شوک تقاضا Demand Shock

شوک تقاضا یک حادثه غیرمنتظره است که به طور موقت تقاضا برای محصولات یا خدمات را افزایش یا کاهش می دهد. ارزش مثبت آن باعث افزایش تقاضای کل می شود، در حالی که ارزش منفی آن باعث کاهش تقاضای کل می شود.

این اصطلاح از حوزه اقتصاد می آید. برای مثال، شوک تقاضا می تواند ظرفیت یا تمایل مشتریان را برای دستیابی به محصولات و خدمات با قیمت تغییر دهد. این ممکن است به دلیل افزایش قیمت ها، تغییر سیاست یا هر رویداد غیرقابل پیش بینی رخ دهد.

درک شوک تقاضا

شوک تقاضا یک اختلال بزرگ اما گذرا در قیمت بازار برای یک محصول یا خدمات است که در اثر یک رویداد غیرمنتظره ایجاد می شود که درک و تقاضا را تغییر می دهد.

یک زلزله، یک رویداد تروریستی، یک پیشرفت تکنولوژیکی و یک برنامه محرک دولتی همگی می توانند باعث شوک تقاضا شوند. همینطور یک بررسی منفی، یک فراخوان محصول یا یک رویداد خبری غافلگیرکننده.

مثال

یک مصاحبه ویدئویی که توسط Yahoo Finance ارسال شده است، به این موضوع می پردازد که چگونه شوک تقاضا در ایالات متحده دیگر بانک های مرکزی را تحت فشار قرار می دهد. بحث شده است که مقامات پولی در سراسر جهان در حال حاضر به ترتیب با تغییرات عرضه و تقاضا درگیر هستند و اگر کسی شوک عرضه منفی داشته باشد که قیمت ها را بالا ببرد، راه مقابله با شوک عرضه همیشه مبارزه با آن با نرخ های بهره بالاتر نیست. این به این دلیل است که شوک منفی عرضه باعث ایجاد قیمت ها می شود. با توجه به اینکه افزایش قیمت کالاها احتمالاً تقاضا را در آینده قابل پیش‌بینی کاهش می‌دهد، به نفع آن است که فضا برای آن باز شود.

اگر تغییر ناگهانی ناشی از تقاضا باشد، باید برای رفع آن اقدام کرد. شوک ناشی از تقاضا بسیار آشکار و قابل توجه تر در ایالات متحده وجود دارد. در طرف عرضه و تقاضای بازار تفاوت وجود دارد. به همین دلیل، فدرال رزرو اکنون در خط مقدم این جنبش قرار دارد. با این حال، این بدون شک فشار قابل توجهی را بر سایر بانک های مرکزی وارد می کند.

نمودار

شوک تقاضا می تواند به صورت گرافیکی حرکتی را در سراسر منحنی تقاضا نشان دهد. از طرف دیگر، می توان گفت که شوک مقدار مورد نظر را در هر قیمت معین افزایش یا کاهش می دهد.

زمانی که تقاضا برای آن کالا یا خدمات به سرعت افزایش یابد، قیمت یک کالا یا خدمات اغلب افزایش می‌یابد، زیرا ارائه‌دهندگان نمی‌توانند با تقاضای فزاینده مقابله کنند. این باعث تغییر منحنی تقاضا به سمت راست می شود که از نظر اقتصادی منجر به افزایش قیمت می شود. اثر معکوس زمانی ایجاد می شود که کاهش ناگهانی تقاضا وجود داشته باشد. عرضه فعلی به مراتب بیشتر از تقاضای موجود است.

یک سیاست مالی می تواند شوک مثبتی مانند محرک اقتصادی یا کاهش مالیات ایجاد کند. برعکس، سیاست‌های انقباضی، مانند کاهش هزینه‌های دولت یا افزایش نرخ بهره، می‌تواند منجر به شوک منفی تقاضا شود. از دیگر سیاست های انقباضی می توان به کاهش عرضه پول اشاره کرد.

مدت زمان اثرات شوک تقاضا

مدت زمان اثرات شوک های تقاضا می تواند بسیار متفاوت باشد. اگرچه این اثرات به عنوان “موقت” توصیف می شوند، هیچ دستورالعمل دقیقی در مورد چگونگی تعریف “موقت” وجود ندارد.

در عوض، «موقت» برای ارائه این مفهوم استفاده می‌شود که اقتصاد در وضعیت نامنظم است و تقاضای کل با آنچه اقتصاددانان استاندارد در نظر می‌گیرند متفاوت است.

بسته به زمینه شوک تقاضا، اثرات می تواند از چند روز تا چند سال متغیر باشد.

مثالی از کاهش موقت کوتاه مدت تقاضا

کاهش موقت و کوتاه تقاضا به مدت چند روز می تواند یک فراخوان محصول غذایی باشد که مصرف کنندگان را نسبت به خرید محصولات فوق محتاط می کند.

اگر مقامات ایمنی مواد غذایی بتوانند همه محصولات معیوب را به سرعت فراخوانی کنند، مردم طی چند روز دوباره مصرف آن محصول را در سطح معمولی خود آغاز خواهند کرد.

مثالی از کاهش موقت درازمدت تقاضا

کاهش موقت و طولانی مدت تقاضا می تواند ناشی از عاملی مانند همه گیری بیماری باشد. در چنین حالتی، بیشتر فعالیت های اقتصادی تا زمانی که واکسن تایید شده در دسترس نباشد، به حالت تعلیق در می آید.

با این حال، متخصصان پزشکی ممکن است سال ها طول بکشد تا یک واکسن موثر پیدا کنند و در نتیجه، از سرگیری فعالیت های اقتصادی عادی ممکن است چندین سال به تعویق بیفتد.

شوک های تقاضای مثبت و منفی

شوک تقاضا می تواند به طور موقت تقاضا را افزایش یا کاهش دهد. از نظر گرافیکی، کل منحنی تقاضا به ترتیب به چپ یا راست تغییر می کند.

شوک تقاضای مثبت

شوک های مثبت تقاضا باعث افزایش تقاضای کل می شود. همانطور که در زیر نشان داده شده است، کل منحنی تقاضا به سمت راست تغییر می کند. ما می بینیم که به هر قیمتی، مقدار تقاضا افزایش یافته است.

عوامل زیادی می تواند منجر به شوک مثبت تقاضا شود. برخی از آنها عبارتند از:

• کاهش مالیات دولت
• طرح های محرک دولت
• کاهش نرخ بهره بانک مرکزی
• معرفی یک فناوری جدید
• کشف یک مزیت ناشناخته قبلی از یک دارو

شوک تقاضای منفی

شوک های منفی تقاضا باعث کاهش تقاضای کل می شود. همانطور که در زیر نشان داده شده است، کل منحنی تقاضا به سمت چپ جابه جا می شود. می بینیم که به هر قیمتی، مقدار تقاضا کاهش یافته است.

عوامل زیادی می تواند منجر به شوک منفی تقاضا شود. برخی از آنها عبارتند از:

• مالیات دولت افزایش می یابد
• نرخ بانک مرکزی افزایش می یابد
• لغو پروژه زیرساختی دولت
• کشف یک ترکیب مضر در یک ضد عفونی کننده خاص
• کشف یک عارضه جانبی ناشناخته قبلی یک دارو

اثرات شوک های تقاضا بر قیمت ها و کمیت

هنگام تجزیه و تحلیل شوک های تقاضا، تجزیه و تحلیل دو جنبه از اقتصاد مهم است.

1. جنبه اول این است که قیمت معاملات چگونه تغییر می کند. یعنی مقایسه قیمت خرید و فروش فروشندگان قبل و بعد از شوک تقاضا.
2. جنبه دوم مقدار تقاضا و عرضه است. یعنی مقایسه بین مقدار عرضه و مصرف قبل و بعد از شوک تقاضا.

روش مرسوم تجزیه و تحلیل این است که عرضه کالا را ثابت نگه دارید تا اثر خالص شوک تقاضا را مشاهده کنید. چنین تکنیکی یا با یک کالای خاص (به عنوان مثال، مداد) یا یک سبد کالا (یعنی محصولات خانگی) کار می کند.

زمانی که عرضه ثابت نگه داشته شود و تقاضا افزایش یابد، انتظار داریم مقدار عرضه و مصرف و قیمت معاملات افزایش یابد.

به طور خاص، دلایل منطقی به شرح زیر است:

• قیمت معاملات افزایش می‌یابد زیرا مصرف‌کنندگان می‌خواهند بیشتر مصرف کنند (به دلیل شوک تقاضا)، مایل به پرداخت بیشتر هستند.
• مقدار عرضه و مصرف افزایش می یابد زیرا با افزایش قیمت ها، تامین کنندگان مایل به تولید بیشتر هستند.

از نظر گرافیکی، می‌توانیم ببینیم که قیمت از P ₀ به P ₁ افزایش می‌یابد و مقدار عرضه و تقاضا از Q ₀ به Q ₁ افزایش می‌یابد.

شوک تقاضای منفی

مشابه بخش قبل، زمانی که تقاضا برای کاهش شوک می شود (در حالی که عرضه ثابت نگه داشته می شود)، انتظار داریم هم مقدار عرضه و مصرف و هم قیمت معاملات کاهش یابد.

دلایل منطقی به شرح زیر است:

• قیمت معاملات کاهش می‌یابد زیرا مصرف‌کنندگان می‌خواهند کمتر مصرف کنند (به دلیل شوک)، مایل به پرداخت کمتر هستند.
• مقدار عرضه و مصرف کاهش می یابد زیرا با کاهش قیمت ها، تامین کنندگان مایل به تولید کمتر هستند.

از نظر گرافیکی، می‌توانیم ببینیم که قیمت از P ₀ به P ₁ کاهش می‌یابد و مقدار عرضه و تقاضا از Q ₀ به Q ₁ کاهش می‌یابد.

چه چیزی می تواند باعث شوک تقاضا شود؟

سوالات متداول