آمار نرخ دلار

نرخ ارز در ایران تحت تأثیر تحولات سیاسی، اقتصادی و بین‌المللی قرار دارد و به دلیل عواملی مانند تحریم‌ها، جنگ‌ها، نوسانات قیمت نفت و سیاست‌های داخلی همواره با نوسانات شدیدی روبه‌رو بوده است.

پیش از انقلاب اسلامی، نرخ دلار حدود 7 تومان (70 ریال) بود. اما پس از انقلاب و به‌ویژه در دوران جنگ ایران و عراق (1359)، ارزش ریال به طور مستمر کاهش یافت. در سال‌های اخیر، شدت تحریم‌های بین‌المللی و سیاست‌های پولی نامناسب باعث شد که نرخ دلار به سطوح بی‌سابقه‌ای برسد.

در انتهای این متن میتوانید فایل تغییرات نرخ ارز و جزییات آن را دریافت کنید.

نوسانات نرخ دلار از ابتدای انقلاب تا سال 1403

• نرخ دلار از سال 1357 تاکنون: در این بخش، روند تغییرات نرخ دلار آزاد از سال 1357 تا 1403 را بررسی می‌کنیم. قیمت دلار از 7 تومان در سال 1357 به بالای 100 هزار تومان در سال 1403 رسید که نشان‌دهنده تأثیرات تحولات اقتصادی و سیاسی بر نرخ ارز است. این تغییرات همچنین می‌تواند بیانگر تأثیر بحران‌ها، تحریم‌ها و تغییرات ساختاری اقتصاد ایران باشد.
• نسبت تغییرات نرخ ارز: در طول 42 سال گذشته، نرخ دلار تقریباً 14,000 برابر شده است، به عبارت دیگر، دلار 7 تومانی سال 1357 به دلار 100 هزار تومانی سال 1403 تبدیل شده است. این رشد تصاعدی قیمـت دلار نشان‌دهنده اثرات عوامل مختلف اقتصادی، سیاسی و اجتماعی بر بازار ارز است.

تقسیم‌بندی دوره‌ها برای تحلیل تحولات نرخ ارز

برای تحلیل دقیق‌تر روند تغییرات نرخ ارز، می‌توان تحولات آن را به پنج دوره تقسیم کرد:

• دوره اول (1357 تا 1367): این دوره با اثرات انقلاب اسلامی و جنگ ایران و عراق همراه است که موجب نوسانات شدید نرخ ارز شد.
• دوره دوم (1367 تا 1373): در این دوره، با افزایش درآمدهای نفتی و کاهش تقاضای ارز، شاهد کاهش نرخ ارز بودیم.
• دوره سوم (1373 تا 1381): در این دوره، بحران‌های اقتصادی و تحولات سیاسی منجر به افزایش نرخ ارز شد.
• دوره چهارم (1381 تا 1392): این دوره با بحران‌های اقتصادی و تورم بالا همراه بود که تأثیر زیادی بر نرخ ارز داشت.
• دوره پنجم (1393 تا 1403): در این دوره، تحریم‌ها، بحران‌های اقتصادی و تغییرات داخلی باعث نوسانات شدید نرخ ارز شده است.

آثار تحولات نرخ ارز بر اقتصاد کشور

• اثر جنگ و انقلاب بر نرخ ارز: در دوره پس از انقلاب اسلامی، نرخ ارز به طور چشم‌گیری افزایش یافت. این جهش در قیـمت دلار نشان‌دهنده نخستین شوک ارزی است که به دلیل تغییرات سیاسی و اقتصادی ایجاد شد. همچنین در دوره جنگ ایران و عراق، مشکلات ناشی از جنگ تأثیر زیادی بر بازار ارز داشت.
• دوره‌های تورمی و بحران‌های ارزی: در سال‌های مختلف، به‌ویژه پس از سال 1373، شاهد جهش‌های زیادی در نرخ ارز بودیم. این جهش‌ها معمولاً با افزایش شدید تورم و کاهش ارزش پول ملی همراه بوده‌اند. بحران‌های ارزی در این دوره‌ها به‌ویژه در سال‌های 1390 تا 1392 برجسته‌تر بوده‌اند.

دوره‌های پرفشار اقتصادی و سیاست‌های ارزی

دوره‌های بحران ارزی و نوسانات شدید نرخ ارز: یکی از بخش‌های مهم در تحلیل تغییرات نرخ ارز، بررسی دوره‌های بحران ارزی است. برای نمونه، در سال 1390 نرخ ارز به 3240 هزار تومان رسید و در سال‌های بعدی با نوسانات زیادی مواجه شد. این نوسانات معمولاً به دلیل بحران‌های اقتصادی داخلی و تحریم‌های بین‌المللی بودند.

روند افزایش نرخ ارز در دهه‌های اخیر

در دهه‌های اخیر، به‌ویژه پس از سال 1393، نرخ ارز به‌طور چشم‌گیری افزایش یافته است. این تغییرات عمدتاً به دلیل شرایط اقتصادی خاص، تحریم‌ها و سیاست‌های داخلی بوده است. برای مثال، نرخ دلار از حدود 12000 تومان در سال 1398 به 100000 تومان در سال 1403 رسید.

جدول قیمت دلار در سال‌های مختلف

در این بخش، جدول قیمـت دلار در سال‌های مختلف از 1357 تا 1403 به‌طور دقیق آورده می‌شود. این جدول می‌تواند به تحلیل دقیق‌تر روند تغییرات نرخ دلار کمک کند و این امکان را فراهم می‌آورد که اثرات مختلف اقتصادی و سیاسی بر بازار ارز مقایسه و بررسی شود.

جدول تاریخی آمار نرخ دلار به ریال (1357–1403)

تحلیل روند تاریخی نرخ دلار آزاد در ایران

دهه 1350 (پیش از انقلاب)

• نرخ دلار آزاد حدود 70 ریال بود.
• شرایط اقتصادی نسبتا پایدار و وابستگی به درآمدهای نفتی بالا.

دهه 1360 (جنگ و اقتصاد جنگی)

• نرخ دلار آزاد از 70 ریال در 1357 به 270 ریال در سال 1360 افزایش یافت.
• علت: کاهش درآمدهای نفتی، هزینه‌های جنگ، و خروج سرمایه‌ها.

دهه 1370 (بازسازی و تحریم‌های اولیه)

• در پایان دهه 1370، نرخ دلار آزاد به 1200 ریال رسید.
• تحولات اقتصادی و تاثیر سیاست‌های دولت در زمینه تثبیت نرخ ارز، اما با افزایش تدریجی نرخ دلار آزاد به 2700 ریال در سال 1357.

دهه 1380 (افزایش درآمد نفت و بحران‌های اقتصادی)

• در سال 1384، نرخ دلار آزاد به 4000 ریال رسید.
• افزایش قیمت نفت و رشد نقدینگی در این دهه باعث افزایش بیشتر نرخ دلار آزاد به حدود 9000 ریال در سال 1389.

دهه 1390 (تحریم‌های شدید و سقوط ریال)

• در سال 1392، نـرخ دلار آزاد به 13924 ریال رسید.
• در سال 1397، نرخ دلار آزاد به 50000 ریال رسید.
• با خروج آمریکا از برجام و تشدید تحریم‌ها، نرخ دلار آزاد به سطوح بی‌سابقه‌ای رسید و در سال 1397 به 190000 ریال رسید.

دهه 1400 (ابَرتورم و شکاف ارزی)

• نرخ دلار آزاد در سال 1400 به 530000 ریال رسید.
• در سال 1402، بحران ارزی و افزایش تورم باعث شد که نرخ دلار آزاد به بیش از 1000000 ریال برسد.
• در سال 1403، با تشدید بحران اقتصادی، نرخ دلار آزاد به بالای 1000000 ریال رسید.

این روند نشان‌دهنده تاثیرات مستقیم بحران‌های اقتصادی، تحریم‌ها، سیاست‌های نادرست اقتصادی و کاهش شدید ارزش ریال در طول زمان است.

در این بخش میتوانید نمودار نرخ دلار را در 10 سال اخیر مشاهده کنید.