متغیر درون زا Endogenous Variable

متغیر درون زا متغیری است که به متغیرهای دیگر در یک مدل آماری و یا اقتصادی بستگی دارد. اگر مقدار برای یک متغیر درون زا تغییر می کند، به این دلیل است که تغییراتی در روابط آن با متغیرهای دیگر در همان مدل وجود دارد. بنابراین، شبیه یک متغیر وابسته است زیرا هر دو تحت تأثیر یک یا چند متغیر مستقل هستند.

متغیر برون زا دقیقاً برعکس متغیر درون زا است زیرا متغیری است که به عوامل خارجی خارج از مدل بستگی دارد، بنابراین تحت تأثیر متغیرهای درون مدل قرار نمی گیرد. با این حال، در موقعیت های زندگی واقعی، برخی از متغیرها ممکن است کاملا درون زا نباشند، زیرا می توانند تحت تأثیر عوامل خارجی و داخلی مدل قرار گیرند. بنابراین، متغیرها اغلب تا حدی درون زا و بخشی برونزا هستند.

به طور خلاصه:

• متغیرهای درون زا متغیرهایی در یک مدل آماری هستند که با رابطه آنها با سایر متغیرها تغییر یا تعیین می شوند.
• متغیرهای درون زا متغیرهای وابسته هستند، به این معنی که با عوامل دیگر همبستگی دارند اگرچه می تواند همبستگی مثبت یا منفی باشد.
• متغیرهای درون زا در مدل‌سازی اقتصادی مهم هستند زیرا نشان می‌دهند که آیا یک متغیر اثر خاصی ایجاد می‌کند یا خیر.

آشنایی با متغیرهای درون زا

متغیرهای درون زا در اقتصاد سنجی و مدل سازی اقتصادی مهم هستند زیرا نشان می دهند که آیا یک متغیر باعث ایجاد اثر خاصی می شود یا خیر. اقتصاددانان از مدل سازی علی برای توضیح نتایج با تحلیل متغیرهای وابسته بر اساس عوامل مختلف استفاده می کنند. به عنوان مثال، در مدلی که عرضه و تقاضا را مطالعه می کند، قیمت یک کالا یک عامل درون زا است زیرا قیمت می تواند توسط تولید کننده (تامین کننده) در پاسخ به تقاضای مصرف کننده تغییر کند.

اقتصاددانان همچنین متغیرهای مستقل را برای کمک به تعیین اینکه تا چه حد می توان یک نتیجه را به یک علت برون زا یا درون زا نسبت داد، وارد می کنند. متغیرهای درون زا دارای مقادیری هستند که به عنوان بخشی از یک رابطه عملکردی بین متغیرهای دیگر در مدل تغییر می کند. این رابطه به عنوان وابسته نیز شناخته می شود و ماهیت آن قابل پیش بینی است.

متغیرها معمولاً به گونه ای همبستگی دارند که حرکت در یک متغیر باید منجر به حرکت در متغیر دیگر شود. به عبارت دیگر، متغیرها باید با یکدیگر همبستگی داشته باشند. با این حال، آنها لزوماً نیازی به حرکت در یک جهت ندارند، به این معنی که افزایش یک عامل می تواند باعث سقوط عامل دیگر شود. تا زمانی که تغییر در متغیرها همبستگی باشد، درون زا در نظر گرفته می شود صرف نظر از اینکه همبستگی مثبت یا منفی باشد.

نمونه هایی از یک متغیر درون زا

۱- تعادل در عرضه و تقاضا

قیمت و کمیت تعادلی در یک مدل اقتصادی عرضه و تقاضا یک متغیر درونزا است. به این دلیل است که عوامل زیادی می توانند بر عرضه و تقاضا تأثیر بگذارند که بر قیمت و کمیت تعادل تأثیر می گذارد.

نمونه هایی از عواملی که بر عرضه و تقاضا تأثیر می گذارند عبارتند از: تغییر در درآمد، تغییر ترجیحات مصرف کننده، رشد در اقتصاد، در دسترس بودن کالاها و خدمات جایگزین و غیره.

۲- درآمد

در مدل‌های اقتصادی یا آماری که درآمد را شامل می‌شود، به عنوان یک متغیر درون‌زا در نظر گرفته می‌شود. به عنوان مثال، تغییرات درآمد به متغیرهایی مانند تغییر در مخارج مصرف کننده یا تغییر در قدرت خرید مصرف کنندگان وابسته است.

۳- نرخ بهره

در مدل‌های اقتصادی با نرخ بهره، درون‌زا است زیرا نرخ بهره می‌تواند به عوامل مختلفی از جمله تغییر در نرخ اصلی، تقویت پول محلی و نوسانات عرضه و تقاضای پول بستگی داشته باشد.

۴- کشاورزی

علاوه بر رشته اقتصاد، متغیرهای درون زا را می توان در سایر رشته های تحصیلی نیز یافت. نهاده های کشاورزی نیز درون زا در نظر گرفته می شوند. به عنوان مثال، مقدار محصول محصول درون زا است زیرا به بسیاری از متغیرهای دیگر مانند آب و هوا، حاصلخیزی خاک، در دسترس بودن آب، آفات و بیماری ها وابسته است.

۵- آموزش و پرورش

سطح و کیفیت آموزش دریافت شده توسط یک فرد نیز یک متغیر درونزا است. به این دلیل است که سطح تحصیلات یک فرد اغلب به عوامل متعددی از جمله درآمد، موقعیت جغرافیایی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی وابسته است.

همبستگی با عبارت خطا

یک متغیر درون زا با بسیاری از عوامل دیگر در یک مدل اقتصادسنجی همبستگی دارد که شامل عبارت خطا نیز می شود. مدل اقتصادسنجی مدلی است که از روش های آماری برای تجزیه و تحلیل داده ها و روابط اقتصادی استفاده می کند. اصطلاح خطا به متغیری در یک مدل اشاره دارد که انحراف را محاسبه می کند که زمانی ایجاد می شود که یک مدل به طور کامل رابطه واقعی بین متغیرهای مستقل و وابسته را نشان ندهد.

کاربردهای متغیرهای درون زا

متغیرهای درون زا بخش مهمی از اقتصاد سنجی، مدل سازی اقتصادی و رگرسیون خطی هستند. این مهم است زیرا نشان می دهد که چگونه یک متغیر بر متغیر دیگر و تأثیری که با آن می آید تأثیر می گذارد. درک متغیرها هنگام انجام تحقیق، مانند تجزیه و تحلیل داده ها، تجزیه و تحلیل روابط بین اعداد و درک نتایج کمی، مهم است. همچنین در تحقیقات برای بسیاری از زمینه های مختلف علاوه بر اقتصاد و آمار، از جمله جامعه شناسی، روانشناسی، هواشناسی، و علوم سیاسی استفاده می شود.

برای مثال، مدل‌سازی متغیرهای درون‌زا یک مهارت مفید در توسعه ایده‌ها در علوم اجتماعی است که نشان‌دهنده ارزش در پیشرفت تحقیقات است. از آنجایی که آموزش درون زا است، همانطور که در بالا توضیح داده شد، محققان علوم اجتماعی از چنین ایده ای برای کشف عواملی که ممکن است بر آموزش در کشورهای در حال توسعه تأثیر بگذارند استفاده می کنند. تمرکز بر عوامل می تواند به محققان کمک کند تا راه هایی را برای هدف قرار دادن ریشه مسائل آموزشی بیابند.

متغیرهای درون زا در مقابل برون زا

بر خلاف متغیرهای درون زا، متغیرهای برون زا مستقل در نظر گرفته می شوند. به عبارت دیگر، یک متغیر در فرمول تغییری در دیگری را دیکته نمی‌کند یا مستقیماً با آن ارتباط ندارد. متغیرهای برونزا هیچ رابطه مستقیم یا فرمولی ندارند. به عنوان مثال، درآمد شخصی و ترجیح رنگ، میزان بارندگی و قیمت بنزین، تحصیلات به دست آمده و گل مورد علاقه همه عوامل برونزا در نظر گرفته می شوند.