هومو اقتصادی Homo Economicus

هومو اقتصادی یا هومو اکونومیکوس اصطلاحی است که برای توصیف عقل گرایی انسان ها به کار می رود که به عنوان اقتصاد انسانی اقتصادی نیز شناخته می شود، نشان دهنده توانایی یک انسان برای تصمیم گیری منطقی اقتصادی در زندگی روزمره خود، برآوردن خواسته ها، خواسته ها و نیازهای خود است. روشی بهینه، که مورد نیاز است زیرا نظریه های مختلف اقتصادی فرض می کنند که فرد فردی منطقی است. 

به طور خلاصه:

• هومو اقتصادی مدلی برای رفتار انسان است که نشان می دهد فرد دارای ظرفیت بی نهایت برای تصمیم گیری منطقی است.
• این ایده، همانطور که در اقتصاد استفاده می شود، توسط جان استوارت میل در قرن نوزدهم در مقاله ای در مورد اقتصاد سیاسی مطرح شد.
• تئوری میل بسط ایده های دیگری بود که توسط اقتصاددانانی مانند آدام اسمیت و دیوید ریکاردو ارائه شده بود، آنها نیز انسان ها را به عنوان عاملان اقتصادی عمدتاً منفعت طلب می دیدند.
• با این حال، اقتصاددانان رفتاری مدرن این نظریه را مورد مناقشه قرار داده اند و خاطرنشان می کنند که انسان ها در واقع در فرآیند تصمیم گیری غیرمنطقی هستند.

نمونه هایی از هومو اقتصادی

اصطلاح homo Economicus در علوم اجتماعی، به ویژه در اقتصاد، انسان را قادر به تصمیم گیری منطقی برای خود می داند و به دنبال بهترین منافع خود در هر جنبه خاصی مانند چانه زنی، مصرف، پس انداز، خرید، فروش، تصمیم گیری برای سرمایه گذاری و غیره است. مثال ها ممکن است این نظریه را به شیوه ای بهتر توضیح دهند.

مثال ۱

فرض کنید دو بازار در یک مکان خاص وجود دارد. در هر دو، یک محصول خاص در بازار فروخته می شود. در بازار 1 این محصول با قیمت ۵۰۰ دلار به فروش می رسد در حالی که همان محصول در بازار ۲ با قیمت ۷۰۰ دلار به فروش می رسد. اگر آن تئوری اقتصادی درست باشد، فرد همیشه خرید محصول را از بازار ۱ انتخاب می کند. هنگامی که شخصی محصولی را در بازار اول خریداری می کند، ۲۰۰ دلار پس انداز بعدی وجود دارد. به عنوان یک تصمیم منطقی شناخته می شود.

مثال ۲

فرض کنید این دو بازار در مکان های متفاوتی قرار دارند و یکی در ایالت دیگری واقع شده است. در مقابل، بازار در همان حالت مشتری قرار دارد. هزینه حمل و نقل از بازار ۱ تا منزل مشتری ۳۰۰ دلار است. در این شرایط مشتری محصول را به جای بازاری از بازار خریداری می کند زیرا هزینه کلی خرید محصول از بازار با احتساب هزینه حمل و نقل ۸۰۰ دلار است. که باعث می شود به جای پس انداز خالص ۲۰۰ دلار، ۱۰۰ دلار ضرر کند.

مزایای هومو اقتصادی

• مفهوم homo Economicus به طور گسترده ای به عنوان یک فرض در نظریه های مختلف اقتصاد استفاده می شود. این مفهوم به اقتصاددانان مختلف کمک می کند تا مفاهیم خود را بهتر اثبات کنند و به تصمیم گیری های مختلف اقتصادی مانند تقاضا و قیمت، عادات مصرفی مردم و غیره کمک می کند.
• از مفهوم اقتصاد ملی در تئوری تقاضا برای حمایت از تقاضا بر اساس سطوح مختلف قیمت استفاده شده است. از این رو استفاده از خطی کمک می کند یعنی قیمت بالاتر ممکن است تقاضا را به سطح پایین تری کاهش دهد.
• مدل یک بازار کاملاً رقابتی یک مرد منطقی را فرض می‌کند که تقاضا برای آن در سطح معینی از قیمت حداکثر است و به شدت به تغییر قیمت پاسخ می‌دهد.

معایب هومو اقتصادی

• نگرش افراد نسبت به یک محصول خاص ممکن است به دلیل زیان های مرتبط بدون توجه به ریسک و منافع موجود تغییر کند. از این رو استفاده از نظریه انسان اقتصادی یا homo Economicus ممکن است مضر باشد
• تئوری عقل گرایی در موقعیت اقلام تجملی هیچ فایده ای نخواهد داشت. اقلام لوکس با وجود اینکه هزینه بیشتری برای فرد دارد، باعث می شود فرد تصمیمات غیرمنطقی بگیرد.
• هومو اکونومیکوس ممکن است یک مفهوم یا نظریه نظری باشد. این نظریه می‌گوید که انسان‌ها علاقه‌مند هستند و اطلاعات کاملی در مورد بازارهای مختلف دارند. آنها می دانند که چه می خواهند و چگونه می خواهند، که در زندگی عملی صرفاً ممکن نیست.

محدودیت های هومو اقتصادی

• ممکن است به گونه ای باشد که مردم همیشه خود محور نباشند. مردم ممکن است تصمیم بگیرند نه به نفع خود، نه برای کسب حداکثر سود برای خود. از این رو شرایطی وجود دارد که به جای تصمیمات خود ما، تصمیمات بر اساس ترجیحات اجتماعی اتخاذ می شود، حتی اگر با به حداقل رساندن هزینه ها متحمل نشود.
• گاهی اوقات، تصمیمات تحت شرایط نامشخص گرفته می شود. همچنین تصمیمات خاصی بدون آگاهی صحیح یا ناقص گرفته می شود. در آن صورت، تصمیمات اتخاذ شده توسط یک فرد ممکن است غیر منطقی باشد. بنابراین تعریف همنوع اقتصادی در آن شرایط ثابت نمی شود.
• ممکن است این اتفاق بیفتد که موقعیت‌های خاصی باعث شود فرد کنترل خود را از دست بدهد و تصمیمات اشتباه یا غیرمنطقی بگیرد.
• ذائقه و ترجیحات افراد در طول زمان تغییر می کند. از این رو، تغییر در ترجیحات افراد، آنها را به تصمیم گیری وادار می کند، که ممکن است قبلاً آن را اتخاذ نکرده باشند.
• از این رو، تعریف هم اقتصادی ممکن است به دلیل تغییر در ترجیحات انسان ها، یک مفهوم محدود باشد.
• هدیه دادن همیشه بخش بسیار مهمی از تعاملات اجتماعی بوده است. ما آنها را با انتظار رفاه، شهرت و روابط بهتر به مردم عرضه می کنیم.

هومو اکونومیکوس در اقتصاد مدرن

هومو اقتصادی در حال حاضر رویکردی غالب در قالب اقتصاد نئوکلاسیک، به ویژه در اقتصاد خرد است. این ایده که انسان ها موجوداتی خودخواه هستند نیز بر اقتصاد خرد تأثیر می گذارد، چه در ترکیب با اقتصاد کینزی یا به تنهایی.

اقتصاد نئوکلاسیک بر تعیین توزیع درآمد، قیمت ها و ستانده ها در بازارها با استفاده از تقاضا و عرضه تمرکز دارد. آنها به شکلی از مطلوبیت محدود به هزینه شرکت ها و حداکثرسازی مطلوبیت محدود درآمد توسط افراد به تصویر کشیده می شوند.

به طور کلی، اقتصاد نئوکلاسیک دارای سه فرض زیر است:

• افراد ترجیح منطقی در میان نتایج نشان می دهند: انسان ها معمولاً بدون توجه به علایق خود به یک منفعت شخصی آگاهانه پاسخ می دهند که نتایج را با درجه خاصی از ارزش ارزیابی می کند.
• انسان ها به طور مستقل بر اساس اطلاعات مرتبط و کامل عمل می کنند: بر اساس این فرض، افراد می توانند یک محاسبه منطقی انجام دهند، که ارزیابی انتخابی را تسهیل می کند که مطلوبیت را به حداکثر می رساند.
• شرکت‌ها سود را به حداکثر می‌رسانند و افراد سودمندی را به حداکثر می‌رسانند: شرکت‌ها تلاش می‌کنند تا با استخدام نیروی کار، سود را به حداکثر برسانند تا زمانی که ارزش خروجی، هزینه اضافی استخدام را متعادل کند. همچنین از دیدگاه تقاضا، خریداران تلاش می‌کنند تا مطلوبیت را تا حدی به حداکثر برسانند که آنچه را که حاضرند برای کالاها و خدمات بپردازند، رضایت حاصل از یک واحد اضافی را متعادل می‌کند.

نکات مهم هومو اقتصادی

• جامعه شناسان، روانشناسان، اقتصاددانان رفتاری و … نقش بسیار مهمی در مفهوم homo Economicus دارند. آنها به فرد کمک می کنند تا در شرایط بحرانی خاص تصمیمات منطقی بگیرد.
• منشا یک انسان اقتصادی در کتابی مطرح شده است که نویسنده بیان می کند که اقتصاد سیاسی معمولاً انگیزه های انسانی را انتزاعی می کند. نویسنده در ادامه توضیح می دهد که اگر والدین زندگی باکیفیت را ترجیح دهند، به احتمال زیاد نسل بعدی نیز همان اولویت را خواهند داشت. در عین حال ذائقه و تمایلات فرد از نسلی به نسل دیگر منتقل می شود.
• ایده همنوع اقتصادی ممکن است به دلیل تغییر در خطر گریز تغییر کند بنابراین، اگر شخص بسیار ریسک گریز باشد، حتی اگر منطقی باشد که به شیوه ای خاص عمل کند، ممکن است به همان شیوه عمل نکند.

نتیجه

از بحث فوق در مورد عقلانیت یک انسان، به خوبی روشن می شود که این نظریه نظریه های بسیاری را اثبات کرده است که می تواند به نظریه ها در رسیدن به یک نتیجه خاص کمک کند. علاوه بر این، مفهوم اقتصاد خانگی تاکنون توسط بسیاری از اقتصاددانان مورد انتقاد قرار گرفته است که ممکن است در هنگام تصمیم گیری خاص مورد توجه قرار گیرد. از سوی دیگر، این نظریه در اقتصاد بسیار اساسی است و نمی توان آن را به طور کامل نادیده گرفت.