شاخص قیمت تولید کننده (PPI) نرخ تغییر قیمت محصولات فروخته شده توسط تولیدکنندگان را در یک دوره زمانی مشخص می کند. نوسانات قیمت محصول را در سطح تولید کننده ثبت می کند. بنابراین، برای ردیابی نرخ تورم در یک اقتصاد استفاده می شود. کسب و کارها و سیاست گذاران برای تصمیم گیری آگاهانه به PPI متکی هستند.

برخلاف  شاخص قیمت مصرف کننده  (CPI)، قیمت محصول در PPI شامل هیچ گونه مالیات، تجارت یا حاشیه حمل و نقلی که خریداران باید بپردازند، نمی شود. در عوض، قیمت PPI منعکس کننده تغییرات در هزینه های تولید است. با این حال، این تغییرات در نهایت به مصرف کنندگان منتقل می شود و در CPI منعکس می شود.

بنابراین، هر دو شاخص قیمت مصرف کننده و شاخص قیمت مصرف کننده، معیارهای محبوب تورم هستند. اداره آمار کار ایالات متحده (BLS) ارقام PPI را در فواصل زمانی منظم بر اساس داده های صنایع فعال در بخش تولید کالا منتشر می کند.

اهمیت

شاخص قیمت تولید کننده، بدون شک، به ارزیابی نرخ تورم کمک می کند. علاوه بر این، برخی از کاربردهای موثر PPI عبارتند از:

• به عنوان ابزار تعدیل قرارداد برای قرار دادن بندهای تعدیل مربوط به قراردادهای بلند مدت با در نظر گرفتن درصد تغییرات قیمت استفاده می شود.
• بهترین پارامتر برای مقایسه تفاوت قیمت ورودی و خروجی
• شاخص تورم در سطح تولیدکنندگان
• معیاری از تورم برای صنایع خاص یاکالاها
• به اندازه گیری رشد واقعی یک اقتصاد که به عنوان تولید ناخالص داخلی (GDP) ثبت شده است کمک می کند و آن را از رشد اسمی متمایز می کند.

طبقه بندی قیمت ها بر حسب PPI

PPI تغییرات قیمت را بر اساس سه ساختار گسترده طبقه بندی می کند:\ طبقه بندی در سطح صنعت، طبقه بندی کالا، و تقاضای نهایی – تقاضای متوسط ​​(FD-ID).

1. طبقه بندی PPI در سطح صنعت با توجه به تغییرات در کل تولید خالص یک صنعت انجام می شود. این تولید خالص، مجموع قیمت فروش محصولات تولید شده در صنعتی که خارج از آن بخش به فروش می رسد را نشان می دهد.
2. طبقه بندی کالا به دسته بندی انجام شده بر اساس محصولات و خدمات اشاره دارد. PPI محصولات یک صنعت را بسته به شباهت، ترکیب و کاربرد کلی شناسایی و جدا می کند.
3. طبقه بندی FD-ID بر اساس کاربر نهایی محصولات و خدمات است. PPI تغییر قیمت را به عنوان تقاضای نهایی طبقه بندی می کند اگر کاربران نهایی خود مشتریان باشند. از سوی دیگر، زمانی که محصولات و خدمات از طریق کانال های بین راهی به دست مشتریان می رسد، تغییرات قیمت به عنوان تقاضای میانی طبقه بندی می شود.

فرمول شاخص قیمت تولید کننده

چهار فرمول به محاسبه شاخص قیمت تولید کننده کمک می کند:

فرمول بنیادی

PPI = قیمت فعلی سبد / قیمت پایه سبد

جایی که،

سبد، وزن نسبی کالاها و خدمات در دوره جاری یا دوره پایه است.

فرمول لاسپیرس

این فرمول PPI کالاها را متناسب با مقدار آنها در سال پایه وزن می کند.

PPI (Laspeyres) = (∑q_0 × p_t)/(∑q_0 × p_0 ) x 100

جایی که،

q ₀  = مقدار در دوره پایه

p ₀  = قیمت محصول در دوره پایه

p _t  = قیمت محصول در سال جاری

فرمول Paasche

این فرمول PPI کالاها را به نسبت مقدار آنها در سال جاری وزن می کند.

PPI (Paasche) = (∑q_t × p_t)/(∑q_t × p_0 ) x 100

جایی که،

q ₀ = مقدار در دوره پایه

q _t  = مقدار در سال جاری

p ₀ = قیمت محصول در دوره پایه

p _t = قیمت محصول در سال جاری

فرمول فیشر

این فرمول PPI را به عنوان میانگین هندسی از PPI (شاخص لاسپیرس) و PPI (شاخص Paasche). محاسبه می کند.

PPI (Fisher) = √(Laspeyres Index X Paasche Index)
= √(((∑q_0 × p_t)/(∑q_0× p_0 ) x 100 ) X ((∑q_t × p_t)/(∑q_t × p_0) ))

در بین این فرمول ها، BLS از فرمول Laspeyres Index برای محاسبه PPI استفاده می کند.

مثال

در اینجا یک مثال از شاخص قیمت تولید کننده برای درک بهتر محاسبه آورده شده است.

بیایید PPI را برای سال ۲۰۲۰ بر اساس تغییرات قیمت ثبت شده در نمودار زیر محاسبه کنیم:

همانطور که BLS از فرمول شاخص Laspeyres استفاده می کند، ما فرمول PPI (Laspeyres) را برای نشان دادن دقیق تورم قرار می دهیم.

PPI (لاسپیرس) در سال ۲۰۲۰ = (∑q_0× p_t)/(∑q_0 × p_0 ) × ۱۰۰

= (۱۵ × ۸ + ۴۰ × ۲۰ + ۲۰ × ۲۰) / (۱۵ × ۱۰ + ۴۰ × ۱۵ + ۲۰ × ۱۵ ) × ۱۰۰

= ۱۲۵٫۷

PPI برای سال پایه (۲۰۱۰) = (۱۵ × ۱۰ + ۴۰ × ۱۵ + ۲۰ × ۱۵) / (۱۵ × ۱۰ + ۴۰ × ۱۵ + ۲۰ × ۱۵ ) × ۱۰۰

= ۱۰۰

PPI برای سال پایه ۲۰۱۰ ۱۰۰ است که در سال ۲۰۲۰ به ۱۲۵٫۷ افزایش یافته است. بنابراین، نشان می دهد که قیمت ها از ۱۰۰ به ۱۲۷٫۵ در یک بازه زمانی ۱۰ ساله افزایش یافته است.

سوالات متداول