارهای مالی ارائه می‌دهد.
نظرات و میراث آلن گرینسپن
آلن گرینسپن یکی از جنجالی‌ترین شخصیت‌های اقتصادی آمریکا است. برخی او را به عنوان معمار رشد اقتصادی پایدار در دهه ۱۹۹۰ ستایش می‌کنند، در حالی که برخی دیگر معتقدند که سیاست‌های پولی او زمینه‌ساز بحران‌های اقتصادی بعدی شد.
نقاط قوت سیاست‌های او
کنترل تورمو ایجاد ثبات اقتصادی
تقویت رشد اقتصادی در دهه ۱۹۹۰
مدیریت بحران‌های مالی مانند سقوط بورس ۱۹۸۷
نقاط ضعف و انتقادات
عدم پیش‌بینی بحران مالی ۲۰۰۸
کاهش بیش از حد نرخ بهره و ایجاد حباب در بازارها
حمایت از نظریه بازارهای خودتنظیم‌گر که در عمل نادرست بودن آن ثابت شد
دیدگاه آلن گرینسپن درباره ارزهای دیجیتال و سیاست‌های اقتصادی او
نظر گرینسپن درباره ارزهای دیجیتال
آلن گرینسپن معتقد است که خرید ارزهای دیجیتال بیشتر شبیه یک بازی پرریسک است تا یک سرمایه‌گذاری واقعی. او این نوع سرمایه‌گذاری را وابسته به “نظریه احمق بزرگ‌تر” می‌داند، یعنی اینکه افراد ارزهای دیجیتال را می‌خرند به امید اینکه فردی دیگر آن را با قیمت بالاتر از آنها بخرد.
او همچنین درباره ورشکستگی صرافی FTX گفته است که این اتفاق کاملاً یک کلاهبرداری بود و ارتباطی با ضعف‌های ذاتی ارزهای دیجیتال یا مشکلات فنی آنها نداشت. گرینسپن باور دارد که سقوط FTX به دلیل مدیریت ضعیف، سهل‌انگاری در مدیریت ریسک و حسابداری غیرشفاف بوده است، نه به خاطر مشکلات بنیادی بازار ارزهای دیجیتال. او پیش‌بینی کرده که تأثیر این رویداد محدود به بازار کریپتو و NFT خواهد بود و به اقتصاد جهانی گسترش نخواهد یافت.
سیاست‌ها و اقدامات گرینسپن در فدرال رزرو
آلن گرینسپن طی سال‌های ریاست خود بر فدرال رزرو (بانک مرکزی آمریکا)، نقش مهمی در دوره‌ای از رشد اقتصادی و شکوفایی در آمریکا ایفا کرد. بسیاری او را به خاطر سیاست‌هایش تحسین می‌کنند، اما برخی از تصمیمات او، هم در زمان ریاستش و هم پس از آن، بحث‌برانگیز بوده است.
در اوایل فعالیتش، گرینسپن طرفدار بازگشت به استاندارد طلا بود، یعنی سیستم اقتصادی‌ای که در آن ارزش پول به مقدار مشخصی از طلا وابسته است. این دیدگاه باعث شد برخی او را به عنوان یک اقتصاددان سرسخت و سخت‌گیر در مورد کنترل تورم بشناسند.
اما مهم‌ترین انتقادی که به سیاست‌های او وارد می‌شود این است که کاهش شدید نرخ بهره و سیاست‌های پولی انعطاف‌پذیر او، نقش مهمی در ایجاد بحران‌های اقتصادی داشت. برخی اقتصاددانان معتقدند که حباب دات‌کام در اواخر دهه ۱۹۹۰ و سقوط بازار مسکن در سال ۲۰۰۸، نتیجه سیاست‌های او بود.
با این حال، گرینسپن این دیدگاه را قبول ندارد. او معتقد است که بحران مالی ۲۰۰۸ تنها به دلیل کاهش نرخ بهره در کوتاه‌مدت رخ نداد، بلکه به خاطر شرایط جهانی و کاهش بلندمدت نرخ بهره در سراسر جهان بود. او این پدیده را نتیجه رابطه بین کشورهای توسعه‌یافته و در حال توسعه می‌داند، جایی که در کشورهای فقیر میزان پس‌انداز زیاد بود و در کشورهای پیشرفته، سرمایه‌گذاری و هزینه‌کرد بالا.
مخالفت گرینسپن با بیت کوین و ارزهای دیجیتال
گرینسپن از همان ابتدا دیدگاه مخالفی نسبت به بیت کوین و ارزهای دیجیتال داشت. او در سال ۲۰۱۷ بیت کوین را با پول قاره‌ای (Continental Currency) مقایسه کرد که در سال ۱۷۷۵، در دوران انقلاب آمریکا منتشر شد اما به دلیل نداشتن پشتوانه مالی، در سال ۱۷۸۲ ارزش خود را کاملاً از دست داد.
او معتقد است که ارزهای دیجیتال بدون حمایت دولت‌ها و بانک‌های مرکزی، سرنوشتی مشابه خواهند داشت و نمی‌توانند در بلندمدت ارزش خود را حفظ کنند.
دیدگاه گرینسپن درباره تورم و نرخ بهره
در دوران ریاستش بر فدرال رزرو، گرینسپن به خاطر سیاست‌های انعطاف‌پذیر خود در کنترل تورم شناخته می‌شد. او ابتدا طرفدار بازگشت به استاندارد طلا بود و در مقاله‌ای با عنوان “طلا و آزادی اقتصادی” از این ایده حمایت کرد. اما بعدها، در عمل پذیرفت که اقتصاد مدرن الزاماً نیازی به استاندارد طلا ندارد و کنترل تورم باید به شیوه‌ای متفاوت انجام شود.
در اوایل دهه ۲۰۰۰، گرینسپن نرخ بهره را به پایین‌ترین سطح چند دهه اخیر کاهش داد تا از رکود اقتصادی جلوگیری کند. برخی معتقدند که این تصمیم باعث شد که بازار مسکن دچار حباب شود و بحران مالی ۲۰۰۸ شکل بگیرد. اما خود گرینسپن تأکید دارد که این مسئله ناشی از عوامل جهانی و نه صرفاً سیاست‌های داخلی آمریکا بوده است.
نتیجه گیری
مانند بسیاری از مقامات دولتی دیگر، موفقیت آلن گرینسپن در پنج دوره ریاست فدرال رزرو به این بستگی دارد که از چه کسی بخواهید. با این حال، مطمئناً درست است که گرینسپن در دوران تصدی خود با چالش های بزرگی مانند سقوط بازار سهام در سال ۱۹۸۷ و حملات به مرکز تجارت جهانی روبرو شد.
در مجموع، گرینسپن به ایجاد یک اقتصاد قوی ایالات متحده در دهه ۱۹۹۰ کمک کرد. نظر در مورد اینکه اقدامات او تا چه اندازه باعث رکود اقتصادی شد که مدت کوتاهی پس از پایان دوره او آغاز شد متفاوت است.
سوالات متداول
۱. آلن گرینسپن کیست؟
آلن گرینسپن یک اقتصاددان برجسته آمریکایی و رئیس اسبق فدرال رزرو (بانک مرکزی ایالات متحده) بود که از ۱۹۸۷ تا ۲۰۰۶ در این سمت فعالیت کرد. وی تأثیر زیادی بر سیاست‌های اقتصادی آمریکا و جهان داشت.
۲. تحصیلات آلن گرینسپن چیست؟
او مدرک کارشناسی و کارشناسی ارشد خود را در رشته اقتصاد از دانشگاه نیویورک دریافت کرد و در سال ۱۹۷۷ نیز مدرک دکترای اقتصاد خود را از همان دانشگاه گرفت.
۳. آلن گرینسپن چگونه به ریاست فدرال رزرو رسید؟
در سال ۱۹۸۷، رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت آمریکا، او را به عنوان رئیس فدرال رزرو منصوب کرد. وی به مدت ۱۹ سال در این سمت باقی ماند و از پنج رئیس‌جمهور آمریکا (ریگان، بوش پدر، کلینتون، بوش پسر) مشاوره اقتصادی گرفت.
۴. مهم‌ترین اقدامات او در دوران ریاست فدرال رزرو چه بود؟
مدیریت بحران سقوط بورس در سال ۱۹۸۷ (دوشنبه سیاه)
هدایت رشد اقتصادی در دهه ۱۹۹۰
کاهش نرخ بهره برای تحریک رشد اقتصادی
نقش کلیدی در سیاست‌های پولی قبل از بحران مالی ۲۰۰۸
۵. چرا آلن گرینسپن مورد انتقاد قرار گرفت؟
بزرگ‌ترین انتقاد از او به نقش سیاست‌های پولی‌اش در ایجاد بحران مالی ۲۰۰۸ مربوط می‌شود. او نرخ بهره را برای مدت طولانی در سطح پایینی نگه داشت که باعث افزایش وام‌های پرریسک و حباب مسکن شد. همچنین، اعتقاد بیش از حد او به بازارهای آزاد و خودتنظیم‌گر باعث شد که نظارت کافی بر نظام مالی وجود نداشته باشد.
۶. نظر گرینسپن درباره بحران مالی ۲۰۰۸ چه بود؟
او در سال ۲۰۰۸ اعتراف کرد که در ارزیابی میزان ریسک در بازارهای مالی اشتباه کرده است و تصور می‌کرد که بازارها بدون دخالت دولت می‌توانند مشکلات خود را حل کنند، اما این باور اشتباه از آب درآمد.
۷. آیا گرینسپن در بازارهای مالی تأثیرگذار بود؟
بله، او به عنوان رئیس فدرال رزرو با تغییر نرخ بهره، بازارهای مالی را تحت تأثیر قرار می‌داد. سخنرانی‌های او حتی می‌توانست باعث نوسانات شدید در بازارهای سهام و اوراق قرضه شود.
۸. آلن گرینسپن در حال حاضر چه فعالیتی دارد؟
پس از بازنشستگی در سال ۲۰۰۶، او به عنوان مشاور اقتصادی فعالیت می‌کند و کتاب‌هایی درباره اقتصاد و تجربیات خود منتشر کرده است. از جمله کتاب “عصر تلاطم” (The Age of Turbulence) که در سال ۲۰۰۷ منتشر شد.
۹. نظر او درباره وضعیت فعلی اقتصاد جهان چیست؟
گرینسپن همچنان معتقد است که بازارهای آزاد بهترین راه برای رشد اقتصادی هستند، اما در سال‌های اخیر نسبت به افزایش بدهی‌های دولتی و رشد تورم هشدار داده است.
۱۰. آیا آلن گرینسپن جوایز یا افتخارات خاصی دریافت کرده است؟
بله، او در سال ۲۰۰۵ مدال آزادی ریاست‌جمهوری را از جورج بوش پسر دریافت کرد که یکی از بالاترین افتخارات غیرنظامی در آمریکا است.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.