تکنیک طوفان فکری Brainstorming

تکنیک طوفان فکری یک روش معروف برای پیدا کردن ایده‌های جدید و حل مشکلات سخت است. این راه حل برای زمان‌هایی عالیه که می‌خواهید قوانین معمول رو شکسته و به شیوه‌های خلاقانه فکر کنید. به زبان ساده، اگر می‌خواهید فکر افراد تیمتان رو از حالت عادی خارج کنید و بهشون کمک کنید از زاویه‌ای جدید به مسائل نگاه کنند، طوفان فکری می‌تونه خیلی مفید باشه.  این روش به جمع‌آوری تعداد زیادی ایده می‌پردازد و در نهایت بهترین و مناسب‌ترین ایده‌ها را انتخاب می‌کند.

این روش اولین بار توسط الکس آزبورن، یک متخصص تبلیغات از آمریکا، در کتابش به نام «تخیل کاربردی» معرفی شد. آزبورن یک روش ساده که بر مشارکت همه و فکر کردن غیر مستقیم تاکید داره رو به کار برد تا مشکلات رو حل کنه. این رویکرد می‌تونه افراد رو تشویق کنه تا ایده‌هایی بیان کنن که شاید اولش عجیب به نظر برسن، اما با کمی ویرایش و به اشتراک گذاشتن این ایده‌ها، می‌تونن به راه حل‌های نوآورانه برسن. در این فرایند، ذهن افراد باز می‌شه و از محدودیت‌های فکری رایج فراتر می‌ره.

از زمان معرفی این روش توسط آزبورن، پژوهشگران زیادی روی بهبود و توسعه این تکنیک کار کرده‌اند، که نتیجه‌ش شده مجموعه‌ای از روش‌های جدید و بهبود یافته.

.

اهمیت طوفان فکری

بارش فکری خیلی مهمه چون کمک می‌کنه همه بتونن آزادانه فکر کنن و ایده‌هاشون رو بدون ترس از انتقاد بگن. این روش باعث می‌شه همه با هم برای حل مشکلات کار کنن، راه‌حل‌های بهتری پیدا کنن، دموکراسی در محیط کار رو تقویت کنه و صمیمیت بین افراد رو زیاد کنه. پس، برای بهتر کردن روابط و کارایی، بارش فکری عالیه.

سازمان‌ها برای برجسته شدن در محیط رقابتی امروزی نیاز به خلاقیت و نوآوری دارند. آنها روی افرادشان، که باارزش‌ترین دارایی‌هایشان هستند، حساب می‌کنند تا باقی بمانند.

برای تشویق کارکنان به خلاقیت، سازمان‌ها باید فضایی ایجاد کنند که خلاقیت را فعال کند و رفتارهای خلاقانه را تشویق کند، و از روش‌های مختلفی برای این منظور استفاده کنند.

طوفان فکری یکی از این روش‌هاست که نقش مهمی در کار تیمی دارد. این روش به تیم‌ها کمک می‌کند تا در مواجهه با چالش‌ها، راه‌حل‌های خلاقانه پیدا کنند و خلاقیت افراد را به کار بگیرند.

مزایا

مزایای اصلی طوفان فکری شامل یافتن راه‌حل‌های نو برای مشکلات از طریق همکاری گروهی است. این روش می‌تواند باعث هم‌افزایی و اتحاد بین کارکنان شود، به طوری که همه برای رسیدن به اهداف مشترک تلاش کنند. اگر به درستی انجام شود، طوفان فکری می‌تواند به افزایش فروش و دستیابی به اهداف سازمانی کمک کند.

سایر فواید طوفان فکری عبارتند از:

• وجود تنوع زیاد در دیدگاه‌ها و ایده‌ها
• کمک به دوری جستن از تعصب به دیدگاه‌های خاص
• تولید ایده‌های فراوان در زمان کوتاه
•  فراهم آوردن فرصتی برای افراد تا در ایده‌پردازی مهارت پیدا کنند.
• ایجاد حس دوستی بین اعضای تیم، که به بهبود عملکرد کسب‌وکار کمک می‌کند.

انواع روش های طوفان فکری

در طوفان فکری دو روش اصلی وجود دارد: فردی و گروهی.

1. روش فردی: در این روش، یک نفر به تنهایی روی موضوع فکر می‌کند و ایده‌هایش را روی کاغذ می‌نویسد. بعد از فکر کردن و یادداشت برداری، بهترین ایده‌ها را انتخاب می‌کند یا با هم ترکیب می‌کند تا به یک ایده نهایی برسد.
2. روش گروهی: در این مدل، چند نفر دور هم جمع می‌شوند و درباره یک موضوع به بحث و ایده‌پردازی می‌پردازند. بعد از ارائه ایده‌ها، آن‌ها را مورد بررسی قرار می‌دهند، پرورش می‌دهند و در نهایت بهترین‌ها را با هم ترکیب می‌کنند تا به یک نتیجه نهایی برسند.

هر دو روش برای حل مسائل مختلف می‌توانند مفید باشند و انتخاب روش مناسب بستگی به موضوع و شرایط دارد.

چهار قانون اصلی

روش طوفان فکری، که خیلی از شرکت‌ها ازش استفاده می‌کنن، بر اساس چهار قانون اصلی کار می‌کنه:

1. زیاد ایده بدید: هدف اینه که همه افراد هر ایده‌ای که به ذهنشون می‌رسه رو بیان کنن، حتی اگه بعضی‌هاشون خیلی جالب نباشه. هدف اینه که تعداد زیادی ایده جمع شه، چون اینجوری شانس پیدا کردن یک ایده عالی بالاتر میره.
2. انتقاد ممنوع: توی جلسه باید از انتقاد کردن یا مسخره کردن ایده‌های همدیگه خودداری کنید. اگه کسی احساس کنه نظرش مورد قبول نیست، دیگه حرفی نمی‌زنه.
3. به هر ایده‌ای خوش‌آمد بگید: فرقی نمی‌کنه ایده‌ها عقلانی باشن یا نه، همه‌شون باید گفته شن. گاهی اوقات ایده‌های به ظاهر بی‌ربط می‌تونن به بهترین راه‌حل‌ها تبدیل شن.
4. ایده‌ها رو ترکیب و بهبود بدید: وقتی همه ایده‌ها گفته شد، وقتشه که روی بهترین‌هاشون کار کنید و سعی کنید اون‌ها رو با هم ترکیب کنید یا بهبود بدید تا بهترین نتیجه‌ی ممکن رو بگیرید.

این چهار قانون کمک می‌کنن که جلسات طوفان فکری موثر و مفید باشن.

الزامات طوفان فکری

برای برگزاری یک جلسه طوفان فکری موفق، چند چیز لازم است:

• تسهیل‌کننده: کسی که جلسه رو هدایت کنه.
• گزارشگر: برای گروه‌های بزرگتر از ده نفر، یک نفر باید وظیفه نوشتن موارد مطرح شده در جلسه رو داشته باشه.
• شرکت‌کنندگان: بین 5 تا 15 نفر به ازای هر تسهیل‌کننده، در یک مکان مناسب مثل اتاق جدا، پارک، یا باغ.
• زمان: جلسه باید حداقل 20 تا 30 دقیقه طول بکشه.
• وسایل مورد نیاز: کارت‌های یادداشت رنگی و ماژیک برای ثبت ایده‌ها، نمودار گردش کار یا لپ‌تاپ یا پروژکتور برای نمایش سوال، کاغذ نمودار برای قرار دادن یادداشت‌ها روی دیوار یا بورد، و اگر لازم باشه، برچسب‌ها و نقاط رنگی برای رتبه‌بندی ایده‌ها.

این موارد به شما کمک می‌کنن تا جلسه طوفان فکری‌تون رو به بهترین شکل ممکن برگزار کنید.

نحوه انجام طوفان فکری

اجرای روش طوفان فکری به چند مرحله ساده بستگی داره:

1. آماده‌سازی گروه: قبل از جلسه، اعضا رو مشخص کنید و بهشون اطلاع بدید که در مورد چه موضوعی قراره بحث کنند. بهشون پیشنهاد کنید که قبل از جلسه روی موضوع فکر کنند.
2. فراهم کردن محیط مناسب: یک جای راحت برای جلسه تدارک ببینید که همه بتونن راحت ایده‌هاشون رو به اشتراک بگذارند. مهمه که فضایی صمیمی و بدون قضاوت فراهم کنید.
3. مطرح کردن موضوع و جمع‌آوری نظرات: موضوع رو واضح بیان کنید و از همه بخواهید که ایده‌هاشون رو بدون ترس از انتقاد بیان کنند.
4. مدیریت بحث و نظردهی: اجازه بدید همه نظراتشون رو بدون وقفه بیان کنند. نظرات رو یادداشت کنید و از همه بخواهید که به ایده‌های دیگران گوش بدن.
5. بحث و تبادل نظر روی ایده‌ها: بعد از اینکه همه ایده‌ها جمع‌آوری شد، وقتشه که روی اونها بحث و بررسی کنید تا بهترین‌هاشون رو انتخاب کنید.
6. جمع‌بندی و انتخاب بهترین ایده‌ها: در نهایت، ایده‌های برتر رو گلچین کنید و ببینید که کدومشون می‌تونه بهترین راه‌حل برای مشکل یا موضوع باشه.

با پیروی از این مراحل، می‌تونید یک جلسه طوفان فکری موثر و کاربردی داشته باشید.

نکات برای برگزاری جلسات بارش فکری به بهترین شکل

برای برگزاری جلسات بارش فکری موفق، چند نکته کلیدی وجود دارد:

1. ذهنتان را قبل از جلسه آماده کنید: مثل گرم کردن قبل از ورزش، چند تمرین ساده مثل پیدا کردن کلمات مترادف یا فکر کردن به استفاده‌های مختلف از اشیا می‌تواند ذهنتان را برای ایده‌پردازی آماده کند.
2. هدف نهایی را واضح کنید: داشتن تصویری از نتیجه‌ای که می‌خواهید به دست آورید، به شرکت‌کنندگان کمک می‌کند تا ایده‌های مرتبط‌تری ارائه دهند.
3. برگزارکننده باید حامی و مشوق باشد: اگر برگزارکننده جلسه شخصیتی منفی داشته باشد، شرکت‌کنندگان از ارائه ایده‌هایشان خودداری می‌کنند. برگزارکننده باید تشویق‌گر و مثبت باشد.
4. به جای انتقاد، ایده‌ها را پرورش دهید: جلسه باید فضایی ایجاد کند که در آن، ایده‌ها بدون ترس از انتقاد، مطرح و سپس بهبود یابند.
5. ممکن است نیاز به برگزاری چند جلسه باشد: برای رسیدن به بهترین نتیجه، ممکن است لازم باشد چندین جلسه برگزار کنید تا ایده‌های بیشتری جمع‌آوری و پرورش داده شوند.
6. پرت شدن حواس را مدیریت کنید: برای جلوگیری از پرت شدن حواس، محدودیت زمانی برای بخش‌های مختلف جلسه تعیین کنید و تمرکز شرکت‌کنندگان را حفظ کنید.

این نکات به شما کمک می‌کنند تا جلسات بارش فکری مؤثر و مفیدی داشته باشید.

درآخر

طوفان فکری یک روش عالی برای پیدا کردن ایده‌ها، پیشنهاد راه‌حل‌های متفاوت، شناسایی مشکلات بزرگ و ارائه روش‌های خلاقانه است. با این حال، موفقیت این جلسات به افرادی که در آن شرکت می‌کنند و کسی که آن را اداره می‌کند بستگی دارد. اگر در انتخاب شرکت‌کنندگان، آماده‌سازی و مدیریت بحث دقت بیشتری به خرج دهید، نتایج بهتری خواهید گرفت.