ریسک نرخ ارز Exchange Rate Risk

ریسک نرخ ارز به عنوان ریسک ضرری که شرکت متحمل می‌شود، زمانی که معامله به ارز دیگری غیر از پولی که شرکت در آن فعالیت می‌کند، متحمل می‌شود، تعریف می‌شود. این ریسکی است که به دلیل تغییر در ارزش نسبی ارزها رخ می دهد.

ریسکی که شرکت متحمل می‌شود این است که ممکن است در تاریخی که معامله انجام می‌شود و ارزها رد و بدل می‌شوند، نوسانات ارزی نامطلوب وجود داشته باشد. ریسک ارز همچنین زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت دارای شرکت‌های تابعه در کشورهای مختلف باشد. شرکت های تابعه خود را آماده می کنند. صورت های مالی به واحد پولی که با ارزی که شرکت اصلی صورت های مالی خود را با آن گزارش می کند متفاوت است.

تجارت‌های صادراتی و وارداتی شامل تعداد زیادی از ریسک‌های ارزی هستند، زیرا واردات/ صادرات کالاها و خدمات شامل معاملات با ارزهای مختلف و مبادله ارزها در تاریخ و زمان بعدی می‌شود. ریسک نرخ ارز همچنین بر سرمایه گذاران و مؤسسات بین المللی که سرمایه گذاری های خارجی در بازارهای جهانی انجام می دهند، تأثیر می گذارد.

به طور خلاصه:

• ریسک نرخ ارز ناشی از نوسانات پول محلی سرمایه گذار در مقایسه با ارز سرمایه گذاری خارجی است.
• این ریسک‌ها را می‌توان از طریق استفاده از صندوق‌های سرمایه‌گذاری پوشش‌دهی شده در بورس یا توسط سرمایه‌گذار منفرد با استفاده از ابزارهای سرمایه‌گذاری مختلف، مانند معاملات آتی یا آتی ارز، یا اختیار کاهش داد.
• ریسک نرخ ارز کاملاً قابل اجتناب نیست، اما می توان آن را کاهش داد.

انواع ریسک های ارزی

1- ریسک معامله

ریسک معامله زمانی اتفاق می‌افتد که یک شرکت محصولات یا خدمات را با ارز دیگری خریداری می‌کند یا به ارز دیگری غیر از واحد پول عملیاتی خود مطالبات دریافتنی دارد. از آنجایی که بدهی ها یا مطالبات به ارز خارجی بیان می شود، نرخ مبادله در شروع معامله و بر اساس تاریخ تسویه حساب ممکن است به دلیل ماهیت بی ثبات بازار فارکس تغییر کرده باشد. این امر می تواند بسته به جهت حرکت نرخ ارز برای شرکت سود یا زیان ایجاد کند و در نتیجه برای شرکت خطر ایجاد کند.

مثال

یک شرکت X که در ایالات متحده آمریکا فعالیت می کند، مواد خام را از شرکت Y در آلمان خریداری می کند. ارز عملیاتی شرکت X و Y به ترتیب USD و EUR است. این شرکت مواد خام را به مبلغ 100 میلیون یورو خریداری می کند و باید 3 ماه آینده به شرکت Y پرداخت کند. در شروع تراکنش، نرخ دلار/یورو را 0.80 فرض کنید. بنابراین، اگر شرکت X برای مواد اولیه پرداخت کرده بود، 100 میلیون یورو به دلار/ 0.80 یورو * 100 میلیون یورو = 80 میلیون دلار می‌خرید.

حال فرض کنید پس از سه ماه، دلار به دلار/یورو 0.85 کاهش یابد، آنگاه شرکت باید برای خرید 100 میلیون یورو برای پرداخت به شرکت Y در آلمان، 85 میلیون دلار بپردازد. بنابراین، شرکت X به دلیل نوسانات جفت USD-EUR باید 5 میلیون دلار اضافی بپردازد. اگر دلار در برابر یورو افزایش یافته بود، شرکت X برای خرید 100 میلیون یورو هزینه کمتری می پرداخت.

2- ریسک ترجمه

ریسک ترجمه زمانی اتفاق می افتد که گزارش صورت های مالی یک شرکت تحت تأثیر نوسانات نرخ ارز باشد. یک شرکت چندملیتی بزرگ به طور کلی در بسیاری از کشورها حضور دارد و هر شرکت تابعه صورت های مالی خود را به واحد پول کشوری که در آن فعالیت می کند گزارش می دهد. شرکت مادر معمولاً گزارشات مالی تلفیقی را گزارش می‌کند که شامل تبدیل ارزهای خارجی شرکت‌های تابعه مختلف به ارز داخلی است و این می تواند تاثیر بسزایی در ترازنامه و صورت سود و زیان شرکت داشته باشد و در نهایت قیمت سهام شرکت را تحت تاثیر قرار دهد.

مثال

شرکت X که در ایالات متحده آمریکا فعالیت می کند، دارای شعبه هایی در هند، آلمان و ژاپن است. برای گزارش مالی تلفیقی، شرکت X باید INR، EUR و YEN را به ترتیب به USD تبدیل کند. بنابراین اگر INR، EUR و YEN در بازار فارکس نسبت به دلار آمریکا نوسان داشته باشند، می تواند بر سود گزارش شده و ترازنامه شرکت X تأثیر بگذارد. این می تواند در نهایت بر قیمت سهام شرکت X تأثیر بگذارد.

3- ریسک اقتصادی ریسک نرخ ارز 

ریسک اقتصادی زمانی که نوسانات در بازار نرخ ارز می تواند باعث تغییر در ارزش بازار شرکت شود. این نشان دهنده اثرات حرکت نرخ ارز بر درآمدها و هزینه های یک شرکت است که در نهایت بر آینده تأثیر می گذارد.

مثال

تغییر در نرخ تبدیل یک جفت ارز می تواند باعث تغییر در تقاضا برای محصولی شود که یک شرکت تولید می کند. از آنجایی که حرکت نرخ ارز بر بازار و درآمد شرکت تأثیر می گذارد، می تواند بر ارزش فعلی آن تأثیر بگذارد.

چگونه ریسک نرخ ارز را مدیریت کنیم؟

• مدیریت ریسک معاملات: رایج ترین راه برای مدیریت ریسک نرخ ارز مبادلات، استراتژی های پوشش ریسک است. در پوشش ریسک، می توان از هر معامله با روش های فوروارد، آتی، اختیار معامله و غیره اجتناب کردابزارهای مالی. استراتژی پوشش ریسک عموماً برای قفل کردن نرخ ارز آتی به کار می‌رود که در آن ارز خارجی می‌تواند خرید یا فروش کند و شرکت را در برابر نوسانات در بازار نرخ ارز مصون نگه دارد. از آنجایی که نرخ آتی در همان ابتدا قفل شده است، حرکت نرخ ارز منجر به ضرر نخواهد شد. با این حال، یک جنبه منفی نیز برای وجود دارد معاملات پوشش ریسک اگرچه از زیان جلوگیری می کند، اما می تواند سود معاملات را در صورت حرکت ارز مطلوب کاهش دهد زیرا نرخ مبادله در شروع معامله قفل می شود.
• مدیریت ریسک ترجمه: ریسک مبادله دوم، یعنی ریسک ترجمه یا ریسک ترازنامه، پوشش یا کنترل آن دشوار است. این شامل اقلام ترازنامه ای مانند دارایی ها و بدهی های بلندمدت است که به دلیل ماهیت بلندمدت آنها پوشش ریسک دشوار است. و این ریسک بسیار گهگاه پوشش داده می شود..
• مدیریت ریسک اقتصادی: ریسک سوم، ریسک اقتصادی، نیز چالش برانگیز است زیرا تعیین کمیت ریسک و سپس پوشش آن پیچیده است.

نتیجه

برای جمع بندی می توان گفت که نرخ ارز برای شرکت هایی که معاملات بین المللی انجام می دهند، دارای شرکت های تابعه در خارج از کشور هستند و ارزش بازار آنها وابسته به نرخ ارز بوده و سودآوری و ارزش بازار شرکت ها را تحت تاثیر قرار می دهد، عاملی ضروری است. انواع مختلف ریسک های نرخ ارز عبارتند از ریسک معاملاتی، ترجمه ای و اقتصادی. اینها بسته به ماهیت ریسک می توانند پوششی ایجاد کنند.