معاملات آپشن Options Trading

معاملات آپشن (Options Trading) یکی از ابزارهای مالی پیشرفته در بازارهای مالی و سرمایه‌گذاری است که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران اجازه می‌دهد با پرداخت مبلغی به نام “حق‌الامتیاز” یا “پریمیوم”، حق خرید یا فروش دارایی مشخصی را در زمان و قیمت تعیین‌شده‌ای داشته باشند.

آپشن‌ها یک ابزار مالی مشتقه هستند، به این معنی که ارزش آن‌ها بر اساس دارایی پایه‌ای تعیین می‌شود که می‌تواند سهام، ارز، کالا یا سایر دارایی‌های مالی باشد. معامله‌گران می‌توانند با استفاده از آپشن‌ها سود ببرند یا خود را در برابر نوسانات قیمتی محافظت کنند.

قرارداد اختیار معامله چیست؟

قراردادهای آپشن، توافق‌های معاملاتی هستند که به طرفین این امکان را می‌دهند تا حق خرید یا فروش یک دارایی مشخص را با قیمتی از پیش تعیین شده در تاریخ معین، داشته باشند. به این ترتیب، زمانی که یک معامله‌گر قرارداد اختیار خرید سهام را منعقد می‌کند، قیمت اولیه، قیمت آینده و تاریخ اجرای قرارداد در آن قید می‌شود.

معامله‌گر حق استفاده از این اختیار را در تاریخ مشخص شده دارد، اما ملزم به استفاده از آن نیست.

برای درک بهتر مفهوم قرارداد اختیار معامله، مهم است که با اصطلاحات آن آشنا شوید: قیمت توافقی (قیمت دارایی در تاریخ اجرا)، ارزش ذاتی (تفاوت بین قیمت قرارداد و قیمت واقعی بازار)، و پولی (زمانی که قرارداد اختیار در صورت اجرا سودآور باشد). همچنین، “خارج از پول” اصطلاحی است که برای توصیف قرارداد اختیاری که ضررده است، استفاده می‌شود.

تاریخچه‌ی معاملات آپشن یا اختیار

Option trading برمی‌گرده به قرن‌ها پیش، زمانی که در یونان باستان مردم از این نوع قراردادها استفاده می‌کردن. حتی گفته می‌شه که اولین کسی که از آپشن استفاده کرده، فیلسوف معروف یونانی به نام تالس بوده.

بعدها، بورس اختیار معامله شیکاگو که یکی از مهم‌ترین مراکز معاملات آپشن در دنیا محسوب می‌شه، در سال ۱۹۷۳ تاسیس شد و به تدریج این نوع معاملات در سراسر دنیا رواج پیدا کرد.

ویژگی‌های کلیدی معاملات آپشن

معاملات آپشن ویژگی‌ها و مفاهیم خاصی دارند که درک آن‌ها برای معامله‌گران ضروری است. برخی از این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:

1. پریمیوم (Premium)

پریمیوم قیمتی است که خریدار آپشن به فروشنده پرداخت می‌کند تا حق خرید یا فروش دارایی را به دست آورد. این مبلغ هزینه‌ای است که دارنده آپشن برای کسب این حق پرداخت می‌کند. پریمیوم آپشن تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد، از جمله:

• قیمت دارایی پایه: هرچه قیمت دارایی پایه نزدیک به قیمت اعمال باشد، پریمیوم آپشن بیشتر است.
• نوسانات دارایی پایه: دارایی‌هایی که نوسانات قیمتی بیشتری دارند، معمولاً پریمیوم آپشن بیشتری خواهند داشت.
• زمان تا انقضا: هرچه مدت‌زمان بیشتری تا انقضای آپشن باقی مانده باشد، پریمیوم آن بیشتر است.

2. نوسانات (Volatility)

نوسانات یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر بر قیمت آپشن است. نوسانات به معنای میزان تغییرات قیمتی دارایی پایه است. اگر دارایی پایه نوسانات بالایی داشته باشد، احتمال افزایش یا کاهش شدید قیمت وجود دارد و این باعث می‌شود پریمیوم آپشن افزایش یابد.

3. زمان تا انقضا (Time Decay)

زمان تا انقضا به تأثیر گذر زمان بر قیمت آپشن اشاره دارد. با نزدیک شدن به تاریخ انقضای آپشن، ارزش زمانی آپشن کاهش می‌یابد. به این معنی که هرچه به تاریخ انقضا نزدیک‌تر شویم، قیمت آپشن کمتر می‌شود، مگر اینکه تغییرات قیمتی شدید در دارایی پایه رخ دهد.

4. قیمت اعمال (Strike Price)

قیمت اعمال قیمتی است که خریدار آپشن می‌تواند دارایی پایه را در آن قیمت خریداری یا بفروشد. اگر قیمت دارایی پایه بالاتر یا پایین‌تر از قیمت اعمال باشد، آپشن می‌تواند در موقعیت سودآور (In the Money) یا زیان‌آور (Out of the Money) قرار گیرد.

انواع مختلف معاملات آپشن (Option trading)

در معاملات آپشن، دو نوع اصلی قرارداد وجود دارد: آپشن خرید (Call Option) و آپشن فروش (Put Option). هر کدام از این دو نوع آپشن ویژگی‌ها و کاربردهای خاص خود را دارند.

1. آپشن خرید (Call Option)

یک آپشن خرید به دارنده آن حق (اما نه الزام) می‌دهد که دارایی پایه را در یک قیمت معین (که به آن “قیمت اعمال” یا “Strike Price” گفته می‌شود) و در یک زمان مشخص خریداری کند. معامله‌گرانی که پیش‌بینی می‌کنند قیمت دارایی پایه در آینده افزایش خواهد یافت، معمولاً اقدام به خرید آپشن خرید می‌کنند.

• قیمت اعمال (Strike Price): این قیمتی است که دارنده آپشن خرید می‌تواند دارایی را در آن قیمت خریداری کند. برای مثال، اگر یک آپشن خرید با قیمت اعمال 100 دلار داشته باشید، می‌توانید سهام مربوطه را در آن قیمت بخرید.
• تاریخ انقضا (Expiration Date): آپشن‌ها مدت محدودی دارند و در یک تاریخ مشخص منقضی می‌شوند. دارنده آپشن باید قبل از انقضای آن تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد از حق خود استفاده کند یا خیر.

2. آپشن فروش (Put Option)

یک آپشن فروش به دارنده آن حق (اما نه الزام) می‌دهد که دارایی پایه را در یک قیمت معین بفروشد. معامله‌گرانی که پیش‌بینی می‌کنند قیمت دارایی پایه در آینده کاهش خواهد یافت، معمولاً اقدام به خرید آپشن فروش می‌کنند. آپشن فروش به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد تا از کاهش قیمت دارایی سود ببرند یا از پوزیشن‌های خود در برابر افت قیمتی محافظت کنند.

• قیمت اعمال: قیمت اعمال در آپشن فروش نیز همانند آپشن خرید، قیمتی است که دارنده آپشن می‌تواند دارایی پایه را به آن قیمت بفروشد.
• تاریخ انقضا: مشابه آپشن خرید، در آپشن فروش نیز یک تاریخ انقضا وجود دارد و دارنده آپشن باید قبل از آن تاریخ تصمیم بگیرد که آیا می‌خواهد از حق خود استفاده کند یا خیر.

ساختار معاملات آپشن

معاملات آپشن ساختار نسبتاً پیچیده‌ای دارند. به‌طور کلی، در این معاملات چهار نقش اساسی وجود دارد:

1. خریدار آپشن خرید (Long Call): کسی که آپشن خرید را می‌خرد، به دنبال کسب سود از افزایش قیمت دارایی پایه است. او حق دارد، اما مجبور نیست، دارایی را به قیمت مشخص خریداری کند.
2. فروشنده آپشن خرید (Short Call): کسی که آپشن خرید را می‌فروشد، تعهد دارد در صورت درخواست خریدار، دارایی را به قیمت مشخص بفروشد. در صورت افزایش قیمت دارایی، فروشنده آپشن ممکن است با ضرر مواجه شود.
3. خریدار آپشن فروش (Long Put): کسی که آپشن فروش را می‌خرد، به دنبال کسب سود از کاهش قیمت دارایی پایه است. او حق دارد، اما مجبور نیست، دارایی را به قیمت مشخص بفروشد.
4. فروشنده آپشن فروش (Short Put): کسی که آپشن فروش را می‌فروشد، تعهد دارد در صورت درخواست خریدار، دارایی را به قیمت مشخص بخرد. در صورت افزایش قیمت دارایی، فروشنده آپشن ممکن است سود کند.

مثال برای فهم بهتر معاملات آپشن (Option trading)

فرض کنید قصد خرید بیت‌کوین دارید. قیمت کنونی هر واحد بیت‌کوین ۱۹۰۰۰ دلار است و شما پیش‌بینی می‌کنید که این قیمت تا دو ماه دیگر به ۲۵۰۰۰ دلار خواهد رسید. برای خرید بیت‌کوین دو گزینه دارید: یکی اینکه به یک صرافی ارز دیجیتال مراجعه کنید و با روش‌های معمولی یک بیت‌کوین خریداری کنید و دو ماه صبر کنید تا ببینید قیمت چگونه تغییر می‌کند. اما این روش ریسک دارد، زیرا هیچ تضمینی برای پیش‌بینی دقیق وجود ندارد و ممکن است قیمت بیت‌کوین به ۱۵ هزار دلار کاهش یابد. بنابراین، بهتر است از قرارداد اختیار معامله برای کاهش ریسک و افزایش سود استفاده کنید.

در این حالت، می‌توانید به یکی از صرافی‌های ارز دیجیتال که معاملات آپشن انجام می‌دهد، مراجعه کنید و یک قرارداد اختیار خرید تنظیم کنید. در این قرارداد، شما تصمیم می‌گیرید که یک بیت‌کوین را با قیمت توافقی ۲۲ هزار دلار در دو ماه آینده خریداری کنید و مبلغ ۴۰۰ دلار به عنوان وجه تضمین به فروشنده پرداخت می‌کنید. پس از دو ماه، دو حالت ممکن است پیش بیاید:

1. اگر قیمت بیت‌کوین به بیش از ۲۲ هزار دلار برسد: شما می‌توانید با پرداخت ۲۲ هزار دلار یک بیت‌کوین دریافت کنید و آن را با قیمت بالاتر بفروشید و سود کنید.
2. اگر قیمت بیت‌کوین کمتر از ۲۲ هزار دلار باشد: شما این اختیار را دارید که قرارداد را اجرا نکنید و فقط مبلغ ۴۰۰ دلار که به عنوان پاداش پرداخت کرده‌اید، از دست بدهید.

اگر پیش‌بینی شما کاهش قیمت بیت‌کوین بود، می‌توانستید از قرارداد اختیار فروش استفاده کنید تا در صورت کاهش قیمت سود کنید. بسیاری از ماینرها برای مدیریت ریسک‌های احتمالی از معاملات آپشن بهره می‌برند.

مزایای معاملات آپشن

معاملات آپشن به دلایل مختلفی میان سرمایه‌گذاران و معامله‌گران محبوبیت دارد. برخی از مزایای آن شامل موارد زیر است:

1. پتانسیل سود بالا: با استفاده از آپشن‌ها، معامله‌گران می‌توانند با سرمایه‌گذاری کم (پریمیوم آپشن) سود بالایی کسب کنند. این امر به ویژه در مواقعی که قیمت دارایی پایه به طور چشمگیری تغییر می‌کند، مؤثر است.
2. کنترل ریسک: آپشن‌ها می‌توانند به عنوان ابزارهای مدیریت ریسک استفاده شوند. برای مثال، سرمایه‌گذارانی که نگران کاهش قیمت سهام خود هستند، می‌توانند با خرید آپشن فروش، زیان‌های احتمالی خود را محدود کنند.
3. انعطاف‌پذیری: آپشن‌ها به معامله‌گران امکان می‌دهند تا از افزایش یا کاهش قیمت دارایی‌ها سود ببرند. به‌علاوه، آپشن‌ها می‌توانند برای استراتژی‌های پیچیده‌تری مانند ترکیب آپشن‌های خرید و فروش استفاده شوند که به سرمایه‌گذاران انعطاف‌پذیری بیشتری می‌دهد.

معایب و ریسک‌های معاملات آپشن

هرچند معاملات آپشن مزایای زیادی دارند، اما این نوع معاملات دارای ریسک‌های خاص خود نیز هستند که معامله‌گران باید به آن‌ها توجه کنند:

1. ریسک از دست دادن کل سرمایه: اگر آپشنی که خریداری شده به انقضای خود برسد و دارنده آن از حق خود استفاده نکند، تمام مبلغ پریمیوم پرداخت‌شده از دست می‌رود. این موضوع به ویژه در آپشن‌های خرید بسیار پرریسک است.
2. پیچیدگی: معاملات آپشن نیاز به درک عمیق‌تری از بازارهای مالی و نحوه کارکرد آپشن‌ها دارد. بدون دانش کافی، معامله‌گران ممکن است دچار اشتباهات پرهزینه شوند.
3. اثر زمان (Time Decay): زمان تأثیر قابل توجهی بر قیمت آپشن‌ها دارد. اگر تغییرات قیمتی دارایی پایه به نفع دارنده آپشن نباشد و زمان انقضای آپشن نزدیک شود، ارزش آپشن به سرعت کاهش می‌یابد.

 نحوه تعیین قیمت آپشن‌ها

قیمت آپشن ها رو می‌شه با مدل‌های مختلفی حساب کرد، ولی به طور کلی، قیمت آپشن‌ها از دو بخش تشکیل شده: ارزش ذاتی و ارزش زمانی.

• ارزش ذاتی یک آپشن، نشون می‌ده که چقدر می‌شه از اون آپشن سود کرد، که این سود بر اساس تفاوت بین قیمت اعمال
• ارزش زمانی هم نشون می‌ده که نوسانات قیمت دارایی پایه تا تاریخ انقضا چطور می‌تونه روی قیمت آپشن تأثیر بذاره.

عوامل دیگه‌ای مثل قیمت سهام، قیمت اعمال و تاریخ انقضا هم می‌تونن روی قیمت‌گذاری آپشن‌ها تأثیر بذارن. قیمت سهام و قیمت اعمال مستقیماً روی ارزش ذاتی اثر می‌ذارن، در حالی که تاریخ انقضا بیشتر روی ارزش زمانی تأثیر داره.

راهنمای گام‌به‌گام برای معامله اختیار معامله (آپشن)

قراردادهای اختیار معامله به دلیل ویژگی‌های خاص خود نیاز به تحلیل دقیق و انتخاب مناسب دارند. در ادامه، مراحل معامله آپشن را بررسی می‌کنیم:

مرحله 1: افتتاح حساب معاملاتی آپشن
برای شروع معاملات آپشن، باید حساب ویژه‌ای در کارگزاری‌ها یا پلت‌فرم‌های معاملاتی باز کنید. این حساب‌ها معمولاً برای افرادی که تجربه کافی دارند، قابل دسترسی است. کارگزاران قبل از افتتاح حساب، بررسی دقیقی انجام می‌دهند تا از آگاهی شما نسبت به ریسک‌ها و نیازهای سرمایه‌گذاری اطمینان حاصل کنند.

مرحله 2: انتخاب دارایی‌های مناسب
در این مرحله، باید دارایی‌هایی را انتخاب کنید که نیاز به پوشش ریسک دارند. به عبارت دیگر، برای هر دارایی که نوسانات بالایی دارد یا در معرض ریسک‌های دیگر است، باید یک قرارداد آپشن مناسب انتخاب کنید. به طور کلی:
اگر پیش‌بینی می‌کنید که قیمت‌ها افزایش می‌یابد، آپشن خرید (Call) را بخرید یا آپشن فروش (Put) را بفروشید.
اگر انتظار دارید قیمت‌ها کاهش یابد، آپشن فروش (Put) را بخرید یا آپشن خرید (Call) را بفروشید.

مرحله 3: تحلیل بازار
قراردادهای آپشن به شما این امکان را می‌دهند که دارایی خاصی را بدون تعهد به خرید یا فروش آن، تحت نظر داشته باشید. برای بهره‌برداری از این قراردادها، باید قیمت‌های پیشنهادی را در برابر پیش‌بینی‌های بازار تحلیل کنید. به‌طور ایده‌آل، برای آپشن‌های خرید (Call)، قیمت پیش‌بینی‌شده بازار باید بیشتر از قیمت اعتصاب (Strike Price) باشد. برعکس، برای آپشن‌های فروش (Put)، قیمت بازار باید کمتر از قیمت اعتصاب باشد.

مرحله 4: تعیین محدوده زمانی قرارداد
تاریخ انقضای قرارداد را مشخص کنید. قراردادهای آپشن می‌توانند از چند روز تا چند سال اعتبار داشته باشند. آپشن‌های کوتاه‌مدت ریسک بیشتری دارند زیرا ممکن است زمان کافی برای رسیدن به قیمت هدف نداشته باشند. بنابراین، قراردادهای بلندمدت برای معامله‌گران مبتدی و متوسط مناسب‌تر هستند و زمان بیشتری برای اعمال گزینه‌ها و پیگیری بازار فراهم می‌آورند.

معامله کاهنده آپشن چیست؟

معامله کاهنده آپشن به اقداماتی گفته می‌شود که برای بستن یا کاهش موقعیت‌های باز خرید یا فروش انجام می‌شود (Closing Transaction) و به دو دسته تقسیم می‌شود:

• خرید کاهنده: این نوع معامله به معنای بستن موقعیت‌های باز فروش است. یعنی با خرید قراردادهایی که قبلاً فروخته‌اید، موقعیت فروش خود را می‌بندید.
• فروش کاهنده: این نوع معامله به معنای بستن موقعیت‌های باز خرید است. یعنی با فروش قراردادهایی که قبلاً خریده‌اید، موقعیت خرید خود را می‌بندید.

معامله فزاینده آپشن چیست؟

اگر موقعیت‌های خرید یا فروش جدیدی ایجاد کنیم یا موقعیت‌های موجود را افزایش دهیم، این کار را معامله فزاینده (Opening Transaction) می‌گویند و به دو نوع تقسیم می‌شود:

• خرید فزاینده: این یعنی خرید حق خرید یا حق فروش جدید برای باز کردن موقعیت.
• فروش فزاینده: این یعنی فروش حق خرید یا حق فروش برای ایجاد یک موقعیت جدید و تعهد به آن.

چطور کد معاملاتی آپشن بگیریم؟

برای دریافت کد معاملاتی، ابتدا باید در سامانه سجام ثبت‌نام کنید. بعد از آن، مراحل احراز هویت را طی کرده و مدارک لازم را به‌صورت غیرحضوری ارسال کنید. در این مقاله، به‌طور کامل با مراحل دریافت کد معاملاتی آپشن آشنا خواهید شد.

معاملات آپشن در بورس کالا چیست؟

در بورس کالا، معاملات آپشن تحت عنوان اختیار معامله کالا انجام می‌شود. در اینجا، دارایی پایه کالا است، در حالی که در بورس سهام، دارایی پایه سهام است. بنابراین، تفاوت اصلی میان اختیار معامله کالا و اختیار معامله سهام در دارایی پایه آن‌هاست. برای مشاهده لیست کارگزاری‌های فعال در بازار مشتقه بورس کالا، می‌توانید اینجا را ببینید.

معاملات آپشن سهام چگونه انجام می‌شود؟

در معاملات آپشن سهام، دارایی پایه سهام است و قراردادهای اختیار معامله روی سهام بسته می‌شود. بسیاری از نوسانگیرها تنها با نوسانگیری و خرید و فروش پریمیوم‌ها سود می‌کنند و به جزئیات بیشتر وارد نمی‌شوند.

معامله‌گران آپشن حرفه‌ای در بازار اختیار معامله چه کسانی هستند؟

آربیتراژگرها (Arbitrageurs):  آربیتراژگرها کسانی هستند که به‌طور همزمان در دو بازار فعال هستند و به دنبال سودهای کوچک و بدون ریسک می‌گردند، مانند کسانی که هم در بازار بورس و هم در بازار آپشن فعالیت می‌کنند.

نماد اختیار معامله در بورس

در بورس، نماد اختیار معامله خرید با حرف «ض» و نماد اختیار معامله فروش با حرف «ط» مشخص می‌شود. این حروف به ابتدای بخشی از نماد شرکت‌هایی که امکان معامله آپشن را دارند، اضافه می‌شود.

از دی ماه ۱۳۹۵، فقط سه شرکت فولاد مبارکه اصفهان، ایران خودرو و شرکت صنایع مس ایران، اختیار معامله خرید را در بورس ارائه می‌دهند و اکنون می‌توانید اختیار معامله خرید این سه شرکت را انجام دهید.

اگر به نماد اختیار معامله خرید این سه شرکت توجه کنید، خواهید دید که قیمت اعمال و تاریخ اعمال نیز در کنار نام نماد درج شده است. نکته مهم در معاملات اختیار خرید این است که این معاملات دامنه نوسان ندارند و اختیار خرید هر سهام شامل ۱۰ هزار سهم در تاریخ اعمال می‌شود.

معنای اوراق مشتقه

اختیار معامله یکی از انواع اوراق مشتقه است. واژه «مشتقه» به این معناست که قیمت آن به قیمت دارایی‌های دیگر وابسته یا از آن‌ها نشأت می‌گیرد. به عبارت دیگر، اوراق مشتقه مانند اختیار معامله، ارزششان به ارزش دارایی‌های پایه مرتبط است. این اوراق شامل انواع مختلفی از قراردادهای مالی هستند، مانند قراردادهای آتی، سلف و معاوضه، که همه تحت عنوان اوراق مشتقه در بازار معامله می‌شوند.

تفاوت قرارداد آپشن با معاملات آتی

در قرارداد آتی، فروشنده موظف است مقدار معینی از کالا را در آینده به قیمتی که هم‌اکنون تعیین شده، بفروشد. در عوض، طرف دیگر قرارداد باید آن کالا را با همان مشخصات خریداری کند. معاملات آپشن و قراردادهای آتی هر دو جزء قراردادهای مشتقه محسوب می‌شوند و شباهت‌های زیادی دارند، اما تفاوت‌های کلیدی نیز وجود دارد:

در قراردادهای آتی، وقتی تاریخ انقضا به پایان می‌رسد، قرارداد به طور خودکار اجرا می‌شود. این بدین معناست که دارندگان این قراردادها باید دارایی مورد نظر (یا معادل نقدی آن) را مبادله کنند. در مقابل، قراردادهای اختیار معامله یا آپشن فقط در صورتی که دارنده قرارداد تصمیم به اجرا بگیرد، عملیاتی می‌شود. اگر دارنده قرارداد آپشن تصمیم به اجرای آن بگیرد، فروشنده موظف است دارایی مورد نظر را معامله کند.

چگونه از قرارداد اختیار معامله خارج شویم؟

برای خروج از قرارداد اختیار معامله، دارنده چندین گزینه دارد:

•  بستن موقعیت: دارنده قرارداد آپشن می‌تواند با فروش همان قرارداد به شخص دیگری، موقعیت خود را ببندد و از بازار خارج شود. این روش به خریدار این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به اجرای قرارداد، از معامله خارج شود.
•  استفاده از حق: دارنده اختیار معامله می‌تواند از حق خود برای خرید یا فروش دارایی مورد نظر استفاده کند و قرارداد را به مرحله اجرا درآورد. این روش به معنای استفاده از قرارداد برای انجام معامله است.
• عدم استفاده از حق: اگر دارنده اختیار معامله تصمیم بگیرد که استفاده از حق قرارداد به نفعش نیست، می‌تواند از حق خود استفاده نکند. در این صورت، قرارداد به طور خودکار باطل می‌شود و دارنده هیچ تعهدی نخواهد داشت.
• 

اجزای معاملات آپشن چیست؟

هر قرارداد آپشن معمولاً از چهار بخش اصلی تشکیل شده است:

•  تعداد: این بخش مشخص‌کننده تعداد قراردادهایی است که قرار است معامله شوند. تعداد قرارداد آپشن نشان‌دهنده میزان قراردادهای مورد نظر برای معامله است.
• تاریخ انقضا: تاریخ انقضا به روزی اشاره دارد که پس از آن قرارداد آپشن معتبر نخواهد بود و سرمایه‌گذار نمی‌تواند هیچ تغییری در معامله اعمال کند.
• قیمت هدف: به قیمتی که در قرارداد آپشن تعیین شده و بر اساس آن معامله انجام می‌شود، قیمت هدف گفته می‌شود. این قیمت، قیمت معامله‌ای است که قرارداد بر اساس آن تنظیم شده است.
• پاداش قیمت: پاداش قیمت به هزینه‌ای اطلاق می‌شود که سرمایه‌گذار باید برای تنظیم قرارداد آپشن پرداخت کند. این هزینه برای انجام معامله مورد نظر ضروری است.

پارامترهای اختیار معامله (یونانی‌ها)

در تعیین پاداش اختیار معامله، پارامترهای یونانی مثل دلتا، گاما، تتا، وگا و رو نقش دارند.

این پارامترهای یونانی که در محاسبه پاداش اختیار معامله تأثیر می‌گذارند، ممکن است در ابتدا پیچیده به نظر برسند، اما واقعاً چنین نیستند. این پارامترها عوامل اضافی هستند که می‌توانند قیمت پاداش اختیار معامله را تحت تأثیر قرار دهند. به عبارت دیگر، پارامترهای یونانی مقادیر آماری هستند که برای محاسبه ریسک یک قرارداد از آن‌ها استفاده می‌شود.

پاداش آپشن چیست و چگونه تعیین می‌شود؟

پاداش آپشن، هزینه‌ای است که سرمایه‌گذار برای خرید قرارداد آپشن پرداخت می‌کند تا معامله مورد نظر خود را انجام دهد. میزان این پاداش تحت تأثیر چهار عامل اصلی قرار دارد:

• قیمت دارایی‌ها: تغییرات در قیمت دارایی‌های پایه تأثیر مستقیم بر پاداش آپشن دارد.
• قیمت هدف: قیمت تعیین‌شده برای انجام معامله (قیمت هدف) نیز بر میزان پاداش تأثیرگذار است.
• زمان باقی‌مانده تا انقضا: مدت زمان باقی‌مانده تا پایان اعتبار قرارداد نیز بر قیمت پاداش تأثیر می‌گذارد.
• نوسانات بازار: تغییرات و نوسانات موجود در بازار بر پاداش آپشن اثر می‌گذارد.

تأثیر این عوامل بر پاداش آپشن به صورت زیر است:

پاداش اختیار خرید:

• افزایش قیمت دارایی‌ها: پاداش افزایش می‌یابد.
• افزایش قیمت هدف: پاداش کاهش می‌یابد.
• کاهش زمان انقضا: پاداش کاهش می‌یابد.
• افزایش نوسانات بازار: پاداش افزایش می‌یابد.

پاداش اختیار فروش:

• افزایش قیمت دارایی‌ها: پاداش کاهش می‌یابد.
• افزایش قیمت هدف: پاداش افزایش می‌یابد.
• کاهش زمان انقضا: پاداش کاهش می‌یابد.
• افزایش نوسانات بازار: پاداش افزایش می‌یابد.

انواع قرارداد اختیار معامله بر اساس تاریخ اعمال

1. اختیار معامله اروپایی: دارنده این نوع اختیار معامله تنها می‌تواند از حق خرید یا فروش دارایی مربوطه در تاریخ انقضای قرارداد استفاده کند و نمی‌تواند پیش از این تاریخ اقدام کند.
2. اختیار معامله آمریکایی: دارنده اختیار معامله آمریکایی می‌تواند از حق خود برای خرید یا فروش دارایی در هر زمان تا تاریخ انقضای قرارداد استفاده کند، یعنی قادر است این اختیار را در هر زمانی که بخواهد اعمال کند.
3. اختیار معامله برمودایی: این نوع اختیار معامله می‌تواند پیش از تاریخ انقضا اعمال شود. قرارداد برمودایی ترکیبی از ویژگی‌های اختیار معامله اروپایی و آمریکایی است و به دارنده این امکان را می‌دهد که در زمان‌های مشخصی پیش از تاریخ انقضا، از حق خود استفاده کند.

انواع قرارداد اختیار معامله بر اساس دارایی مورد معامله

قراردادهای اختیار معامله می‌توانند بر روی انواع مختلف دارایی‌ها تنظیم شوند. این دارایی‌ها شامل موارد زیر هستند:

• اختیار معامله سهام: قراردادهایی که بر روی سهام شرکت‌ها تنظیم می‌شوند.
• اختیار معامله شاخص سهام: قراردادهایی که بر اساس شاخص‌های بورس یا بازار سهام پایه‌ریزی شده‌اند.
• اختیار معامله اوراق بدهی: قراردادهایی که مربوط به اوراق قرضه و سایر انواع اوراق بدهی هستند.
• اختیار معامله نرخ بهره: قراردادهایی که بر اساس تغییرات نرخ بهره تنظیم می‌شوند.
• اختیار معامله ارز: قراردادهایی که بر روی جفت‌های ارزی معامله می‌شوند.
• اختیار معامله کالا: قراردادهایی که به دارایی‌های کالایی مانند نفت، طلا و محصولات کشاورزی مربوط می‌شوند.
• اختیار معامله آتی: قراردادهایی که بر پایه قراردادهای آتی تنظیم شده‌اند.
• اختیار معامله سایر موارد: قراردادهایی که شامل دارایی‌های خاصی مانند برق، آب و هوا، آلودگی هوا و موارد مشابه هستند.

اجزای اصلی معاملات آپشن

• اندازه (Size): تعداد قراردادهایی که معامله می‌شود، مثل خرید ۲ بیت‌کوین یا فروش ۵ اتریوم.
• تاریخ سررسید (Expiration Date): تاریخ پایانی که پس از آن قرارداد قابل استفاده نیست و باید قبل از آن معامله را نهایی کرد.
• قیمت توافقی (Strike Price): قیمتی که در قرارداد تعیین می‌شود و دارایی به آن قیمت خرید یا فروش می‌شود.
• قیمت قرارداد اختیار معامله (Premium):هزینه‌ای که خریدار برای دریافت حق اختیار باید به فروشنده بپردازد.

پارامترهای اختیار معامله (یونانی‌ها)

در محاسبه پاداش اختیار معامله، پارامترهای یونانی مانند دلتا، گاما، تتا، وگا و رو نقش مهمی دارند.

این پارامترهای یونانی که تأثیر زیادی روی قیمت پاداش اختیار معامله دارند، ممکن است در ابتدا پیچیده به نظر برسند، ولی در واقع این‌طور نیستند. این پارامترها فقط چند عامل اضافی هستند که می‌توانند بر قیمت پاداش اختیار معامله اثر بگذارند. به عبارتی دیگر، پارامترهای یونانی مقادیر آماری هستند که برای اندازه‌گیری ریسک قرارداد استفاده می‌شوند.

مقایسه اختیار خرید و اختیار فروش

قیمت قرارداد اختیار معامله مانند معاملات فیوچرز دائماً تغییر می‌کند و به تاریخ انقضا نزدیک‌تر می‌شود. اگر قیمت توافقی کمتر از قیمت بازار باشد، تریدر می‌تواند دارایی را با تخفیف بخرد و سود کند. اما اگر قیمت توافقی بالاتر از بازار باشد، استفاده از اختیار معامله منطقی نیست و تریدر فقط هزینه قرارداد را از دست می‌دهد.

خریداران اختیار معامله می‌توانند تصمیم بگیرند که از حق خود استفاده کنند یا نه، اما فروشندگان باید به تصمیم خریداران عمل کنند و در معرض ریسک بیشتری قرار دارند. زیان خریداران محدود به مبلغ پرداختی است، در حالی که فروشندگان ممکن است زیان‌های بیشتری را تجربه کنند.

قراردادهای اختیار معامله آمریکایی به تریدرها امکان استفاده از حق خود قبل از تاریخ انقضا را می‌دهند، در حالی که قراردادهای اروپایی فقط در تاریخ انقضا قابل استفاده هستند.

آشنایی با استراتژی‌های معاملاتی قرارداد اختیار معامله

انتخاب استراتژی مناسب برای معاملات آپشن تأثیر زیادی بر موفقیت شما در بازار دارد. این قراردادها به خریداران و فروشندگان این امکان را می‌دهند که ریسک سرمایه‌گذاری خود را مدیریت کنند. در صورتی که در زمان انقضا قرارداد، قیمت دارایی بیشتر از قیمت توافقی باشد، خریدار اختیار خرید سود می‌کند. برعکس، اگر قیمت دارایی کمتر از قیمت توافقی باشد، خریدار اختیار فروش سود می‌کند. به طور کلی، چهار استراتژی اصلی برای معاملات آپشن وجود دارد که می‌توانید از آنها استفاده کنید:

در بازار صعودی (Bull Markets):

• خرید قرارداد اختیار خرید: در این استراتژی، معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که قیمت دارایی در بازار صعودی افزایش خواهد یافت. خرید اختیار خرید به کاهش ریسک در چنین شرایطی کمک می‌کند، هرچند که ریسک خود این استراتژی نیز بالاست.
• فروش قرارداد اختیار فروش: در این روش، معامله‌گر معتقد است که قیمت دارایی افزایش خواهد یافت و قرارداد اختیار فروش را می‌فروشد. اگر قیمت دارایی در زمان انقضا بالاتر از قیمت توافقی باشد، خریدار قرارداد ترجیح می‌دهد که دارایی را نفروشد و فروشنده قرارداد سودی به اندازه قیمت قرارداد کسب می‌کند.

در بازار نزولی (Bear Markets):

• خرید قرارداد اختیار فروش:در این استراتژی، معامله‌گر پیش‌بینی می‌کند که قیمت دارایی کاهش خواهد یافت و با خرید اختیار فروش می‌تواند دارایی را با قیمت توافقی بفروشد. این قرارداد ریسک افزایش قیمت را به اندازه قیمت قرارداد کاهش می‌دهد.
• فروش قرارداد اختیار خرید: این استراتژی برای زمانی مناسب است که پیش‌بینی می‌شود قیمت دارایی کاهش یابد. با فروش قرارداد اختیار خرید، معامله‌گر موافقت می‌کند که اگر خریدار از حق خود برای خرید دارایی استفاده کند، آن را با قیمت توافقی به خریدار بفروشد. اگر قیمت دارایی در زمان انقضا کمتر از قیمت توافقی باشد، خریدار از حق خود استفاده نمی‌کند و فروشنده قرارداد سود می‌کند. اگر قیمت در زمان انقضا بیشتر از قیمت توافقی باشد، فروشنده باید دارایی را با قیمت پایین‌تری بفروشد.

کاربردهای متداول معاملات آپشن در بازار ارز دیجیتال

در بازار ارز دیجیتال، معاملات آپشن معمولاً برای مدیریت ریسک و پیش‌بینی قیمت‌های آینده استفاده می‌شود. به طور خاص، این کاربردها عبارتند از:

مدیریت ریسک با معاملات آپشن: اگر شما قصد نگهداری از بیت‌کوین یا دیگر ارزهای دیجیتال را دارید اما نگران نوسانات بازار هستید، می‌توانید از آپشن‌ها برای کاهش ریسک استفاده کنید. برای مثال، اگر شما مالک بیت‌کوین هستید و فکر می‌کنید که ممکن است بازار اصلاح شود، به‌جای فروش بیت‌کوین، می‌توانید قرارداد اختیار فروش را بخرید. در این حالت، اگر قیمت کاهش یابد، تنها هزینه‌ای که باید بپردازید، هزینه قرارداد است. همچنین، با استفاده از آپشن‌ها، می‌توانید سرمایه کمتری را برای شروع سرمایه‌گذاری به کار بگیرید و بقیه سرمایه را در جای دیگری سرمایه‌گذاری کنید.

معاملات پرریسک: آپشن‌ها به طور گسترده‌ای در معاملات پرریسک کاربرد دارند. برای مثال، اگر پیش‌بینی می‌کنید که قیمت یک دارایی افزایش خواهد یافت، می‌توانید اختیار خرید را بخرید. اگر قیمت دارایی از قیمت توافقی بیشتر شود، می‌توانید دارایی را با تخفیف خریداری کنید و سود ببرید. در این وضعیت، اگر قرارداد سودآور باشد، گفته می‌شود که اختیار معامله در سود است. اگر قرارداد به ضرر شما باشد، گفته می‌شود که اختیار معامله در ضرر است، و اگر قرارداد نه سودی بدهد و نه زیان، در وضعیت نقطه سربه‌سر قرار دارد.

نتیجه‌گیری

معاملات آپشن ابزاری پیچیده اما قدرتمند در بازارهای مالی هستند که به سرمایه‌گذاران و معامله‌گران امکان می‌دهند با مدیریت ریسک و کسب سود از نوسانات قیمت دارایی‌ها، استراتژی‌های مختلفی را پیاده کنند. فهم دقیق از انواع آپشن‌ها، عوامل مؤثر بر قیمت آن‌ها و ریسک‌های مربوطه برای موفقیت در این نوع معاملات ضروری است.

برای مشاهده مقالات کلیک کنید.

پیج اینستاگرام معین صادقیان کارشناس اقتصاد و مدرس بازار سرمایه