انواع بودجه چیست؟
چهار نوع اصلی بودجه و روش های بودجه بندی
چهار نوع متداول بودجه وجود دارد که شرکت ها از آنها استفاده می کنند: انواع بودجه
- افزایشی
- مبتنی بر فعالیت
- پیشنهاد ارزش
- مبتنی بر صفر
این چهار روش بودجه بندی هر کدام مزایا و معایب خاص خود را دارند که در این راهنما با جزئیات بیشتر مورد بحث قرار خواهد گرفت.
1- بودجه ریزی افزایشی
بودجه ریزی افزایشی ارقام واقعی سال گذشته را می گیرد و درصدی را اضافه یا کم می کند تا بودجه سال جاری را بدست آورد. این رایج ترین نوع بودجه است زیرا ساده و قابل درک است. اگر محرکهای هزینه اولیه سال به سال تغییر نکنند، بودجهبندی افزایشی مناسب است. با این حال، برخی از مشکلات در استفاده از روش وجود دارد:
- احتمالاً ناکارآمدی ها را تداوم می بخشد. به عنوان مثال، اگر مدیری بداند که هر سال فرصتی وجود دارد که بودجه خود را 10 درصد افزایش دهد، از این فرصت برای دستیابی به بودجه بیشتر استفاده می کند، در حالی که تلاشی برای جستجوی راه هایی برای کاهش هزینه ها یا صرفه جویی نمی کند.
- احتمالاً منجر به کسادی بودجه می شود. برای مثال، یک مدیر ممکن است میزان بودجهای را که تیم واقعاً به آن نیاز دارد، اغراق کند، بنابراین به نظر میرسد که تیم همیشه زیر بودجه است.
- همچنین احتمالاً محرک های خارجی فعالیت و عملکرد را نادیده می گیرد. به عنوان مثال، تورم بسیار بالایی در هزینه های ورودی خاص وجود دارد . بودجه ریزی افزایشی هر عامل خارجی را نادیده می گیرد و به سادگی فرض می کند که هزینه برای مثال 10 درصد در سال جاری رشد خواهد کرد.
2- بودجه ریزی بر اساس فعالیت
بودجهریزی مبتنی بر فعالیت نوعی بودجه از بالا به پایین است که میزان ورودیهای مورد نیاز برای پشتیبانی از اهداف یا خروجیهای تعیینشده توسط شرکت را تعیین میکند. به عنوان مثال، یک شرکت هدف خروجی 100 میلیون دلار درآمد را تعیین می کند. شرکت باید ابتدا فعالیت هایی را که برای دستیابی به هدف فروش انجام می شود مشخص کند و سپس هزینه های انجام این فعالیت ها را دریابد.
3- بودجه بندی ارزش پیشنهادی
در بودجه بندی ارزش پیشنهادی، بودجه نویس سوالات زیر را در نظر می گیرد: انواع بودجه
- چرا این مبلغ در بودجه لحاظ شده است؟
- آیا این مورد برای مشتریان، کارکنان یا سایر ذینفعان ارزش ایجاد می کند؟
- آیا ارزش کالا بیشتر از هزینه آن است؟ اگر نه، پس آیا دلیل دیگری برای توجیه هزینه وجود دارد؟
بودجه بندی ارزش پیشنهادی در واقع یک طرز فکر برای اطمینان از این است که هر چیزی که در بودجه گنجانده شده است ارزشی برای کسب و کار دارد. هدف بودجهریزی ارزش پیشنهادی جلوگیری از هزینههای غیرضروری است – اگرچه بهاندازه گزینه بودجهبندی نهایی ما، یعنی بودجهبندی مبتنی بر صفر، دقیقاً این هدف را هدف قرار نمیدهد.
4- بودجه ریزی مبتنی بر صفر
به عنوان یکی از متداولترین روشهای بودجهبندی، بودجهبندی مبتنی بر صفر با این فرض شروع میشود که تمام بودجههای بخش صفر هستند و باید از ابتدا بازسازی شوند. مدیران باید بتوانند تک تک هزینه ها را توجیه کنند. هیچ هزینهای بهطور خودکار انجام نمیشود. بودجه ریزی مبتنی بر صفر بسیار فشرده است، با هدف جلوگیری از هرگونه هزینه ای که برای عملکرد موفقیت آمیز (سودآور) شرکت کاملاً ضروری تلقی نمی شود. این نوع بودجه بندی از پایین به بالا می تواند راهی بسیار موثر برای “تکان دادن همه چیز” باشد.
رویکرد مبتنی بر صفر برای استفاده در مواقعی که نیاز فوری به مهار هزینه وجود دارد، مناسب است، به عنوان مثال، در شرایطی که یک شرکت در حال گذراندن یک تجدید ساختار مالی یا رکود بزرگ اقتصادی یا بازار است که باید بودجه را به طور چشمگیری کاهش دهد.
بودجه ریزی مبتنی بر صفر برای پرداختن به هزینه های اختیاری به جای هزینه های عملیاتی ضروری، بهترین گزینه است. با این حال، می تواند یک رویکرد بسیار وقت گیر باشد، بنابراین بسیاری از شرکت ها فقط گاهی از این رویکرد استفاده می کنند.
سطوح مشارکت در فرآیند بودجه ریزی
ما خواهان خرید و پذیرش از کل سازمان در فرآیند بودجهبندی هستیم، اما همچنین میخواهیم بودجهای کاملاً تعریف شده و توسط مردم دستکاری نشود. همیشه یک مبادله بین تطابق هدف و مشارکت وجود دارد. سه موضوع ذکر شده در زیر باید با همه نوع بودجه در نظر گرفته شود.
1- تحمیلی
بودجه بندی تحمیلی فرآیندی از بالا به پایین است که در آن مدیران به هدفی که برای شرکت تعیین می کنند پایبند هستند. مدیران اهداف را دنبال می کنند و اهداف بودجه ای را برای فعالیت ها و هزینه ها تحمیل می کنند. اگر شرکتی در موقعیتی باشد که نیاز به دستیابی به اهداف دشوار داشته باشد، اما ممکن است تطابق اهداف بسیار کمی وجود داشته باشد، می تواند موثر باشد.
2- مذاکره
بودجه ریزی توافقی ترکیبی از هر دو روش بودجه ریزی از بالا به پایین و از پایین به بالا است. مدیران اجرایی ممکن است برخی از اهدافی را که دوست دارند هدف قرار دهند مشخص کنند، اما در عین حال، مسئولیت مشترکی برای تهیه بودجه بین مدیران و کارکنان وجود دارد. این افزایش مشارکت کارکنان سطوح پایین در فرآیند بودجهریزی ممکن است پایبندی به اهداف بودجه را آسانتر کند، زیرا کارکنان احساس میکنند که علاقه شخصی بیشتری به موفقیت برنامه بودجه دارند.
3- مشارکتی انواع بودجه
بودجه ریزی مشارکتی یک رویکرد جمع آوری است که در آن کارکنان از پایین به بالا برای توصیه اهداف به مدیران کار می کنند. مدیران ممکن است اطلاعاتی را ارائه دهند، اما آنها کم و بیش از توصیه هایی که توسط مدیران بخش و سایر کارمندان داده شده است (البته در حد منطق) استفاده می کنند. عملیات به عنوان شرکت های تابعه مستقل در نظر گرفته می شود و آزادی زیادی برای تنظیم بودجه به آنها داده می شود. انواع بودجه
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.