سپرده های تقاضا Demand Deposits

سپرده های عمدی به پول سپرده شده نزد بانک یا مؤسسه مالی گفته می شود که بدون اطلاع قبلی قابل برداشت است و معمولاً به دلیل کوتاهتر بودن مدت قفل در مقایسه با زمان، هیچ سود یا مبلغ واقعی سودی پرداخت نمی کند. سپرده ای که برای یک دوره قفل مشخص انجام می شود و مبلغ ثابتی سود بالاتر پرداخت می کند.

نحوه کارکرد سپرده عمدی

حساب‌های سپرده تقاضایی به این صورت عمل می‌کنند:

1. شما در بانک خود حساب سپرده باز می کنید.
2. شما به آن حساب پول واریز می کنید.
3. بانک پول شما را برای نگهداری نگه می دارد.
4. شما می توانید هر زمان که به پول خود نیاز داشته باشید، بدون تایید بانک دسترسی داشته باشید.

بانک شما همچنین ممکن است برای حفظ حساب شما هزینه های ماهانه دریافت کند. اما معمولاً می‌توانید با حفظ حداقل موجودی یا تنظیم سپرده‌های مستقیم (اگر حساب جاری باشد) از این کارمزدها اجتناب کنید. هر بانک سیاست کارمزد خود را دارد.

انواع سپرده های عمدی

1- چک کردن حساب

حساب جاری یکی از رایج ترین انواع سپرده های تقاضا است. بیشترین نقدینگی را ارائه می دهد و امکان برداشت پول نقد در هر زمان را فراهم می کند. حساب جاری ممکن است تنها سود صفر یا حداقل را دریافت کند زیرا حساب‌های سپرده تقاضای حداقل ریسک را در بر دارند. بهره پرداختی ممکن است بر اساس ارائه دهنده مالی متفاوت باشد.

2- حساب پس انداز

حساب پس‌انداز برای سپرده‌های تقاضای نگهداری شده با مدت کمی طولانی‌تر در مقایسه با استفاده کوتاه‌مدت از حساب جاری است. وجوه موجود در حساب پس انداز نقدینگی کمتری ارائه می دهد. با این حال، با پرداخت هزینه اضافی، ممکن است پول به حساب جاری منتقل شود.

حساب های پس انداز اغلب با حداقل موجودی مورد نیاز ارائه می شود. از آنجایی که موجودی های بزرگتر برای دوره های طولانی در یک حساب پس انداز نگهداری می شود، نرخ بهره کمی بالاتر از حساب جاری پرداخت می شود.

3- حساب بازار پول

حساب بازار پول برای سپرده های تقاضایی است که از نرخ سود بازار تبعیت می کنند. نرخ بهره بازار تحت تأثیر واکنش بانک مرکزی به فعالیت های اقتصادی است. بنابراین، حساب بازار پول بسته به اینکه نرخ بهره بازار چگونه نوسان می کند، سودی بیشتر یا کمتر از یک حساب پس انداز پرداخت می کند. به طور سنتی، حساب های بازار پول نرخ رقابتی را به حساب های پس انداز ارائه می دهند.

اهمیت سپرده مطالبات

1- مخارج مصرف کننده

سپرده‌های مطالبه‌ای در مخارج مصرف‌کننده مهم هستند، زیرا وجوه مورد استفاده برای پرداخت هزینه‌های روزمره را در خود نگه می‌دارند. این هزینه ها ممکن است شامل مواد غذایی، هزینه های حمل و نقل، اقلام مراقبت شخصی و موارد دیگر باشد. بنابراین، سپرده‌های تقاضای به دلیل نقدشوندگی و سهولت دسترسی، سودمند هستند.

با ویژگی سپرده‌های عمدی، افراد می‌توانند در هر زمان و بدون نیاز به اطلاع قبلی به بانک، پول برداشت کنند. وجوه اضافی ممکن است از دستگاه خودپرداز، کارت های نقدی، عابر بانک یا از طریق چک های کتبی برداشت شود.

2- ذخایر بانکی

سپرده‌های مطالبه‌ای برای مؤسسات مهم است، زیرا کل مبلغ نگهداری شده در حساب‌های سپرده تعیین کننده میزان ذخایر بانکی است که باید در دست نگهداری شود. ذخایر بانکی در صندوق یا در محل بانک نگهداری می شود و در صورت برداشت های غیرمنتظره زیاد ضروری است.

هر چه یک بانک پول بیشتری را در سپرده های تقاضا نگه دارد، باید پول بیشتری را در ذخایر بانکی خود نگه دارد. به پولی که در ذخایر بانکی نگهداری نمی شود، ذخایر مازاد می گویند. سپس ذخایر اضافی توسط بانک‌ها وام داده می‌شود و به فرآیند خلق پول کمک می‌کند.

3- عرضه پول

سپرده‌های تقاضای بخش مهمی از عرضه پول یک کشور است که در پول M1 تعریف می‌شود . پول M1 متشکل از ارز به علاوه سپرده های تقاضا است. سپرده‌های تقاضای بخش قابل توجهی از عرضه پول در بسیاری از کشورها را تشکیل می‌دهند.

در طول یک بحران مالی، بسیاری از افراد با هم برداشت های زیادی از بانک انجام می دهند. برداشت‌ها منجر به کاهش سپرده‌های تقاضا و کاهش عرضه پول می‌شود و بانک‌ها پول کمتری برای وام خواهند داشت.

مثال سپرده های عمدی

جان از اول آگوست 100000 پوند در حساب پس انداز خود دارد. در 15 آگوست، او 200000 پوند دریافت کرد و درآمد حاصل از مبلغ بیمه مدت بیمه سررسید شد. در 25 آگوست، او مبلغ 200000 پوند را برای بازسازی خانه خود برداشت کرد و بدین ترتیب موجودی حساب پس انداز خود را به 100000 پوند کاهش داد.

فرض کنید بهره 4% در سال در حساب پس انداز وی به روش محصول روزانه محاسبه می شود.

• از 1 تا 14 آگوست به مدت 14 روز 100000 پوند به او سود پرداخت می شود.
• از 15 تا 25، محاسبه سود 300000 پوند برای 10 روز است.
• برای شش روز باقی مانده، محاسبه سود 50000 پوند است.
• بنابراین، سود او برای ماه آگوست 581 پوند (گرد) خواهد بود.

بنابراین، هر روپیه ای که در حساب بانک پس انداز نگهداری می شود، سودی را دریافت می کند که بر اساس روش محصول روزانه محاسبه می شود. برای فوریه، روزها 28 یا 29 روز خواهند بود.

مزایای سپرده های عمدی

برخی از مزایای سپرده های عمدی به شرح زیر است.

• سهولت دسترسی : سپرده‌های مطالبه‌ای مانند حساب‌های جاری همواره دسترسی سریع و آسان مشتری بانک را از طریق دستگاه‌های خودپرداز، بانکداری آنلاین، عابر بانک، چک‌نویسی و غیره فراهم می‌کند.
• نقدینگی : همانطور که از نام آن پیداست، دارنده حساب می‌تواند هر زمان که بخواهد پول را برای برداشت درخواست کند. از این رو، دارای نقدینگی وجوه برای نیازهای شخصی و تجاری هستند.
• بدون هزینه اضافی: برداشت از چنین حسابی هیچ گونه هزینه برداشتی ندارد.

معایب سپرده های عمدی

• کارمزد بالا و سود کمتر: بانک ها همیشه سود کمتری نسبت به سپرده های مدت. همچنین کارمزد بانک‌ها برای نگهداری این تسهیلات به دلیل نقدشوندگی کمتر آن‌ها در مقایسه با تسهیلات سپرده‌های مدت‌دار همواره در سطح بالاتری قرار دارد.
• کمافزایش سرمایه:سود سپرده های تقاضای گاهی کمتر از سرمایه گذاری های بدون ریسک مانند «اوراق خزانه» است که منجر به افزایش ارزش سرمایه پایین در مقایسه با نرخ تورم بازار می شود. بسیاری از فرصت های سرمایه گذاری دیگر در بازار موجود است که پس از بررسی، فرصت های بالاتری را ارائه می دهند.

سپرده های مطالبه شده در صورت های مالی

طبق الزامات افشای IFRS9، سپرده های تقاضای به عنوان سپرده های بهای تمام شده مستهلک نشان داده می شود. اینها به عنوان حساب های جاری و سپرده های یک شبه در ترازنامه بانک ABC طبقه بندی می شوند. درآمد سود این گونه سپرده ها به عنوان درآمد خالص سود در صورت سود و زیان دوره یک موسسه بانکی نشان داده می شود. این درآمد خالص بهره استسود ناخالصدرآمد حاصل از وام و پیش پرداخت خالص از هزینه سود سپرده های عمدی و سایر سپرده های اخذ شده توسط بانک از مشتریان.

یادداشت های افشایی بانک ABC همچنین نیازمند تقسیم بندی صنعتی، توزیع جغرافیایی و طبقه بندی محصول است. توزیع سپرده های مقیم و غیر مقیم نیز در افشای سالانه الزامی است.

سپرده تقاضا در مقابل سپرده زمانی

• اولی هیچ قفلی در دوره ندارد در حالی که دومی قفل پریود دارد.
• با توجه به بند فوق اولی تاریخ سررسید ندارد ولی دومی تاریخ سررسید دارد.
• بانک‌ها به سپرده‌های تقاضای سود کم نمی‌دهند ، در حالی که بانک‌ها به صندوق سپرده‌شده سود می‌دهند.
• سپرده نقدی به صورت نقدی موجود است در حالی که سپرده مدت دار وجود ندارد.
• اولی هیچ جریمه ای برای برداشت هیچ مبلغی دریافت نمی کند در حالی که اگر هر وجهی از سپرده مدت دار قبل از سررسید خارج شود، جریمه وجود دارد.

الزامات سپرده های عمدی

الزامات کلیدی DDA ها بدون محدودیت در برداشت یا نقل و انتقالات، عدم سررسید یا دوره قفل تعیین شده، وجوه قابل دسترسی در صورت تقاضا، و بدون الزامات واجد شرایط بودن است.

پرداخت سود و میزان بهره در DDA به هر موسسه بستگی دارد. زمانی بانک‌ها نمی‌توانستند به برخی از حساب‌های سپرده تقاضای سود پرداخت کنند. به عنوان مثال، مقررات Q (Req Q) هیئت فدرال رزرو که در سال 1933 تصویب شد، به طور خاص بانک ها را از پرداخت سود به سپرده های حساب جاری منع می کرد.

بسیاری از بانک‌ها این قانون را از طریق حساب‌های برداشت قابل مذاکره (NOW)، بررسی حساب‌هایی با دوره نگهداری موقت وجوه، که به آنها امکان می‌داد در واقع مقداری سود پرداخت کنند، دور زدند. Reg Q در سال 2011 لغو شد.=

با این حال، DDAها تمایل دارند که نرخ‌های بهره نسبتاً کم (در حساب‌های پس‌انداز) پرداخت کنند (همانطور که اغلب در مورد حساب‌های جاری، علی‌رغم لغو Reg Q رخ می‌دهد). آنها همچنین ممکن است هزینه های مختلفی را برای رسیدگی به حساب دریافت کنند.

کارمزد سپرده تقاضای 

به یاد داشته باشید، حساب های تقاضا همه چیز در مورد دسترسی هستند. شما بلافاصله در زمانی که به پول نقد خود نیاز دارید دسترسی دارید. اما دریافت این راحتی به این معنی است که علاوه بر پذیرش نرخ بهره پایین تر، ممکن است هزینه هایی نیز بپردازید. در میان سایر موارد، حساب‌های تقاضای مستقیم ممکن است هزینه‌هایی را دریافت کنند اگر:

• اجازه دهید حساب شما به زیر یک موجودی خاص برسد
• سپرده مستقیم تنظیم نکنید
• حساب خود را اضافه برداشت کنید
• از دستگاه های خودپرداز خارج از شبکه خود استفاده کنید

به لطف ظهور بانک های آنلاین، بسیاری از موسسات حساب های چک و پس انداز رایگان ارائه می دهند. آنها هنوز نسبت به سی دی ها سود کمی می پردازند، اما راه خوبی برای به حداقل رساندن هزینه های احتمالی مرتبط با حساب های تقاضا هستن

نتیجه

حساب‌های سپرده تقاضایی که توسط بانک‌ها و اتحادیه‌های اعتباری ارائه می‌شوند، به شما این امکان را می‌دهند که هر زمان که بخواهید، فوراً وجوه را واریز و برداشت کنید – در واقع “در صورت تقاضا”. مؤسسه مالی نمی تواند برای دسترسی شما به وجوه، از قبل اطلاع رسانی کند یا هزینه ای دریافت کند. ایده آل برای نیازهای مکرر یا روزمره. DDA ها معمولاً به شکل حساب های چک یا پس انداز هستند.

اشکال اصلی DDA ها این است که علاقه کمی به پول موجود در آنها دارند یا اصلاً علاقه ای ندارند. این قیمتی است که برای دسترسی آسان وجوه پرداخت می کنید.

سوالات متداول