تسویه در معاملات آپشن Option Settlement

تسویه در معاملات آپشن (Option Settlement) فرآیندی است که طی آن تعهدات طرفین قرارداد آپشن (خریدار و فروشنده) در زمان انقضای قرارداد یا در صورت اعمال آن، نهایی و اجرا می‌شود. این فرآیند مشخص می‌کند که چگونه ارزش قرارداد یا دارایی پایه بین طرفین جابه‌جا می‌شود. تسویه می‌تواند به‌صورت نقدی یا تحویل فیزیکی انجام شود و بسته به نوع آپشن، دارایی پایه، و قوانین بازار متفاوت است.

تسویه در معاملات آپشن به معنای اجرای تعهدات مالی یا تحویل دارایی پایه بر اساس شرایط قرارداد آپشن است. قرارداد آپشن یک ابزار مالی مشتقه است که به خریدار حق (نه تعهد) می‌دهد تا دارایی پایه‌ای را در قیمت مشخص (Strike Price) در تاریخ معین (Expiration Date) یا قبل از آن خریداری کند (Call Option) یا بفروشد (Put Option). تسویه زمانی رخ می‌دهد که:

• قرارداد به تاریخ انقضا می‌رسد.
• خریدار تصمیم به اعمال قرارداد می‌گیرد (در آپشن‌های سبک آمریکایی، قبل از انقضا نیز امکان اعمال وجود دارد).
• قرارداد به‌صورت خودکار اعمال یا منقضی می‌شود (بسته به قوانین بازار).

طرفین قرارداد:

• خریدار آپشن: حق دارد قرارداد را اعمال کند یا اجازه دهد منقضی شود. در صورت انقضا بدون ارزش (Out-of-the-Money)، خریدار فقط پرمیوم پرداختی را از دست می‌دهد.
• فروشنده آپشن: موظف است در صورت اعمال قرارداد توسط خریدار، تعهدات خود را اجرا کند (تحویل دارایی یا پرداخت نقدی).

در ادامه، به‌صورت جامع و مفصل به مفهوم تسویه، انواع آن، فرآیندها، مثال‌ها، و نکات کلیدی می‌پردازیم.

تسویه یعنی چه؟

تسویه (Settlement) در بازارهای مالی یعنی تعیین تکلیف نهایی یک قرارداد یا معامله، به‌گونه‌ای که هر دو طرف تعهدات خود را انجام دهند. در معاملات آپشن، این تعهدات می‌تواند شامل پرداخت وجه نقد، تحویل دارایی پایه، یا بستن موقعیت باشد.

اهمیت تاریخ تسویه برای معامله‌گران چیست؟

تاریخ تسویه یکی از مهم‌ترین مؤلفه‌ها برای معامله‌گران است؛ چراکه تعیین می‌کند چه زمانی می‌توانند وجوه حاصل از فروش یا سود حاصل از معامله را برداشت کنند.

اهمیت‌های دیگر تاریخ تسویه:

1. در صورتی که معامله‌گر از اعتبار معاملاتی کارگزاری استفاده کرده باشد، باید با فروش دارایی و تسویه آن، بدهی خود را تسویه کند.
2. هنگام تبدیل ابزارهای مالی (مثلاً فروش سهم و خرید صندوق یا ابزار مشتقه دیگر)، باید بدانید تسویه هر یک چه زمانی انجام می‌شود تا دچار اختلال در نقدینگی نشوید.

عوامل مؤثر بر تسویه

چند عامل کلیدی بر فرآیند تسویه تأثیر می‌گذارند:

• نوع دارایی پایه: سهام، شاخص، کالا، یا ارز قوانین تسویه متفاوتی دارند.
• قوانین بازار: هر بورس (مانند CBOE، CME) قوانین خاص خود را برای تسویه دارد.
• نوسانات بازار: تغییرات ناگهانی قیمت در زمان انقضا می‌تواند بر ارزش تسویه تأثیر بگذارد.
• هزینه‌های معاملاتی: کارمزد کارگزار و اتاق پایاپای در تسویه محاسبه می‌شود.
• وضعیت حساب معامله‌گر: برای تسویه فیزیکی، معامله‌گر باید سرمایه یا دارایی کافی در حساب خود داشته باشد.

انواع تسویه در معاملات آپشن

تسویه در معاملات آپشن به دو روش اصلی انجام می‌شود:

1. تسویه نقدی (Cash Settlement):

در تسویه نقدی، هیچ تبادل فیزیکی از دارایی پایه (مانند سهام، کالا، ارز و غیره) صورت نمی‌گیرد. در عوض، مبلغی پول بین خریدار و فروشنده قرارداد آپشن بر اساس ارزش ذاتی (Intrinsic Value) آپشن در زمان تسویه، مبادله می‌شود.

• نحوه عملکرد:

  • برای آپشن خرید (Call Option): اگر در زمان سررسید، قیمت دارایی پایه در بازار بیشتر از قیمت اعمال (Strike Price) باشد، آپشن “در سود” (In-the-Money) است. در این حالت، فروشنده آپشن به خریدار، معادل تفاوت بین قیمت بازار دارایی پایه و قیمت اعمال، به ازای هر سهم یا واحد قرارداد، پول پرداخت می‌کند. اگر قیمت دارایی پایه کمتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، آپشن “خارج از سود” (Out-of-the-Money) یا “در نقطه سر به سر” (At-the-Money) است و معمولاً اعمال نمی‌شود (مگر در موارد خاص). در این صورت، خریدار فقط مبلغ پرمیوم (Premium) پرداخت شده در زمان خرید آپشن را از دست می‌دهد و فروشنده آن را نگه می‌دارد.
  • برای آپشن فروش (Put Option): اگر در زمان سررسید، قیمت دارایی پایه در بازار کمتر از قیمت اعمال باشد، آپشن “در سود” است. در این حالت، فروشنده آپشن به خریدار، معادل تفاوت بین قیمت اعمال و قیمت بازار دارایی پایه، به ازای هر سهم یا واحد قرارداد، پول پرداخت می‌کند. اگر قیمت دارایی پایه بیشتر یا مساوی قیمت اعمال باشد، آپشن “خارج از سود” یا “در نقطه سر به سر” است و معمولاً اعمال نمی‌شود. در این صورت، خریدار فقط مبلغ پرمیوم پرداخت شده را از دست می‌دهد و فروشنده آن را نگه می‌دارد.

• مزایای تسویه نقدی:

  • سادگی و کارایی: نیازی به انتقال فیزیکی دارایی پایه نیست که فرآیند تسویه را ساده‌تر و سریع‌تر می‌کند.
  • مناسب برای دارایی‌های غیرقابل تحویل فیزیکی: برای آپشن‌هایی که دارایی پایه آن‌ها به راحتی قابل تحویل فیزیکی نیست (مانند شاخص‌های سهام یا برخی از مشتقات مالی)، تسویه نقدی تنها گزینه عملی است.
  • کاهش هزینه‌ها: هزینه‌های مربوط به حمل و نقل، انبارداری و بیمه دارایی پایه حذف می‌شود.
  • جلوگیری از مشکلات مربوط به مالکیت: مسائل مربوط به انتقال مالکیت دارایی پایه وجود ندارد.

• معایب تسویه نقدی:

  • عدم مالکیت واقعی دارایی پایه: خریدار آپشن هرگز مالکیت واقعی دارایی پایه را به دست نمی‌آورد. این ممکن است برای برخی از معامله‌گران که هدفشان نگهداری دارایی پایه است، مطلوب نباشد.

2. تسویه فیزیکی (Physical Settlement):

در تسویه فیزیکی، در صورت اعمال قرارداد آپشن توسط خریدار، فروشنده موظف است دارایی پایه مشخص شده در قرارداد را به خریدار تحویل دهد (برای آپشن خرید) یا خریدار موظف است دارایی پایه را به فروشنده تحویل دهد (برای آپشن فروش).

• نحوه عملکرد:

  • برای آپشن خرید (Call Option): اگر خریدار آپشن خرید “در سود” باشد و تصمیم به اعمال آن بگیرد، باید قیمت اعمال را به فروشنده پرداخت کند. در مقابل، فروشنده موظف است تعداد مشخصی از دارایی پایه (طبق مفاد قرارداد) را به خریدار تحویل دهد.
  • برای آپشن فروش (Put Option): اگر خریدار آپشن فروش “در سود” باشد و تصمیم به اعمال آن بگیرد، باید تعداد مشخصی از دارایی پایه (طبق مفاد قرارداد) را به فروشنده تحویل دهد. در مقابل، فروشنده موظف است قیمت اعمال را به خریدار پرداخت کند.

• مهلت اعمال: خریدار آپشن معمولاً تا زمان مشخصی قبل از انقضای قرارداد فرصت دارد تا تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد آپشن خود را اعمال کند یا خیر. اگر تا زمان انقضا هیچ اقدامی نکند و آپشن “خارج از سود” باشد، به طور خودکار منقضی می‌شود و ارزشی نخواهد داشت. در مورد آپشن‌های “در سود” در برخی بازارها، ممکن است اعمال خودکار (Automatic Exercise) صورت بگیرد، اما بهتر است خریدار در این مورد با کارگزار خود هماهنگ کند.

• مزایای تسویه فیزیکی:

  • امکان مالکیت دارایی پایه: خریدار آپشن خرید در صورت اعمال، مالکیت واقعی دارایی پایه را به دست می‌آورد. فروشنده آپشن فروش نیز در صورت اعمال، دارایی پایه را از خریدار دریافت می‌کند.
  • مناسب برای معاملات با هدف نگهداری دارایی: برای معامله‌گرانی که قصد دارند در نهایت دارایی پایه را در اختیار داشته باشند (مانند خریداران آپشن خرید سهام با هدف سرمایه‌گذاری بلندمدت)، تسویه فیزیکی مناسب است.

• معایب تسویه فیزیکی:

  • پیچیدگی و هزینه بیشتر: فرآیند انتقال فیزیکی دارایی پایه می‌تواند پیچیده‌تر و پرهزینه‌تر از تسویه نقدی باشد، به خصوص برای دارایی‌های حجیم یا نیازمند حمل و نقل خاص.
  • نیاز به آمادگی برای تحویل یا دریافت دارایی: خریدار و فروشنده باید آمادگی لازم برای تحویل یا دریافت دارایی پایه در صورت اعمال قرارداد را داشته باشند.

زمان‌بندی تسویه

تسویه بسته به سبک آپشن (آمریکایی یا اروپایی) و قوانین بازار متفاوت است:

• آپشن‌های سبک آمریکایی (American-Style Options):
  • خریدار می‌تواند قرارداد را در هر زمان قبل یا در تاریخ انقضا اعمال کند.
  • تسویه معمولاً بلافاصله پس از اعمال یا در تاریخ انقضا انجام می‌شود.
  • مثال: آپشن‌های سهام در بورس‌های آمریکا معمولاً از این نوع هستند.
• آپشن‌های سبک اروپایی (European-Style Options):
  • اعمال فقط در تاریخ انقضا امکان‌پذیر است.
  • تسویه در تاریخ انقضا انجام می‌شود.
  • مثال: بسیاری از آپشن‌های شاخص (مانند S&P 500) از این نوع هستند.
• زمان تسویه: در اکثر بازارها، تسویه نهایی (پرداخت نقدی یا تحویل دارایی) در روز کاری بعد از انقضا یا اعمال (T+1) انجام می‌شود.

فرآیند تسویه

فرآیند تسویه در معاملات آپشن معمولاً توسط اتاق پایاپای (Clearing House) مدیریت می‌شود، که نقش واسطه‌ای بین خریدار و فروشنده دارد. مراحل کلی تسویه به شرح زیر است:

1. تعیین وضعیت آپشن در انقضا:
   • In-the-Money (ITM): آپشن ارزش ذاتی دارد (برای Call: قیمت بازار > قیمت اعمال؛ برای Put: قیمت بازار < قیمت اعمال).
   • At-the-Money (ATM): قیمت بازار تقریباً برابر با قیمت اعمال است.
   • Out-of-the-Money (OTM): آپشن ارزش ذاتی ندارد و معمولاً منقضی می‌شود.
   • آپشن‌های ITM معمولاً به‌صورت خودکار اعمال می‌شوند، مگر اینکه خریدار درخواست دیگری داشته باشد. آپشن‌های OTM معمولاً بدون تسویه منقضی می‌شوند.
2. اعمال قرارداد:
   • اگر خریدار آپشن را اعمال کند، اتاق پایاپای به فروشنده اطلاع می‌دهد تا تعهدات خود را اجرا کند.
   • در تسویه فیزیکی، دارایی پایه تحویل داده می‌شود.
   • در تسویه نقدی، تفاوت قیمت به‌صورت نقدی پرداخت می‌شود.
3. تسویه مالی:
   • اتاق پایاپای وجوه یا دارایی‌ها را بین حساب‌های خریدار و فروشنده جابه‌جا می‌کند.
   • کارگزاران (Brokers) نقش واسطه‌ای در انتقال وجوه یا دارایی‌ها دارند.
4. تأیید و گزارش:
   • کارگزار گزارش تسویه را به طرفین ارائه می‌دهد.
   • در صورت تسویه فیزیکی، دارایی پایه به حساب خریدار منتقل می‌شود.

مزایا و معایب تسویه در آپشن‌ها

مزایا:

• شفافیت: اتاق پایاپای تضمین می‌کند که تسویه به‌صورت عادلانه انجام شود.
• ریسک محدود برای خریدار: در صورت خرید آپشن، حداکثر ضرر به پرمیوم پرداختی محدود است.
• انعطاف‌پذیری: امکان انتخاب بین اعمال یا انقضای آپشن (برای خریدار).
• مدیریت ریسک: تسویه نقدی برای دارایی‌هایی که تحویل فیزیکی دشوار است، ساده‌تر است.

معایب:

• پیچیدگی برای فروشندگان: فروشندگان آپشن ممکن است با ریسک‌های نامحدود (به‌ویژه در فروش Call بدون پوشش) مواجه شوند.
• هزینه‌های اضافی: کارمزدهای تسویه و تحویل فیزیکی می‌تواند سود را کاهش دهد.
• نیاز به نقدینگی: در تسویه فیزیکی، فروشنده باید دارایی پایه را تأمین کند یا خریدار باید وجه کافی برای خرید داشته باشد.

مثال‌های عملی

مثال 1: تسویه فیزیکی (Call Option)

• وضعیت: شما یک Call Option برای سهام شرکت ABC با قیمت اعمال 50 دلار و پرمیوم 3 دلار خریداری کرده‌اید. هر قرارداد شامل 100 سهم است.
• هزینه اولیه: 3 دلار × 100 = 300 دلار.
• سناریو در انقضا:
  • قیمت سهام در تاریخ انقضا 60 دلار است (ITM).
  • شما آپشن را اعمال می‌کنید. 100 سهم به قیمت 50 دلار (مجموع 5000 دلار) به شما تحویل داده می‌شود.
  • شما می‌توانید سهام را در بازار به قیمت 60 دلار (6000 دلار) بفروشید.
  • سود: 6000 – 5000 – 300 (پرمیوم) = 700 دلار (منهای کارمزدها).
  • اگر آپشن OTM باشد (مثلاً قیمت سهام 45 دلار)، آپشن منقضی می‌شود و شما 300 دلار ضرر می‌کنید.

مثال 2: تسویه نقدی (Put Option روی شاخص)

• وضعیت: شما یک Put Option روی شاخص Nasdaq 100 با قیمت اعمال 15000 و پرمیوم 200 دلار خریداری کرده‌اید.
• سناریو در انقضا:
  • شاخص به 14500 می‌رسد (ITM).
  • تفاوت: 15000 – 14500 = 500 واحد.
  • ارزش هر واحد 100 دلار است، بنابراین تسویه نقدی = 500 × 100 = 50,000 دلار.
  • سود: 50,000 – (200 × 100 = 20,000) = 30,000 دلار (منهای کارمزدها).
  • اگر شاخص به 15500 برسد (OTM)، آپشن منقضی می‌شود و شما 20,000 دلار ضرر می‌کنید.

آیا فروشنده ترجیح می‌دهد تسویه فیزیکی انجام دهد یا نقدی؟

در اغلب مواقع، فروشندگان در بازار اختیار معامله ترجیح می‌دهند تسویه به‌صورت فیزیکی انجام شود. دلیل این ترجیح آن است که در تسویه فیزیکی، خریدار اختیار خرید موظف است مبلغ قیمت اعمال را برای دریافت دارایی پایه (مثلاً سهم) پرداخت کند. اگر خریدار این مبلغ را در زمان مقرر نداشته باشد، قرارداد فسخ شده و خریدار تنها به اندازه مبلغ پرمیوم (بهای خرید اختیار) زیان می‌بیند.

از سوی دیگر، فروشنده اختیار خرید، در صورت تسویه فیزیکی، باید دارایی پایه (مثلاً سهم) را تهیه کند و تحویل دهد. اما با وجود این مسئولیت، فروشنده ترجیح می‌دهد شرایط را به‌گونه‌ای رقم بزند که خریدار را در تنگنای نقدینگی قرار دهد و شانس فسخ قرارداد را افزایش دهد. البته، در موارد خاصی ممکن است فروشنده بنا به شرایط بازار، تسویه نقدی را ترجیح دهد که بررسی این موارد از چارچوب این نوشتار خارج است.

در صورت بسته بودن سهم در تاریخ سررسید چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر نماد دارایی پایه در تاریخ سررسید بسته باشد، نحوه تسویه به نوع قرارداد بستگی دارد:

• در تسویه نقدی: قیمت پایانی آخرین روز معاملاتی سهم، مبنای محاسبه قرار گرفته و تسویه نقدی انجام می‌شود.
• در تسویه فیزیکی: به میزان موجودی دارایی پایه در سبد فروشنده اختیار، تسویه فیزیکی صورت می‌گیرد و باقی‌مانده موقعیت به‌صورت نقدی و بر اساس آخرین قیمت پایانی سهم تسویه می‌شود.

تخصیص قرارداد چیست؟

تخصیص قرارداد به فرآیندی گفته می‌شود که طی آن اتاق پایاپای (زیر نظر شرکت سپرده‌گذاری مرکزی و تسویه وجوه)، طرفین معامله را برای تسویه مشخص می‌کند. در این فرآیند:

• فروشندگان دارای موقعیت باز، برای ایفای تعهد خود در مقابل خریداران قرار می‌گیرند.
• در اختیار خرید، فروشنده موظف به تحویل سهم با قیمت اعمال است.
• در اختیار فروش، فروشنده باید مبلغ توافق‌شده را در ازای دریافت سهم از خریدار پرداخت کند.

نتایج این تخصیص به کارگزاری‌ها اطلاع داده می‌شود تا تسویه نهایی انجام شود.

قرارداد «در سود»، «سر به سر» و «خارج از سود» چه تأثیری بر تسویه دارد؟

• در سود (In the Money): قراردادهایی که اعمال آن‌ها سودآور است، در زمان تسویه معمولاً اعمال شده و دارنده آن‌ها سود دریافت می‌کند.
• سر به سر (At the Money): قراردادهایی که قیمت توافقی آن‌ها با قیمت بازار برابر است. معمولاً اعمال نمی‌شوند.
• خارج از سود (Out of the Money): قراردادهایی که اعمال آن‌ها سودی ندارد یا زیان دارد. این‌ها در تسویه بی‌ارزش می‌شوند و دارنده هیچ سودی نمی‌برد.

تسویه خودکار چیست؟

در بسیاری از بازارها، اگر قرارداد آپشن در زمان سررسید «در سود» باشد، به‌صورت خودکار تسویه می‌شود. این کار باعث می‌شود معامله‌گر بدون نیاز به اقدام دستی از سود خود بهره‌مند شود.

نقش اتاق پایاپای در تسویه

در بازارهای رسمی، تسویه معمولاً توسط نهادی به نام اتاق پایاپای انجام می‌شود. این نهاد تضمین می‌کند که هر دو طرف معامله، تعهدات خود را انجام دهند. به همین دلیل، ریسک نکول کاهش می‌یابد و اعتماد به بازار افزایش پیدا می‌کند.

آینده تحولات سیستم‌های تسویه

۱. فناوری بلاکچین

• تسویه لحظه‌ای (Real-time Settlement)
• کاهش ریسک طرف مقابل

۲. هوش مصنوعی

• پیش‌بینی نیازهای تسویه
• بهینه‌سازی جریان‌های تسویه

۳. استانداردهای جهانی

• هماهنگی بیشتر بین بازارها
• کاهش هزینه‌های بین‌المللی تسویه

نکات مهم برای معامله‌گران در مورد تسویه

• همیشه قبل از ورود به قرارداد، نحوه تسویه را بررسی کنید.
• اگر تسویه فیزیکی است، بررسی کنید که توانایی مالی و زیرساخت لازم را دارید یا نه.
• در سررسید، بررسی کنید که قرارداد شما «در سود» هست یا نه تا از امکان اعمال یا سود نقدی مطلع باشید.
• تفاوت بازار ایران و بازارهای جهانی در نحوه تسویه را بشناسید.

نکات کلیدی برای تسویه موفق

• درک قوانین بازار: قبل از معامله، قوانین تسویه بورس مربوطه (مانند CBOE یا CME) را مطالعه کنید.
• مدیریت نقدینگی: اطمینان حاصل کنید که حساب شما برای تسویه فیزیکی یا پرداخت کار crudeمزدها کافی است.
• توجه به تاریخ انقضا: آپشن‌های نزدیک به انقضا ممکن است به‌صورت خودکار اعمال شوند.
• تحلیل وضعیت آپشن: بررسی کنید که آیا آپشن ITM، ATM یا OTM است تا تصمیم به اعمال یا انقضا بگیرید.
• استفاده از کارگزار معتبر: کارگزارانی با پلتفرم‌های قوی و پشتیبانی مناسب، فرآیند تسویه را ساده‌تر می‌کنند.
• مدیریت ریسک: از استراتژی‌های پوشش ریسک (Hedging) مانند Spread یا فروش آپشن‌های دیگر برای کاهش ریسک تسویه استفاده کنید.

دوره جامع معاملات آپشن، راهی ساده برای درآمد دلاری در اوقات فراغت | همین حالا کلیک کن.

جدول مقایسه‌ای نحوه تسویه آپشن در بازار ایران و بازارهای جهانی

جمع‌بندی

تسویه در معاملات آپشن، بخش مهمی از فرآیند معاملاتی است که در آن سود یا زیان نهایی مشخص می‌شود. شناخت دقیق نحوه تسویه، به معامله‌گر کمک می‌کند تا تصمیمات بهتری بگیرد، ریسک را کنترل کند و از فرصت‌ها بهره‌برداری کند. چه تسویه نقدی باشد و چه فیزیکی، دانستن سازوکار آن برای موفقیت در معاملات آپشن ضروری است.

سوالات متداول

۱. تسویه در معاملات آپشن دقیقاً چه زمانی اتفاق می‌افتد؟

تسویه معمولاً در تاریخ سررسید قرارداد آپشن انجام می‌شود، اما اگر آپشن از نوع آمریکایی باشد، ممکن است زودتر از سررسید نیز تسویه انجام شود (در صورت اعمال توسط خریدار).

۲. تفاوت بین تسویه فیزیکی و تسویه نقدی چیست؟

در تسویه فیزیکی، دارایی واقعی (مثل سهم یا کالا) تحویل داده می‌شود. در تسویه نقدی، فقط مابه‌التفاوت قیمت قرارداد و قیمت بازار به‌صورت وجه نقد پرداخت می‌شود و هیچ دارایی جابه‌جا نمی‌شود.

۳. کدام نوع تسویه در معاملات آپشن در بازار ایران رایج‌تر است؟

در بازار ایران، بیشتر قراردادهای آپشن به‌صورت نقدی تسویه می‌شوند، چون ساده‌تر و کم‌هزینه‌تر هستند.

۴. اگر قرارداد در زمان سررسید «در سود» باشد، تسویه به‌صورت خودکار انجام می‌شود؟

بله، در بسیاری از بازارها از جمله بورس ایران، اگر قرارداد در سود باشد، معمولاً تسویه به‌صورت خودکار انجام می‌شود، مگر اینکه معامله‌گر درخواست خاصی برای اعمال نداشته باشد.

۵. اگر قرارداد آپشن «خارج از سود» باشد، چه اتفاقی می‌افتد؟

در این حالت، قرارداد ارزش اعمال ندارد و معمولاً بی‌اثر منقضی می‌شود. دارنده آپشن سودی نمی‌برد و تسویه‌ای انجام نمی‌شود.

۶. آیا در تسویه در معاملات آپشن ، کارمزد هم پرداخت می‌شود؟

بله، بسته به بازار و نوع قرارداد، معمولاً کارمزد مشخصی برای تسویه یا اعمال قرارداد در نظر گرفته می‌شود.

۷. چه عواملی روی مبلغ نهایی تسویه در معاملات آپشن تأثیر دارند؟

مهم‌ترین عامل، اختلاف بین قیمت توافقی (قیمت اعمال) و قیمت بازار دارایی پایه در زمان سررسید است. این اختلاف تعیین می‌کند که قرارداد در سود یا زیان باشد.

۸. در تسویه نقدی، پول به کجا واریز می‌شود؟

سود حاصل از تسویه نقدی معمولاً به حساب معاملاتی سرمایه‌گذار نزد کارگزاری مربوطه واریز می‌شود.

۹. آیا امکان انصراف از تسویه در معاملات آپشن وجود دارد؟

اگر قرارداد در سود نباشد یا دارنده قصد اعمال نداشته باشد (در قراردادهای غیراجباری)، می‌تواند اقدامی برای اعمال انجام ندهد و تسویه‌ای هم صورت نمی‌گیرد. اما در قراردادهای خودکار، انصراف باید پیش از تاریخ سررسید ثبت شود.

۱۰. آیا در تسویه فیزیکی باید مالیات یا هزینه دیگری پرداخت کرد؟

در برخی بازارها، انتقال دارایی ممکن است مشمول مالیات، عوارض یا هزینه انتقال شود. این موضوع به مقررات بازار و نوع دارایی بستگی دارد.

۱۱. نقش اتاق پایاپای در تسویه در معاملات آپشن چیست؟

اتاق پایاپای وظیفه تضمین انجام تسویه را بر عهده دارد و اطمینان می‌دهد که طرفین معامله به تعهدات خود عمل می‌کنند. در واقع، نقش واسطه‌ی اطمینان‌بخش بین خریدار و فروشنده را ایفا می‌کند.

۱۲. اگر در تاریخ سررسید فراموش کنیم بررسی کنیم، چی میشه؟

در صورتی که قرارداد «در سود» باشد و سازوکار بازار به صورت خودکار عمل کند، تسویه انجام می‌شود. اما برای اطمینان بهتر است معامله‌گر خودش نیز وضعیت را رصد کند تا سودی از دست نرود.