نرخ ارز موثر واقعی REER به میانگین کل یک ارز در مقایسه با شاخصی از سایر ارزها یا گروهی از ارزهای اصلی اشاره دارد. نشان دهنده رقابت پذیری واردات و صادرات یک کشور است. REER به عنوان یک عدد شاخص بیان می شود.

REER یک شاخص ضروری است. این رقابت پذیری تجاری یک کشور را بسته به وزنی که در مقابل سبدی از ارزها دارد، تعریف می کند. از طرف دیگر، این می تواند شاخصی باشد که نرخ ارز سایر کشورها را در بر می گیرد. REER بالا نشانه بدی برای ارز داخلی است. این بدان معناست که اقتصاد مذکور در حال از دست دادن رقابت تجاری خود است.

درک نرخ ارز موثر واقعی

نرخ ارز موثر واقعی (REER) یک معیار عملکرد برای ارزها است. یک ارز با سبدی از ارزهای خارجی مقایسه می شود. این معیار، فراز و نشیب های مربوط به رقابت پذیری تجاری را تعیین می کند. سبد ارزها به طور کلی در قالب شاخص نرخ ارز موثر واقعی بیان می شود. REER مانند یک نسبت مقایسه ای است که ارزها را بر اساس افزایش و کاهش قدرت خرید ارز مقایسه می کند.

نرخ ارز موثر اسمی (NEER) با مقایسه ارزش ارزهای داخلی با میانگین موزون سایر ارزهای اصلی به دست می آید. در عین حال، REER با تنظیم NEER بر اساس شاخص های قیمت و سایر جنبه ها محاسبه می شود. به زبان ساده می توان گفت که REER NEER منهای سطح تورم، هزینه نیروی کار و سایر عوامل تأثیرگذار است.

REER یک مفهوم مهم برای مقامات مالی مانند بانک جهانی، BIS و IMF است . آنها از معیار برای درک رشد یک کشور استفاده می کنند. REER همچنین نشان دهنده مشکلاتی است که یک کشور خاص به دلیل ارزش پایین ارز و قدرت خرید پایین در بازار جهانی با آن مواجه است. به عنوان مثال، صندوق بین المللی پول از شاخص قیمت مصرف کننده برای تعیین REER استفاده می کند. شاخص قیمت مصرف کننده (CPI) نوسانات قیمت کالاها و خدمات را در یک سبد اندازه گیری می کند.

سبد بازار شامل مجموعه متنوعی از کالاها و خدماتی است که اکثر خانوارها از آن استفاده می کنند و تغییر قیمت آنها به طور مستقیم هر سال بر اقتصاد تأثیر می گذارد.REER را می توان با روش های مختلفی به دست آورد، اما هدف آن توصیف تعادل ارز است. داده های نرخ ارز موثر واقعی یک عامل مهم در مقیاس بندی اقتصاد است.

به عنوان مثال اگر نرخ دلار آمریکا در برابر چین کاهش یابد، صادرات ایالات متحده به چین ارزان تر و به میزان قابل توجهی ارزان تر خواهد شد، زیرا مصرف کنندگان چینی که محصولات ایالات متحده را خریداری می کنند، برای خرید کالاهای صادراتی، ارز خود را با دلار آمریکا مبادله کرده اند. اگر دلار ضعیفتر از پول چین باشد، به این معنی است که مردم چین مزیت خواهند داشت. آنها دلارهای بیشتری برای هر اسکناس دریافت می کنند. این در نهایت به دلیل کاهش نرخ ارز چین و ایالات متحده، کالاهای آمریکایی را ارزان‌تر خواهد کرد. شاخص بین دو ارز نقش مهمی در تعیین نرخ ارز دارد.

فرمول نرخ ارز موثر واقعی

فرمول REER به شرح زیر است:

REER = CERn x CERn x CERn x 100

در اینجا CER نشان دهنده نرخ ارز کشور است.

فرآیند محاسبه گام به گام به شرح زیر است.

• میانگین نرخ ارز پس از تعیین وزن هر نرخ محاسبه می شود.
• به عنوان مثال، اگر یک ارز دارای وزن 40٪ باشد، قدرت نمایی نرخ ارز به 0.40 افزایش می یابد.
• به طور مشابه، وزنی به هر نرخ ارز اختصاص داده می شود.
• سپس، فرمول برای ضرب تمام نرخ های ارز اعمال می شود.
• در نهایت، نتیجه در 100 ضرب می شود تا به یک شاخص پیوند داده شود.

مثال نرخ ارز موثر واقعی

اجازه دهید برای درک بهتر REER به یک مثال نگاه کنیم.

در سال 2018، روپیه سریلانکا به پایین ترین سطح خود یعنی 158.90 در هر دلار کاهش یافت. پایین ترین سطح وحشتناک رکورد قبلی خود یعنی 158.80 را شکست و به 158.85/10 در هر دلار پایان یافت. حدس زده می شد که بانک ها علاقه مند به خرید دلار هستند، اما فروشندگان در دسترس نبودند – این فشار قابل توجهی بر ارز وارد کرد – بانک مرکزی کاهش تدریجی ارزش را انتخاب کرد.

معامله گران انتظار داشتند که روپیه سریلانکا تا پایان سال 2018 بین 162-163 تغییر کند. با این حال، ذخایر خارجی ناخالص 9.1 میلیارد دلار بود و REER پیشنهاد کرد ارز همچنان رقابتی است.

در نتیجه، سرمایه‌گذاران خارجی خارج شدند. اوراق بهادار دولتی به ارزش 787 میلیون روپیه سری‌لانکا (4.96 میلیون دلار) را فروختند و خروجی را به 17 میلیارد روپیه سری‌لانکا رساندند.

نرخ تغییر موثر واقعی چقدر است؟

نرخ ارز موثر واقعی معیاری برای سنجش قدرت نسبی پول یک کشور در مقایسه با کشورهایی است که با آن تجارت می کنند. از آن برای قضاوت در مورد اینکه آیا واحد پول کشور کم ارزش است یا بیش از حد ارزش گذاری شده است یا در حالت ایده آل، ارزش منصفانه دارد استفاده می شود

نرخ ارز موثر واقعی در مقابل نقطه ای

نرخ مبادله لحظه ای قیمت فعلی برای مبادله یک ارز با ارز دیگر برای تحویل در اولین تاریخ ارزش ممکن است. ( تاریخ ارزش، تاریخ مؤثر برای یک تراکنش مالی است که شامل یک دارایی است که در قیمت آن در نوسان است.)  اگرچه نرخ ارز نقدی برای تحویل در اولین تاریخ است،  تاریخ تسویه استاندارد  برای اکثر معاملات نقدی دو روز کاری پس از تاریخ معامله است. بنابراین، نرخ ارز نقدی، قیمت فعلی بازار است. REER نشانگر ارزش یک ارز در رابطه با شرکای تجاری آن است.

تفاوت بین NEER و REER چیست؟

نرخ ارز موثر اسمی (NEER) و نرخ ارز موثر واقعی (REER) هر دو شاخص رقابت پذیری یک کشور در رابطه با شرکای تجاری آن هستند. NEER میانگین نرخی است که در آن واحد پول یک کشور در مقایسه با سبدی از ارزهای دیگر ارزش گذاری می شود، وزن آن برای درصد تجارتی است که هر ارز برای آن کشور نشان می دهد. NEER را می توان برای جبران نرخ تورم در کشور خود تنظیم کرد. آن عدد تنظیم شده REER است.

سوالات متداول