مشتقات نرخ بهره چیست؟
مشتقات نرخ بهره Interest Rate Derivatives
مشتقات نرخ بهره مشتقاتی هستند که مبنای آنها بر اساس یک نرخ بهره واحد یا گروهی از نرخهای بهره است. به عنوان مثال، سوآپ نرخ بهره، سوآپ وانیلی با نرخ بهره، سوآپ نرخ بهره شناور، و سوآپ پیش فرض اعتباری.
اگر در حال مطالعه این مطالب هستید، باید بدانید که امنیت مشتق چیست. این اوراق بهاداری است که ارزش خود را از یک دارایی پایه به دست می آورد. دارایی زیربنایی می تواند هر چیزی اعم از سهام یک شرکت، اوراق قرضه، فلزات، کالاها و سایر طبقات دارایی باشد. اگر مبنا یک نرخ بهره باشد، اوراق مشتقه به مشتقه نرخ بهره تبدیل می شود. نرخهای بهره پایه به قراردادی بستگی دارد که طرفهای مقابل با آن موافقت میکنند و میتواند از LIBOR، نرخهای پیشنهادی بینبانکی داخلی، نرخ صندوقهای فدرال رزرو و غیره متغیر باشد.
به طور خلاصه:
- مشتق نرخ بهره یک قرارداد مالی است که ارزش آن بر اساس نرخ بهره پایه یا دارایی دارای بهره است.
- اینها ممکن است شامل معاملات آتی نرخ بهره، اختیار معامله، سوآپ، سواپشن و FRA باشد.
- واحدهای دارای ریسک نرخ بهره می توانند از این مشتقات برای پوشش ریسک یا به حداقل رساندن زیان احتمالی که ممکن است با تغییر نرخ بهره همراه باشد، استفاده کنند.
درک مشتقات نرخ بهره
مشتقات نرخ بهره اغلب برای محافظت در برابر ریسک نرخ بهره یا گمانه زنی در مورد جهت حرکت نرخ بهره آتی استفاده می شود. ریسک نرخ بهره در یک دارایی دارای بهره، مانند وام یا اوراق قرضه، به دلیل احتمال تغییر در ارزش دارایی ناشی از متغیر بودن نرخ بهره وجود دارد. مدیریت ریسک نرخ بهره بسیار مهم شده است و ابزارهای متنوعی برای مقابله با ریسک نرخ بهره ایجاد شده است.
مشتقات نرخ بهره می توانند از ساده تا بسیار پیچیده متغیر باشند. می توان از آنها برای کاهش یا افزایش نرخ بهره استفاده کرد. از رایج ترین انواع مشتقات نرخ بهره می توان به سوآپ نرخ بهره، کلاه، یقه و کف اشاره کرد.
همچنین معاملات آتی با نرخ بهره محبوب هستند. در اینجا قرارداد آتی بین خریدار و فروشنده ای وجود دارد که با تحویل آتی هر دارایی دارای بهره، مانند اوراق قرضه موافقت می کنند. آتی نرخ بهره به خریدار و فروشنده این امکان را می دهد که قیمت دارایی دارای بهره را برای تاریخ آتی قفل کنند. فورواردهای نرخ بهره مشابه معاملات آتی عمل می کنند، اما قابل مبادله نیستند و ممکن است بین طرف مقابل سفارشی شوند.
انواع مشتقات نرخ بهره
انواع مختلفی از مشتقات نرخ بهره وجود دارد که برخی از عمده ترین آنها به اختصار در زیر توضیح داده شده است.
- سوآپ نرخ بهره: در این مشتقات مالی، جریان های نقدی با نرخ بهره ثابت با جریان های نقدی بهره شناور مبادله می شوند. این ابزارها بدهی ها را از شناور به ثابت یا بالعکس تبدیل می کنند. در ابتدا، ارزش قرارداد سوآپ نرخ بهره صفر است، که سپس بر اساس تفاوت بین نرخ بهره شناور و ثابت تغییر می کند.
- سواپشن: این مشتقات مالی به خریداران امکان خرید قرارداد سوآپ نرخ بهره را می دهد. خریداران برای حق خرید حق بیمه پرداخت می کنند. بنابراین، آنها مجبور به خرید نیستند.
- آتی نرخ بهره: در این مشتقات مالی، طرفهای مقابل در مورد تحویل آتی دارایی زیربنایی ذیربط توافق میکنند.
- سقف نرخ بهره: این نوع مشتقات مالی سقفی بر حرکت نرخ بهره می گذارند و در نتیجه در یک محیط افزایش نرخ بهره محافظت می کنند.
- کف نرخ بهره: این مشتقات مالی از دارنده در یک محیط کاهش نرخ بهره محافظت می کنند.
مزایا
برخی از مزایای عمده به شرح زیر است:
- آنها ابزارهای متنوع سازی ریسک هستند زیرا به کاهش ریسک نوسانات غیرقابل پیش بینی در نرخ های بهره بازار کمک می کنند.
- این ابزارها در کاهش هزینه وجوه بسیار مفید هستند.
- آنها نقدینگی بیشتری نسبت به ابزار پایه ارائه می دهند
- این ابزارها بدون توجه به شرایط بازار می توانند بازدهی مثبتی ایجاد کنند.
معایب
برخی از معایب عمده به شرح زیر است:
- اگر عاقلانه اجرا نشود، این ابزارها می توانند خسارات زیادی را به همراه داشته باشند.
- پیچیدگی ذاتی این ابزارها ارزیابی ریسک را بسیار دشوار می کند.
سوآپ نرخ بهره
سوآپ نرخ بهره وانیلی ساده ترین و رایج ترین نوع مشتق نرخ بهره است. دو طرف برای سوآپ وجود دارد: طرف اول جریانی از پرداخت های بهره را بر اساس نرخ بهره شناور دریافت می کند و جریانی از پرداخت های بهره را براساس نرخ ثابت می پردازد. طرف دو جریانی از پرداختهای نرخ بهره ثابت را دریافت میکند و جریانی از پرداختهای با نرخ شناور را میپردازد.
هر دو جریان پرداخت بر اساس اصل فرضی یکسانی هستند و پرداختهای سود خالص میشوند. هدف دو طرف از طریق این مبادله جریانهای نقدی کاهش عدم اطمینان و خطر زیان ناشی از تغییرات نرخهای بهره بازار است.
در صورت انتخاب نرخ ثابت و پرداخت شناور، می توان از سوآپ برای افزایش مشخصات ریسک یک فرد یا موسسه استفاده کرد. این استراتژی بیشتر در مورد شرکتهایی رایج است که دارای رتبه اعتباری هستند که به آنها اجازه میدهد اوراق قرضه را با نرخ ثابت پایین منتشر کنند، اما ترجیح میدهند برای استفاده از تغییرات بازار، به نرخ شناور مبادله کنند.
درپوش و کفپوش
شرکتی با وام با نرخ شناور که نمیخواهد با نرخ ثابت سوآپ کند، اما حمایت میخواهد، میتواند سقف نرخ بهره بخرد. سقف با بالاترین نرخی که وام گیرنده مایل به پرداخت آن است تعیین می شود. اگر بازار بالاتر از آن سطح حرکت کند، صاحب سقف بر اساس تفاوت بین سقف و نرخ بازار، پرداخت های دوره ای دریافت می کند. حق بیمه، که هزینه سقف است، بر این اساس است که سطح حفاظت بالاتر از بازار فعلی است. منحنی آتی نرخ بهره؛ و بلوغ کلاهک. دورههای طولانیتر هزینه بیشتری دارند، زیرا احتمال بیشتری وجود دارد که در پول باشد.
شرکتی که جریانی از پرداختهای نرخ شناور را دریافت میکند، میتواند یک طبقه را برای محافظت در برابر کاهش نرخها خریداری کند. مانند درپوش، قیمت به سطح حفاظت و بلوغ بستگی دارد. فروش، به جای خرید، سقف یا کف، ریسک نرخ را افزایش می دهد.
سایر ابزارهای نرخ بهره
مشتقات کمتر رایج نرخ بهره شامل یورواستریپ هستند که نواری از معاملات آتی در بازار سپرده ارز یورو هستند. معاوضههایی که به دارنده آن حق میدهند، اما در صورت رسیدن به سطح نرخ معین، این حق را ندارند که وارد سوآپ شوند و گزینه های فراخوان نرخ بهره که به دارنده این حق را می دهد که جریانی از پرداخت ها را بر اساس نرخ شناور دریافت کند و سپس پرداخت ها را بر اساس نرخ ثابت انجام دهد.
قرارداد نرخ آتی (FRA) یک قرارداد خارج از بورس است که نرخ بهره ای را که باید در تاریخ توافق شده در آینده پرداخت شود، برای مبادله تعهد نرخ بهره در مبلغ فرضی تعیین می کند. مبلغ فرضی مبادله نمی شود، بلکه مبلغ نقدی بر اساس تفاوت نرخ و ارزش واقعی قرارداد است.
نمونه ای از مشتقات نرخ بهره
در زیر به نمونه های مختلف اشاره شده است:
اجازه دهید فرض کنیم که ABCInc. مبلغ ۲۰ میلیون دلار از بازار بدهی با نرخ بهره شناور جمع آوری کرده بود که عملاً ۴٫۵٪ است. اکنون، مدیریت ABC Inc. نگران است که نرخ بهره بازار در آینده افزایش یابد. از سوی دیگر، SDF Inc نیز یک وام ۲۰ میلیون دلاری دارد که نرخ بهره ثابت آن را ۵ درصد می پردازد.
SDF Inc. قصد دارد برای استفاده از نرخ بهره پایین تر فعلی، به سمت نرخ بهره شناور حرکت کند. بنابراین، دو طرف تصمیم گرفتند برای سه سال آینده قرارداد سوآپ نرخ بهره را منعقد کنند. جریان پرداخت سود را در یک چهارم تعیین کنید اگر:
- نرخ بهره شناور همچنان در ۴٫۵ درصد باقی می ماند.
- نرخ بهره شناور به ۶ درصد افزایش یافت.
راه حل:
داده شده، مبلغ واقعی = ۲۰ میلیون دلار
از آنجایی که نرخ بهره شناور ۴٫۵% کمتر از نرخ بهره ثابت ۵% است، ABC Inc. باید سود مابهالتفاوت را به SDF Inc. بپردازد که میتواند به صورت زیر محاسبه شود:
پرداخت سود سه ماهه ABC -> SDF = (نرخ بهره ثابت – نرخ بهره شناور) * مبلغ فرضی * ۹۰ / ۳۶۰
- پرداخت سود سه ماهه ABC -> SDF = (۵% – ۴٫۵%) * ۲۰ میلیون دلار * ۹۰ / ۳۶۰
- پرداخت سود سه ماهه ABC -> SDF = ۲۵۰۰۰ دلار
از طرف دیگر، اگر نرخ بهره شناور به ۶% افزایش یابد و از نرخ بهره ثابت ۵% بیشتر شود، SDF Inc. باید سود مابهالتفاوت را به ABC Inc. بپردازد که میتواند به صورت محاسبه شود:
SDF پرداخت سود سه ماهه -> ABC = (نرخ بهره شناور – نرخ بهره ثابت) * مبلغ فرضی * ۹۰ / ۳۶۰
- SDF پرداخت سود سه ماهه -> ABC = (6٪ – ۵٪) * ۲۰ میلیون دلار * ۹۰ / ۳۶۰
- SDF پرداخت سود سه ماهه -> ABC = 50000 دلار
تفاوت بین swap Xccy و IRS
یک سوآپ Xccy و یک IRS جدا از پاهای ارز متفاوت است. مبالغ فرضی که بر اساس آن پرداختهای سود/جریانهای نقدی انجام میشود، در ابتدا و پایان در یک سوآپ Xccy مبادله میشوند. همین امر برای IRS صدق نمی کند. در مثال قبلی اصل فرضی ۱۰ میلیون دلار و ۱۰۰ میلیون ین در ابتدا و انتها مبادله می شود. بنابراین یک سوآپ Xccy ریسک ارز یا ریسک نرخ ارزاز مبالغ اصلی فرضی را حذف می کند.
نتیجه
مثال های ارائه شده ممکن است بیش از حد ساده و عملاً مشتقات نرخ بهره باشند. مفاهیم بسیار ساده هستند، اما ما به جزئیات کار نپرداخته ایم. محاسبات کمی پیچیده است، اما اگر فعلاً مفاهیم را درک کنیم، منصفانه است. گاهی اوقات ممکن است جک بودن همه ارزشش را داشته باشد دنیا فاقد کلی گرایان خوب است.
مفاهیم توضیح داده شده را مرور کنید، سعی کنید از آن استفاده کنید و به سؤالات باز زیر هر مفهوم پاسخ دهید زیرا در نهایت به تقویت درک شما کمک می کند و شما را به فکر وادار می کند. در مورد مثالهای عملی، نمونههای زیادی در مورد سوآپ، نمونههای کمتر شناختهشده در مورد گزینههای نرخ بهره، و FRA وجود دارد، اگرچه آنها بسیار منظم انجام میشوند. وقتی این مفاهیم را فهمیدید، آن ها را در گوگل جستجو کنید تا آنها را بهتر درک کنید.
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.