آربیتراژ

آربیتراژ یک مفهوم مالی است که به عمل بهره‌برداری از اختلاف قیمت‌ها برای کسب سود بدون ریسک اشاره دارد. در این حالت، سرمایه‌گذاران یا معامله‌گران سعی می‌کنند از تفاوت قیمت یک دارایی در بازارهای مختلف یا در زمان‌های متفاوت سود ببرند.

به عبارت ساده‌تر، آربیتراژ یعنی خرید یک دارایی با قیمت پایین در یک بازار و فروش آن با قیمت بالاتر در بازاری دیگر به منظور کسب سود. این فرایند به طور معمول شامل ریسک بسیار کمی است، چرا که این تفاوت قیمت تقریباً هم‌زمان شناسایی و استفاده می‌شود.

برای درک بهتر این مفهوم، بهتر است با انواع مختلف آربیتراژ و چگونگی عملکرد آن در بازارهای مالی آشنا شویم.

معاملات آربیتراژ چیست؟

آربیتراژ در ارزهای دیجیتال به خرید یک دارایی دیجیتال در یک صرافی و فروش تقریباً هم‌زمان آن با قیمت بالاتر در یک صرافی دیگر گفته می‌شود. این نوع معاملات، مدت‌ها پیش از ظهور بازار ارزهای دیجیتال، در بازارهای سنتی وجود داشته‌اند. اما به نظر می‌رسد در کریپتوکارنسی تبلیغات بیشتری در مورد فرصت‌های آربیتراژ وجود دارد.

دلیل اصلی آن نوسانات زیاد در بازار رمزارزها در مقایسه با سایر بازارهای مالی است. این نوسانات به این معناست که قیمت دارایی‌های دیجیتال در یک دوره زمانی خاص می‌تواند به طور قابل توجهی تغییر کند.

از آنجایی که رمزارزها در صدها صرافی در سراسر جهان به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته معامله می‌شوند، فرصت‌های بیشتری برای معامله‌گران آربیتراژ وجود دارد تا اختلاف قیمت‌های سودآور را پیدا کنند.

انواع آربیتراژ

آربیتراژ در انواع مختلفی در بازارهای مالی اتفاق می‌افتد. از جمله مهم‌ترین آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

1. آربیتراژ ساده

این نوع آربیتراژ زمانی اتفاق می‌افتد که قیمت یک دارایی در دو بازار متفاوت است. برای مثال، اگر قیمت یک سهام در بازار بورس نیویورک (NYSE) کمتر از قیمت آن در بازار بورس لندن باشد، یک معامله‌گر می‌تواند این سهام را در نیویورک بخرد و هم‌زمان در لندن بفروشد. سودی که معامله‌گر کسب می‌کند، تفاوت قیمت بین این دو بازار است، به شرطی که هزینه‌های معامله (مانند کارمزدها) کمتر از این سود باشد.

2. آربیتراژ مثلثی

این نوع آربیتراژ در بازارهای ارز (فارکس) بیشتر دیده می‌شود. در این حالت، معامله‌گر از اختلاف نرخ‌های ارز بین سه جفت ارز مختلف بهره می‌برد. برای مثال، فرض کنید یک معامله‌گر ابتدا دلار را به یورو تبدیل کند، سپس یورو را به پوند و در نهایت پوند را دوباره به دلار برگرداند. اگر نرخ تبدیل‌ها به گونه‌ای باشند که بعد از این سه معامله، معامله‌گر بتواند دلاری بیشتر از مقدار اولیه خود دریافت کند، او از آربیتراژ مثلثی استفاده کرده است.

3. آربیتراژ آماری

در این روش، معامله‌گران به جای تمرکز بر تفاوت‌های قیمتی آشکار، از مدل‌های آماری و الگوریتم‌های پیچیده برای شناسایی فرصت‌های سود استفاده می‌کنند. این نوع آربیتراژ بیشتر در بازارهای پیشرفته و توسط مؤسسات مالی بزرگ استفاده می‌شود. معامله‌گرانی که از آربیتراژ آماری استفاده می‌کنند، به دنبال ناهنجاری‌های قیمتی بین دارایی‌های مرتبط یا همبسته هستند و سعی می‌کنند با معاملات همزمان سود ببرند.

4. آربیتراژ بهره (Carry Trade)

در این نوع آربیتراژ، معامله‌گر از تفاوت نرخ‌های بهره در دو کشور یا دو بازار مختلف سود می‌برد. برای مثال، اگر نرخ بهره در ژاپن پایین‌تر از ایالات متحده باشد، یک معامله‌گر می‌تواند با قرض گرفتن ین ژاپن (با نرخ بهره پایین) و سرمایه‌گذاری در دارایی‌های آمریکایی (با نرخ بهره بالاتر) از تفاوت این نرخ‌ها سود کند.

مزایا و معایب

مزایا

• سود بدون ریسک (تا حدودی): یکی از بزرگ‌ترین مزایای آربیتراژ این است که در بسیاری از موارد، معامله‌گر می‌تواند بدون تحمل ریسک زیاد سود کند. چرا که اختلاف قیمت در دو بازار تقریباً هم‌زمان شناسایی و معامله می‌شود.
• کمک به کارایی بازار: آربیتراژ باعث می‌شود که اختلافات قیمتی در بازارها به سرعت کاهش یابد و در نهایت به کارایی بیشتر بازارها کمک کند. معامله‌گران آربیتراژی قیمت‌ها را در بازارهای مختلف هم‌تراز می‌کنند.
• فرصت‌های سود سریع: آربیتراژ به معامله‌گران این امکان را می‌دهد که در مدت زمان کوتاهی سود قابل توجهی کسب کنند.

معایب

• هزینه‌های معامله: هزینه‌های کارمزد، کمیسیون‌ها، مالیات‌ها و هزینه‌های انتقال دارایی‌ها ممکن است بخش بزرگی از سود آربیتراژ را از بین ببرد.
• ریسک بازار: اگرچه آربیتراژ معمولاً به عنوان روشی کم‌ریسک در نظر گرفته می‌شود، اما همچنان ممکن است به دلیل نوسانات سریع قیمت‌ها یا تاخیر در انجام معاملات، ریسک‌هایی وجود داشته باشد.
• نیاز به سرمایه زیاد: بسیاری از فرصت‌های آربیتراژ نیاز به سرمایه‌گذاری‌های بزرگ دارند تا سود قابل توجهی ایجاد کنند. برای مثال، اختلاف قیمت ممکن است بسیار کوچک باشد و تنها با حجم زیاد معامله، سود کافی حاصل شود.
• مشکلات قانونی: در برخی از بازارها، انجام معاملات آربیتراژ ممکن است به دلیل قوانین و مقررات مالی محدود یا ممنوع شود.

نمونه‌

فرض کنید که شما در حال بررسی قیمت یک سهام شرکت بزرگ مثل شرکت XYZ در دو بازار مختلف هستید. در بازار بورس لندن (LSE) قیمت این سهام 100 پوند است، اما در بازار بورس نیویورک (NYSE) همان سهام به قیمت 130 دلار معامله می‌شود. اگر نرخ تبدیل پوند به دلار برابر با 1.30 باشد، این بدان معناست که سهام در لندن با قیمت 130 دلار قابل خریداری است.

در این مثال، هیچ تفاوت قیمتی آشکاری وجود ندارد، اما اگر نرخ تبدیل پوند به دلار تغییر کند و به 1.25 برسد، در این صورت خرید سهام در لندن (با معادل 125 دلار) و فروش آن در نیویورک (به قیمت 130 دلار) سود 5 دلاری برای هر سهم به همراه خواهد داشت. البته این معامله تنها زمانی سودآور خواهد بود که هزینه‌های معامله کمتر از سود حاصل باشد.

روش کسب سود از آربیتراژ چگونه است؟

برای کسب سود از آربیتراژ، معامله‌گر باید تفاوت قیمت یک دارایی دیجیتال را در دو یا چند صرافی تشخیص دهد و سپس تراکنش‌هایی برای بهره‌برداری از این اختلاف قیمت انجام دهد. برای مثال، فرض کنید قیمت بیت کوین در صرافی کوین بیس (Coinbase) ۴۵۰۰۰ دلار و در صرافی کراکن (Kraken) ۴۵۲۰۰ دلار است. در این حالت، معامله‌گران آربیتراژ می‌توانند بیت کوین را از صرافی کوین بیس بخرند و در صرافی کراکن بفروشند.

در این معامله، ۲۰۰ دلار سود نصیب آن‌ها می‌شود. البته باید کارمزد تراکنش‌ها را هم در نظر گرفت. این یک مثال ساده از آربیتراژ در ارزهای دیجیتال است.

بهترین صرافی‌های خارجی برای معاملات آربیتراژ ارز دیجیتال

سایت کپتین آلت‌کوین، چند صرافی را به عنوان بهترین گزینه‌ها برای انجام معاملات آربیتراژ ارز دیجیتال معرفی کرده است. در جدول زیر، این صرافی‌ها با یکدیگر مقایسه شده‌اند. این مقاله تنها به معرفی این صرافی‌ها می‌پردازد و هیچ گونه توصیه‌ای برای خرید یا فروش در آن‌ها نمی‌کند. بهتر است قبل از هر اقدامی، تحقیقات لازم را درباره هر یک از آن‌ها انجام دهید.

نحوه شروع معاملات آربیتراژ

امروزه، پلتفرم‌های زیادی برای معامله‌گران مبتدی و حرفه‌ای وجود دارد که به صورت خودکار فرصت‌های آربیتراژ و اختلاف قیمت‌ها را شناسایی می‌کنند. این پلتفرم‌ها می‌توانند یک راه حل کم‌ریسک برای کسب درآمد باشند. از جمله این پلتفرم‌ها می‌توان به Arbismart، Pionex، و Cryptohopper اشاره کرد.

کارمزدهای معاملات آربیتراژ

معاملات آربیتراژ معمولاً شامل کارمزدهای برداشت، واریز و معامله در دو صرافی می‌شود. برای مثال، اگر هزینه برداشت از Coinbase، واریز به Kraken و کارمزد معامله مجموعاً ۲ درصد باشد، سود بالقوه‌ای که از تفاوت قیمت بدست می‌آید ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. اگر سود بالقوه ۲۰۰ دلار باشد و کارمزدها ۲ درصد از ۴۵۰۰۰ دلار معادل ۹۰۰ دلار شود، معامله‌گر ممکن است ضرر کند.

برای کاهش ریسک کارمزدها، تریدرها می‌توانند از صرافی‌هایی با کارمزد پایین‌تر استفاده کنند یا وجوه خود را در صرافی‌های مختلف نگهداری کنند. به عنوان مثال، اگر فردی وجوهی به صورت تتر USDT در Coinbase و بیت‌کوین در Kraken داشته باشد، می‌تواند بیت‌کوین را در Kraken به قیمت ۴۵۲۰۰ دلار بفروشد و با تتر USDT بیت‌کوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۰ دلار خریداری کند.

در این صورت، بدون پرداخت کارمزد برداشت و واریز، او ۲۰۰ دلار سود به دست خواهد آورد و تنها باید هزینه کارمزد معامله را پرداخت کند. همچنین، کارمزدهای معاملاتی برای تریدرهایی که حجم معاملات بالایی دارند، معمولاً کمتر است.

زمان‌بندی معاملات آربیتراژ

معاملات آربیتراژ در دنیای کریپتو بسیار به زمان وابسته است. وقتی بیشتر معامله‌گران روی یک فرصت آربیتراژ خاص تمرکز می‌کنند، اختلاف قیمت‌ها به سرعت کاهش می‌یابد. برای مثال، فرض کنید دو نفر به نام‌های A و B داریم. فرد A اولین کسی است که این فرصت را شناسایی و از آن استفاده می‌کند، در حالی که فرد B هم بعداً متوجه این فرصت می‌شود.

اگر فرد A بیت‌کوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۰ دلار خریداری کرده و در Kraken به قیمت ۴۵۰۲۰ دلار بفروشد، ممکن است فرد B نتواند این قیمت‌ها را پیدا کند. به دلیل رقابتی بودن بازار، فرد B ممکن است مجبور شود بیت‌کوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۵ دلار خریداری کرده و در Kraken به قیمت ۴۵۰۱۵ دلار بفروشد.

در نتیجه، اختلاف قیمت‌ها بین صرافی‌ها به مرور زمان کاهش می‌یابد تا زمانی که دیگر تفاوتی باقی نماند. چند عامل می‌توانند بر زمان لازم برای انجام معاملات آربیتراژ تأثیر منفی بگذارند.

چطور فرصت‌های Arbitrage در بازار رمز ارز پیدا کنیم؟

همه دارایی‌های رمز ارزی برای آربیتراژ مناسب نیستند. مثلاً بیت کوین با حجم معاملات بالا، فرصت‌های آربیتراژ زیادی دارد. ولی رمز ارزهای دیگر هم برای آربیتراژ مناسبند و می‌توان آن‌ها را به صورت دستی یا با استفاده از ربات‌ها معامله کرد.

ارزهای با محبوبیت کمتر برای Arbitrage

ارزهای دیجیتال با محبوبیت و حجم ترید کمتر معمولاً اسپردهای بزرگتری دارند. این ارزها ممکن است نوسانات قیمت بیشتری داشته باشند که می‌تواند به استراتژی آربیتراژ ریسک بیشتری اضافه کند. برای پیدا کردن این ارزها، می‌توانید از پلتفرم‌هایی مثل تریدینگ ویو و وبسایت‌هایی مانند CoinArbitrageBot.com استفاده کنید. این سایت‌ها لیستی از ارزهای با نوسان بالا ارائه می‌کنند که کار شما را راحت‌تر می‌کند.

همچنین، وبسایت کریپتورنک (cryptorank.io/price/bitcoin/arbitrage) امکان مقایسه قیمت رمز ارزهای مختلف در صرافی‌های گوناگون و درصد تفاوت قیمت‌ها را فراهم می‌کند. مثلاً در تصویر زیر، می‌توان با مقایسه درصد تفاوت قیمت بیت کوین در صرافی‌ها و در نظر گرفتن کارمزد هر پلتفرم، سود حاصل از آربیتراژ را محاسبه کرد.

بهترین ربات‌های آربیتراژ تریدینگ ارز دیجیتال

به دلیل تعداد زیاد ارزهای دیجیتال و تفاوت قیمت‌ها در صرافی‌های مختلف، پیدا کردن فرصت‌های آربیتراژ به صورت دستی خسته‌کننده است. بنابراین، بسیاری از تریدرها از نرم‌افزارها و برنامه‌هایی استفاده می‌کنند که به صورت لحظه‌ای قیمت‌ها را در صدها صرافی پیگیری می‌کنند.

تعداد شرکت‌هایی که در زمینه نرم‌افزارها و ربات‌های ترید خودکار آربیتراژ فعالیت می‌کنند در حال افزایش است. این شرکت‌ها ابزارهایی را ارائه می‌دهند که به سرمایه‌گذاران اجازه می‌دهد استراتژی آربیتراژ خود را به صورت اتوماتیک در صرافی‌های مختلف اجرا کنند.

مزیت استفاده از ربات‌های آربیتراژ در این است که این پلتفرم‌ها به صورت خودکار تفاوت قیمت‌ها را در صرافی‌های مختلف پیدا و معامله می‌کنند. این پلتفرم‌ها که به “Set it and Forget it” معروفند، می‌توانند فرصت‌های درآمدزایی منفعل را برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند.

برخی از این پلتفرم‌ها و ربات‌ها عبارتند از:

• Arbismart
• Pionex
• Cryptohopper
• Coinrule
• Trality
• Botsfolio
• PixelPlex
• Bitsgap
• Gimmer
• Quadency
• HaasOnline
• MultiTrader.io

برای استفاده از این پلتفرم‌ها، کافی است یک حساب کاربری بسازید و با واریز وجه اولیه، به صورت خودکار از تفاوت قیمت‌ها سود ببرید. مثلا Arbismart یک پلتفرم امن است که به صورت 24 ساعته قیمت‌ها را در 35 صرافی بررسی می‌کند و بسته به اندازه سرمایه‌گذاری، بازده سالانه 45 درصدی را به کاربران خود وعده می‌دهد.

استراتژی‌های کسب درآمد از آربیتراژ تریدینگ ارز دیجیتال

آربیتراژ بین صرافی‌ها

این روش متداول‌ترین نوع آربیتراژ است. در این روش، تریدر یک رمز ارز را در یک صرافی خریداری کرده و در صرافی دیگری می‌فروشد. قیمت رمز ارزها به سرعت تغییر می‌کند و تریدرها از این اختلاف قیمت‌ها سود می‌برند. به عنوان مثال، اگر قیمت بیت‌کوین در صرافی کوین‌بیس 45,000 دلار و در صرافی کراکن 45,200 دلار باشد، تریدرها بیت‌کوین را در کوین‌بیس خریداری کرده و در کراکن می‌فروشند و 200 دلار سود می‌کنند (بدون در نظر گرفتن کارمزدها).

آربیتراژ بین بازاری (معامله فاندینگ ریت)

در این روش، تریدرها پوزیشن‌های مخالف (لانگ و شورت) در بازارهای اسپات و فیوچرز یک دارایی می‌گیرند. هر ضرری که در یک بازار اتفاق بیفتد، توسط پوزیشن مخالف در بازار دیگر خنثی می‌شود و تریدرها از کارمزد فاندینگ ریت سود می‌برند. فاندینگ ریت مثبت یعنی تعداد قراردادهای لانگ بیشتر از شورت است و بالعکس. تریدرها از پلتفرم‌های مختلف فاندینگ ریت را مقایسه کرده و بالاترین را انتخاب می‌کنند تا بیشترین سود را به دست آورند.

آربیتراژ در صرافی‌های ایرانی

مشابه صرافی‌های خارجی، در صرافی‌های ایرانی نیز می‌توان از تفاوت قیمت‌ها سود برد. اما به دلیل تحریم‌ها و شناسایی آدرس‌های والت برخی از صرافی‌های ایرانی توسط صرافی‌های خارجی، انتقال مستقیم ارز از یک صرافی ایرانی به صرافی خارجی ممکن نیست. بنابراین، باید ابتدا ارز را به والت شخصی منتقل کرده و سپس به صرافی خارجی ارسال کنید که افزایش کارمزدها را در پی دارد. لذا باید در انتخاب رمز ارز و صرافی تحقیقات دقیقی انجام دهید و حساب و کتاب سود و زیان خود را دقیق انجام دهید.

آربیتراژ طلا

شاید بپرسید آربیتراژ طلا چیست و چگونه می‌توان از آن درآمد کسب کرد. آربیتراژ طلا به دلیل قابلیت نقدشوندگی بالا، جذابیت بیشتری دارد. در این روش، طلا را از مکانی که قیمت پایین‌تری دارد خریده و در مکانی با قیمت بالاتر می‌فروشند. به عنوان مثال، خرید طلا از هنگ‌کنگ و فروش آن در ایران یک فرصت آربیتراژ است. البته به یاد داشته باشید که واردات طلا به کشور دارای محدودیت‌های زیادی است و نمی‌توان مقدار زیادی طلا وارد کرد.

آربیتراژ در بورس

بورس اوراق بهادار یکی از پربازده‌ترین بازارهای مالی جهان است. در بورس، ممکن است قیمت سهام یک شرکت در بازارهای مختلف متفاوت باشد. برای مثال، قیمت سهام شرکت X در چین با قیمتی متفاوت از بورس آمریکا معامله می‌شود. البته، تفاوت قیمت در بورس معمولاً کم است و فرصت‌های آربیتراژ محدود هستند.

آربیتراژ در فارکس

بازار بین‌المللی فارکس نیز فرصت آربیتراژ را فراهم می‌کند. آربیتراژ در فارکس معمولاً به صورت آربیتراژ سه‌گانه انجام می‌شود. در این روش، تریدر از اختلاف قیمت سه ارز سود می‌برد. برای مثال، جفت ارز یورو/دلار را با نرخ مشخصی مبادله کرده و سپس آن را به جفت ارز یورو/پوند و در نهایت به جفت ارز دلار/پوند تبدیل می‌کند. این معاملات پیچیده‌اند و اغلب با استفاده از ربات‌های آربیتراژ و سیستم‌های کامپیوتری انجام می‌شوند.

آربیتراژ صرافی

در این روش، می‌توانید از خرید و فروش ارز دیجیتال در صرافی‌های مختلف کسب درآمد کنید. باید منتظر بمانید تا قیمت خرید یک رمزارز در یک صرافی و قیمت فروش آن در صرافی دیگر به اندازه‌ای برسد که سودآور باشد. البته به یاد داشته باشید که باید کارمزد معامله را هم در نظر بگیرید.

نرم‌افزار Arbitrage 

معامله‌گران می‌توانند با استفاده از نرم‌افزارهای مختلف، معاملات آربیتراژ را انجام دهند. سیستم‌های عامل مختلفی برای اجرای این معاملات وجود دارد که در ادامه به چند نمونه کاربردی آن‌ها اشاره می‌کنیم.

سایت آربیتراژ ارز دیجیتال

وبسایت‌های زیادی وجود دارند که به عنوان پلتفرم معاملاتی، امکان اجرای آربیتراژ را فراهم می‌کنند. این سایت‌ها دارای ربات‌های آربیتراژ هستند و کاربران با ثبت‌نام در آن‌ها می‌توانند از فرصت‌های موجود سود ببرند. پلتفرم‌هایی نظیر Arbitrage.Expert و Multitrader.io دارای ربات‌های پیشرفته‌ای هستند که فرصت‌های آربیتراژ را با دقت زیادی پیدا می‌کنند.

ربات آربیتراژ ارز دیجیتال

ربات‌های آربیتراژ ارز دیجیتال به صورت 24 ساعته بازار کریپتوکارنسی و قیمت صرافی‌ها را بررسی کرده و خرید و فروش رمزارزها را به صورت خودکار انجام می‌دهند. از ربات‌های معتبر می‌توان به Gimmer و Bitsgap اشاره کرد.

این ربات‌ها با استفاده از هوش مصنوعی از سرمایه کاربران محافظت کرده و معاملات را به صورت کاملاً خودکار انجام می‌دهند. Gimmer نیز یکی از ربات‌های پربازده در معاملات آربیتراژ است که دسترسی به سطح اولیه آن برای کاربران رایگان است و از پروتکل‌های امنیتی قوی برای محافظت از سرمایه کاربران استفاده می‌کند.