آربیتراژ چیست؟ استراتژیهای کسب درآمد از آربیتراژ
آربیتراژ
آربیتراژ (Arbitrage) یکی از مفاهیم کلیدی در دنیای اقتصاد، مالی، و تجارت است که به معنای بهرهبرداری از تفاوت قیمت یک دارایی یا کالا در بازارهای مختلف یا در زمانهای مختلف برای کسب سود بدون ریسک یا با ریسک بسیار پایین است. این فرآیند معمولاً با خرید یک دارایی در یک بازار با قیمت پایین و فروش آن در بازار دیگر با قیمت بالاتر انجام میشود.
آربیتراژ به معنای استفاده از اختلاف قیمت یک دارایی (مانند سهام، ارز، کالاها، یا اوراق بهادار) در دو یا چند بازار مختلف است. هدف اصلی آربیتراژ، کسب سود از این تفاوت قیمت بدون تحمل ریسک قابلتوجه است. این فرآیند معمولاً در بازارهای مالی، بازار ارز، کالاها، و حتی در بازارهای دیجیتال مانند ارزهای رمزنگاریشده (کریپتوکارنسی) رخ میدهد.
بهطور کلی، آربیتراژ زمانی اتفاق میافتد که:
- یک دارایی در دو بازار با قیمتهای متفاوت معامله میشود.
- امکان خرید و فروش همزمان یا تقریباً همزمان وجود داشته باشد.
- هزینههای معامله (مانند کارمزد) کمتر از سود حاصل از تفاوت قیمت باشد.
آربیتراژ معمولاً بهعنوان یک استراتژی “بدون ریسک” شناخته میشود، اما در عمل، عوامل مختلفی مانند هزینههای معامله، تأخیر در اجرا، یا تغییرات ناگهانی قیمت میتوانند ریسکهایی را به همراه داشته باشند.
در این مقاله، بهطور جامع به تعریف آربیتراژ، انواع آن، کاربردها، مزایا، معایب، و مثالهای عملی آن میپردازیم.
معاملات آربیتراژ چیست؟
آربیتراژ در ارزهای دیجیتال به خرید یک دارایی دیجیتال در یک صرافی و فروش تقریباً همزمان آن با قیمت بالاتر در یک صرافی دیگر گفته میشود. این نوع معاملات، مدتها پیش از ظهور بازار ارزهای دیجیتال، در بازارهای سنتی وجود داشتهاند. اما به نظر میرسد در کریپتوکارنسی تبلیغات بیشتری در مورد فرصتهای آربیتراژ وجود دارد.
دلیل اصلی آن نوسانات زیاد در بازار رمزارزها در مقایسه با سایر بازارهای مالی است. این نوسانات به این معناست که قیمت داراییهای دیجیتال در یک دوره زمانی خاص میتواند به طور قابل توجهی تغییر کند.
از آنجایی که رمزارزها در صدها صرافی در سراسر جهان به صورت ۲۴ ساعته و ۷ روز هفته معامله میشوند، فرصتهای بیشتری برای معاملهگران آربیتراژ وجود دارد تا اختلاف قیمتهای سودآور را پیدا کنند.
ویژگیهای آربیتراژ
- بدون ریسک یا کمریسک: هدف اصلی آربیتراژ، کسب سود بدون پذیرش ریسک قابل توجه است. البته در عمل، عوامل فنی، تأخیر در انجام تراکنشها و هزینههای جانبی میتوانند ریسکهایی ایجاد کنند.
- سرعت بالا: فرصتهای آربیتراژی معمولاً بسیار کوتاهمدت هستند و در عرض چند ثانیه یا دقیقه از بین میروند. بنابراین معاملهگران حرفهای از نرمافزارها و الگوریتمهای خودکار برای شناسایی و اجرای سریع معاملات استفاده میکنند.
- نقش در تعادل بازار: با اجرای معاملات آربیتراژی، قیمتها در بازارهای مختلف به یکدیگر نزدیک میشوند و ناکاراییهای قیمتی کاهش مییابد.
- وابسته به فناوری و اطلاعات: در عصر دیجیتال، دسترسی سریع به اطلاعات و زیرساختهای معاملاتی پیشرفته از مهمترین عوامل موفقیت در آربیتراژ است.
نحوه عملکرد آربیتراژ
فرآیند آربیتراژ معمولاً شامل مراحل زیر است:
- شناسایی فرصت: معاملهگر با استفاده از ابزارهای تحلیل بازار یا الگوریتمها، تفاوت قیمت یک دارایی را در بازارهای مختلف شناسایی میکند.
- اجرای معاملات: معاملهگر دارایی را در بازار ارزانتر خریداری کرده و بهطور همزمان یا با حداقل تأخیر در بازار گرانتر میفروشد.
- محاسبه هزینهها: هزینههای معامله مانند کارمزد، مالیات، یا هزینههای حملونقل باید در نظر گرفته شود تا سود نهایی مشخص شود.
- کسب سود: اگر همه مراحل بهدرستی انجام شوند، معاملهگر سود بدون ریسک یا با ریسک کم کسب میکند.
انواع آربیتراژ
آربیتراژ در انواع مختلفی در بازارهای مالی اتفاق میافتد. از جمله مهمترین آنها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
آربیتراژ در اشکال مختلفی وجود دارد که بسته به نوع بازار، دارایی، یا استراتژی مورد استفاده متفاوت است. در ادامه، مهمترین انواع آربیتراژ را بررسی میکنیم:
1. آربیتراژ مکانی (Spatial Arbitrage)
این نوع آربیتراژ زمانی رخ میدهد که یک دارایی در دو بازار جغرافیایی مختلف با قیمتهای متفاوت معامله میشود. معاملهگر دارایی را در بازار ارزانتر خریداری کرده و در بازار گرانتر میفروشد. مثال:
-
فرض کنید قیمت یک بشکه نفت در بازار نیویورک 70 دلار و در بازار لندن 72 دلار باشد. معاملهگر میتواند نفت را در نیویورک بخرد و در لندن بفروشد، مشروط بر اینکه هزینه حملونقل و کارمزد کمتر از 2 دلار باشد.
2. آربیتراژ زمانی (Temporal Arbitrage)
در این نوع، معاملهگر از تفاوت قیمت یک دارایی در زمانهای مختلف بهره میبرد. این نوع آربیتراژ معمولاً در بازارهای آتی (Futures) یا قراردادهای مدتدار دیده میشود. مثال:
-
اگر قیمت طلای نقدی (Spot) 1800 دلار به ازای هر اونس باشد و قیمت قرارداد آتی طلا برای تحویل سه ماه بعد 1820 دلار باشد، معاملهگر میتواند طلای نقدی را خریده و همزمان قرارداد آتی را بفروشد تا از تفاوت قیمت سود کسب کند.
3. آربیتراژ آماری (Statistical Arbitrage)
این نوع آربیتراژ بر اساس مدلهای ریاضی و آماری انجام میشود و معمولاً در بازارهای مالی پیچیده مانند بورس سهام یا اوراق مشتقه استفاده میشود. معاملهگران از الگوریتمها و تحلیلهای دادهای برای شناسایی اختلافات قیمتی موقتی استفاده میکنند. این نوع آربیتراژ معمولاً نیازمند فناوری پیشرفته و سرعت بالا در معاملات است.
4. آربیتراژ مثلثی (Triangular Arbitrage)
این نوع آربیتراژ در بازار ارز (فارکس) رایج است و شامل استفاده از اختلاف نرخ تبدیل بین سه ارز مختلف است. معاملهگر با تبدیل یک ارز به ارز دیگر و سپس به ارز سوم و در نهایت بازگشت به ارز اولیه، سود کسب میکند. مثال:
-
فرض کنید نرخ تبدیل دلار به یورو، یورو به پوند، و پوند به دلار ناسازگار باشد. معاملهگر میتواند 1000 دلار را به یورو، سپس به پوند، و در نهایت به دلار تبدیل کند و در پایان بیش از 1000 دلار دریافت کند.
5. آربیتراژ نرخ بهره (Interest Rate Arbitrage)
این نوع آربیتراژ از تفاوت نرخ بهره بین بازارها یا کشورها بهره میبرد. معاملهگر میتواند در کشوری با نرخ بهره پایین وام بگیرد و در کشوری با نرخ بهره بالاتر سرمایهگذاری کند.
6. آربیتراژ ارز دیجیتال (Crypto Arbitrage)
با گسترش بازار ارزهای دیجیتال، آربیتراژ در صرافیهای مختلف ارز دیجیتال رایج شده است. به دلیل تفاوت قیمت بیتکوین یا سایر ارزها در صرافیهای مختلف، معاملهگران میتوانند از این اختلافات سود کسب کنند. با این حال، هزینههای انتقال و تأخیر در تراکنشها میتواند سود را کاهش دهد.
مثالهای عملی آربیتراژ
1. آربیتراژ در بازار سهام
فرض کنید سهام شرکت X در بورس نیویورک (NYSE) به قیمت 100 دلار و در بورس لندن (LSE) به قیمت معادل 102 دلار معامله میشود. معاملهگر میتواند سهام را در NYSE بخرد و در LSE بفروشد، مشروط بر اینکه هزینههای معامله کمتر از 2 دلار باشد.
2. آربیتراژ در بازار ارز دیجیتال
قیمت بیتکوین در صرافی A به میزان 60,000 دلار و در صرافی B به میزان 60,500 دلار است. معاملهگر میتواند بیتکوین را از صرافی A خریداری کرده و در صرافی B بفروشد. با این حال، باید هزینههای انتقال (مانند کارمزد شبکه بلاکچین) را در نظر بگیرد.
3. آربیتراژ مثلثی در فارکس
فرض کنید نرخهای تبدیل به این صورت باشد:
-
1 دلار = 0.85 یورو
-
1 یورو = 0.72 پوند
-
1 پوند = 1.40 دلار معاملهگر با 1000 دلار شروع میکند:
-
1000 دلار را به 850 یورو تبدیل میکند.
-
850 یورو را به 612 پوند (850 × 0.72) تبدیل میکند.
-
612 پوند را به 856.8 دلار (612 × 1.40) تبدیل میکند. در نهایت، معاملهگر 856.8 دلار دارد، یعنی 56.8 دلار سود بدون ریسک.
مزایا و معایب
مزایا
- سود بدون ریسک یا کمریسک: در تئوری، آربیتراژ میتواند سود بدون ریسک ایجاد کند، اگرچه در عمل ریسکهای کوچکی وجود دارد.
- افزایش کارایی بازار: آربیتراژ باعث میشود قیمتها در بازارهای مختلف به هم نزدیک شوند، زیرا معاملهگران با خرید و فروش، اختلافات قیمتی را کاهش میدهند.
- فرصتهای متنوع: آربیتراژ در بازارهای مختلف (سهام، ارز، کالا، و غیره) امکانپذیر است و معاملهگران میتوانند از فرصتهای متنوع بهره ببرند.
- نیاز به سرمایه کم: در برخی موارد، آربیتراژ با سرمایه اندک نیز قابل انجام است.
معایب
- هزینههای معامله: کارمزدها، مالیاتها، و هزینههای حملونقل میتوانند سود آربیتراژ را کاهش دهند یا حتی آن را غیراقتصادی کنند.
- ریسکهای اجرایی: تأخیر در انجام معاملات یا تغییرات ناگهانی قیمت میتواند سود را از بین ببرد.
- نیاز به سرعت بالا: در بازارهای مالی مدرن، فرصتهای آربیتراژ معمولاً بسیار کوتاهمدت هستند و نیازمند فناوری پیشرفته و معاملات خودکار هستند.
- رقابت شدید: معاملهگران حرفهای و شرکتهای بزرگ با استفاده از الگوریتمهای پیشرفته، فرصتهای آربیتراژ را بهسرعت شناسایی و استفاده میکنند، که رقابت را برای افراد عادی دشوار میکند.
- ریسکهای قانونی و نظارتی: در برخی بازارها، آربیتراژ ممکن است با محدودیتهای قانونی یا نظارتی مواجه شود.
روش کسب سود از آربیتراژ چگونه است؟
برای کسب سود از آربیتراژ، معاملهگر باید تفاوت قیمت یک دارایی دیجیتال را در دو یا چند صرافی تشخیص دهد و سپس تراکنشهایی برای بهرهبرداری از این اختلاف قیمت انجام دهد. برای مثال، فرض کنید قیمت بیت کوین در صرافی کوین بیس (Coinbase) ۴۵۰۰۰ دلار و در صرافی کراکن (Kraken) ۴۵۲۰۰ دلار است. در این حالت، معاملهگران آربیتراژ میتوانند بیت کوین را از صرافی کوین بیس بخرند و در صرافی کراکن بفروشند.
در این معامله، ۲۰۰ دلار سود نصیب آنها میشود. البته باید کارمزد تراکنشها را هم در نظر گرفت. این یک مثال ساده از آربیتراژ در ارزهای دیجیتال است.
کارمزدهای معاملات آربیتراژ
معاملات آربیتراژ معمولاً شامل کارمزدهای برداشت، واریز و معامله در دو صرافی میشود. برای مثال، اگر هزینه برداشت از Coinbase، واریز به Kraken و کارمزد معامله مجموعاً ۲ درصد باشد، سود بالقوهای که از تفاوت قیمت بدست میآید ممکن است تحت تأثیر قرار گیرد. اگر سود بالقوه ۲۰۰ دلار باشد و کارمزدها ۲ درصد از ۴۵۰۰۰ دلار معادل ۹۰۰ دلار شود، معاملهگر ممکن است ضرر کند.
برای کاهش ریسک کارمزدها، تریدرها میتوانند از صرافیهایی با کارمزد پایینتر استفاده کنند یا وجوه خود را در صرافیهای مختلف نگهداری کنند. به عنوان مثال، اگر فردی وجوهی به صورت تتر USDT در Coinbase و بیتکوین در Kraken داشته باشد، میتواند بیتکوین را در Kraken به قیمت ۴۵۲۰۰ دلار بفروشد و با تتر USDT بیتکوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۰ دلار خریداری کند.
در این صورت، بدون پرداخت کارمزد برداشت و واریز، او ۲۰۰ دلار سود به دست خواهد آورد و تنها باید هزینه کارمزد معامله را پرداخت کند. همچنین، کارمزدهای معاملاتی برای تریدرهایی که حجم معاملات بالایی دارند، معمولاً کمتر است.
زمانبندی معاملات آربیتراژ
معاملات آربیتراژ در دنیای کریپتو بسیار به زمان وابسته است. وقتی بیشتر معاملهگران روی یک فرصت آربیتراژ خاص تمرکز میکنند، اختلاف قیمتها به سرعت کاهش مییابد. برای مثال، فرض کنید دو نفر به نامهای A و B داریم. فرد A اولین کسی است که این فرصت را شناسایی و از آن استفاده میکند، در حالی که فرد B هم بعداً متوجه این فرصت میشود.
اگر فرد A بیتکوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۰ دلار خریداری کرده و در Kraken به قیمت ۴۵۰۲۰ دلار بفروشد، ممکن است فرد B نتواند این قیمتها را پیدا کند. به دلیل رقابتی بودن بازار، فرد B ممکن است مجبور شود بیتکوین را در Coinbase به قیمت ۴۵۰۰۵ دلار خریداری کرده و در Kraken به قیمت ۴۵۰۱۵ دلار بفروشد.
در نتیجه، اختلاف قیمتها بین صرافیها به مرور زمان کاهش مییابد تا زمانی که دیگر تفاوتی باقی نماند. چند عامل میتوانند بر زمان لازم برای انجام معاملات آربیتراژ تأثیر منفی بگذارند.
انواع استراتژیهای آربیتراژ
آربیتراژ در انواع مختلفی انجام میشود که هر کدام ساختار معاملاتی خاص خود را دارند:
۱. آربیتراژ دوگانه یا میانصرافی (Spatial/Inter-Exchange Arbitrage)
این سادهترین و رایجترین نوع آربیتراژ است.
- نحوه کار: بهرهبرداری از اختلاف قیمت یک دارایی یکسان (مانند بیت کوین، طلا یا سهام) در دو بازار یا صرافی مختلف.
- مثال: خرید بیت کوین از صرافی الف با قیمت ۹۵۰ میلیون تومان و فروش آن در صرافی ب با قیمت ۹۶۰ میلیون تومان.
۲. آربیتراژ مثلثی (Triangular Arbitrage)
این روش در بازار جفتارزها (مانند فارکس) و ارزهای دیجیتال رایج است و پیچیدگی بیشتری دارد.
- نحوه کار: استفاده از ناهماهنگی قیمت بین سه ارز مختلف. به جای معامله مستقیم یک ارز با ارز دیگر، معاملهگر یک ارز را به ارز دوم، سپس به ارز سوم و در نهایت به ارز اول بازمیگرداند.
- مثال (فرضی):
- تبدیل دلار (USD) به یورو (EUR).
- تبدیل یورو (EUR) به پوند (GBP).
- تبدیل نهایی پوند (GBP) به دلار (USD). اگر نرخ تبدیل نهایی به دلار بیشتر از مقدار دلاری باشد که در ابتدا صرف شده بود، سود حاصل شده است.
۳. آربیتراژ آماری (Statistical Arbitrage)
این نوع آربیتراژ پیچیدهتر، پرریسکتر و نیازمند مدلهای ریاضی پیشرفته است و معمولاً توسط مؤسسات بزرگ مالی انجام میشود.
- نحوه کار: استفاده از مدلهای آماری و ریاضی برای شناسایی داراییهایی که به طور تاریخی حرکت قیمتی مشابهی داشتهاند (همبستگی بالا). زمانی که قیمت این داراییها از روند تاریخی خود منحرف میشوند، فرصت آربیتراژ ایجاد میشود.
- مثال: خرید دارایی ارزانتر و فروش دارایی گرانتر در یک جفتدارایی با همبستگی قوی، با این انتظار که قیمتها به میانگین تاریخی خود بازگردند (همگرا شوند).
۴. آربیتراژ ادغام (Merger Arbitrage)
این استراتژی در بازار سهام و اوراق بهادار رایج است.
- نحوه کار: زمانی که یک شرکت قصد دارد شرکت دیگری را تصاحب کند (ادغام یا تملیک)، قیمت بازار سهام شرکت هدف معمولاً کمتر از قیمتی است که شرکت خریدار برای هر سهم پیشنهاد داده است. آربیتراژگر سهام شرکت هدف را خریداری کرده و منتظر نهایی شدن معامله میماند تا سود حاصل از اختلاف قیمت را به دست آورد.
نرمافزار Arbitrage
معاملهگران میتوانند با استفاده از نرمافزارهای مختلف، معاملات آربیتراژ را انجام دهند. سیستمهای عامل مختلفی برای اجرای این معاملات وجود دارد که در ادامه به چند نمونه کاربردی آنها اشاره میکنیم.
سایت آربیتراژ ارز دیجیتال
وبسایتهای زیادی وجود دارند که به عنوان پلتفرم معاملاتی، امکان اجرای آربیتراژ را فراهم میکنند. این سایتها دارای رباتهای آربیتراژ هستند و کاربران با ثبتنام در آنها میتوانند از فرصتهای موجود سود ببرند. پلتفرمهایی نظیر Arbitrage.Expert و Multitrader.io دارای رباتهای پیشرفتهای هستند که فرصتهای آربیتراژ را با دقت زیادی پیدا میکنند.
بهترین صرافیهای خارجی برای معاملات آربیتراژ ارز دیجیتال
سایت کپتین آلتکوین، چند صرافی را به عنوان بهترین گزینهها برای انجام معاملات آربیتراژ ارز دیجیتال معرفی کرده است. در جدول زیر، این صرافیها با یکدیگر مقایسه شدهاند. این مقاله تنها به معرفی این صرافیها میپردازد و هیچ گونه توصیهای برای خرید یا فروش در آنها نمیکند. بهتر است قبل از هر اقدامی، تحقیقات لازم را درباره هر یک از آنها انجام دهید.
| صرافی | ویژگیها | مزایا | معایب |
|---|---|---|---|
| بایننس (Binance) | دارای انواع گزینههای معاملاتی، نمودارهای بازار و صدها ارز دیجیتال، ارائه انواع سفارشات و مشتقات رمزنگاری | حجم معاملات بالا، پلتفرمهای آموزشی، پلتفرم NFT | غیرقابل دسترس برای کاربران آمریکا |
| کوکوین (KuCoin) | انواع رباتهای معاملاتی داخلی، مشتقات رمزنگاری | حجم معاملات بالا | غیر تنظیم شده |
| کراکن (Kraken) | پشتیبانی از بیش از ۱۰۰ جفت معاملاتی | نقدینگی بالا به خصوص برای یورو | داشبورد پیشرفته پیچیده برای مبتدیان |
| گیت (Gate.io) | ارائه مشتقات رمزارزها برای آربیتراژ یا پوشش ریسک با استفاده از اهرم | حجم معاملات بالا، رابط کاربری مناسب و امنیت | تعداد کم ارزهای فیات قابل پشتیبانی |
| بای بیت (Bybit) | ارائه مجموعهای جامع از ابزارهای معاملاتی پیشرفته | امنیت بالا، حجم معاملات بالا | عدم ارائه خدمات در ایالات متحده |
چطور فرصتهای Arbitrage در بازار رمز ارز پیدا کنیم؟
همه داراییهای رمز ارزی برای آربیتراژ مناسب نیستند. مثلاً بیت کوین با حجم معاملات بالا، فرصتهای آربیتراژ زیادی دارد. ولی رمز ارزهای دیگر هم برای آربیتراژ مناسبند و میتوان آنها را به صورت دستی یا با استفاده از رباتها معامله کرد.
ارزهای با محبوبیت کمتر برای Arbitrage
ارزهای دیجیتال با محبوبیت و حجم ترید کمتر معمولاً اسپردهای بزرگتری دارند. این ارزها ممکن است نوسانات قیمت بیشتری داشته باشند که میتواند به استراتژی آربیتراژ ریسک بیشتری اضافه کند. برای پیدا کردن این ارزها، میتوانید از پلتفرمهایی مثل تریدینگ ویو و وبسایتهایی مانند CoinArbitrageBot.com استفاده کنید. این سایتها لیستی از ارزهای با نوسان بالا ارائه میکنند که کار شما را راحتتر میکند.
همچنین، وبسایت کریپتورنک (cryptorank.io/price/bitcoin/arbitrage) امکان مقایسه قیمت رمز ارزهای مختلف در صرافیهای گوناگون و درصد تفاوت قیمتها را فراهم میکند. مثلاً در تصویر زیر، میتوان با مقایسه درصد تفاوت قیمت بیت کوین در صرافیها و در نظر گرفتن کارمزد هر پلتفرم، سود حاصل از آربیتراژ را محاسبه کرد.

بهترین رباتهای آربیتراژ تریدینگ ارز دیجیتال
به دلیل تعداد زیاد ارزهای دیجیتال و تفاوت قیمتها در صرافیهای مختلف، پیدا کردن فرصتهای آربیتراژ به صورت دستی خستهکننده است. بنابراین، بسیاری از تریدرها از نرمافزارها و برنامههایی استفاده میکنند که به صورت لحظهای قیمتها را در صدها صرافی پیگیری میکنند.
تعداد شرکتهایی که در زمینه نرمافزارها و رباتهای ترید خودکار آربیتراژ فعالیت میکنند در حال افزایش است. این شرکتها ابزارهایی را ارائه میدهند که به سرمایهگذاران اجازه میدهد استراتژی آربیتراژ خود را به صورت اتوماتیک در صرافیهای مختلف اجرا کنند.
مزیت استفاده از رباتهای آربیتراژ در این است که این پلتفرمها به صورت خودکار تفاوت قیمتها را در صرافیهای مختلف پیدا و معامله میکنند. این پلتفرمها که به “Set it and Forget it” معروفند، میتوانند فرصتهای درآمدزایی منفعل را برای سرمایهگذاران فراهم کنند.
برخی از این پلتفرمها و رباتها عبارتند از:
- Arbismart
- Pionex
- Cryptohopper
- Coinrule
- Trality
- Botsfolio
- PixelPlex
- Bitsgap
- Gimmer
- Quadency
- HaasOnline
- MultiTrader.io
برای استفاده از این پلتفرمها، کافی است یک حساب کاربری بسازید و با واریز وجه اولیه، به صورت خودکار از تفاوت قیمتها سود ببرید. مثلا Arbismart یک پلتفرم امن است که به صورت 24 ساعته قیمتها را در 35 صرافی بررسی میکند و بسته به اندازه سرمایهگذاری، بازده سالانه 45 درصدی را به کاربران خود وعده میدهد.
استراتژیهای کسب درآمد از آربیتراژ تریدینگ ارز دیجیتال
آربیتراژ بین صرافیها
این روش متداولترین نوع آربیتراژ است. در این روش، تریدر یک رمز ارز را در یک صرافی خریداری کرده و در صرافی دیگری میفروشد. قیمت رمز ارزها به سرعت تغییر میکند و تریدرها از این اختلاف قیمتها سود میبرند. به عنوان مثال، اگر قیمت بیتکوین در صرافی کوینبیس 45,000 دلار و در صرافی کراکن 45,200 دلار باشد، تریدرها بیتکوین را در کوینبیس خریداری کرده و در کراکن میفروشند و 200 دلار سود میکنند (بدون در نظر گرفتن کارمزدها).
آربیتراژ بین بازاری (معامله فاندینگ ریت)
در این روش، تریدرها پوزیشنهای مخالف (لانگ و شورت) در بازارهای اسپات و فیوچرز یک دارایی میگیرند. هر ضرری که در یک بازار اتفاق بیفتد، توسط پوزیشن مخالف در بازار دیگر خنثی میشود و تریدرها از کارمزد فاندینگ ریت سود میبرند. فاندینگ ریت مثبت یعنی تعداد قراردادهای لانگ بیشتر از شورت است و بالعکس. تریدرها از پلتفرمهای مختلف فاندینگ ریت را مقایسه کرده و بالاترین را انتخاب میکنند تا بیشترین سود را به دست آورند.
آربیتراژ در صرافیهای ایرانی
مشابه صرافیهای خارجی، در صرافیهای ایرانی نیز میتوان از تفاوت قیمتها سود برد. اما به دلیل تحریمها و شناسایی آدرسهای والت برخی از صرافیهای ایرانی توسط صرافیهای خارجی، انتقال مستقیم ارز از یک صرافی ایرانی به صرافی خارجی ممکن نیست. بنابراین، باید ابتدا ارز را به والت شخصی منتقل کرده و سپس به صرافی خارجی ارسال کنید که افزایش کارمزدها را در پی دارد. لذا باید در انتخاب رمز ارز و صرافی تحقیقات دقیقی انجام دهید و حساب و کتاب سود و زیان خود را دقیق انجام دهید.
آربیتراژ طلا
شاید بپرسید آربیتراژ طلا چیست و چگونه میتوان از آن درآمد کسب کرد. آربیتراژ طلا به دلیل قابلیت نقدشوندگی بالا، جذابیت بیشتری دارد. در این روش، طلا را از مکانی که قیمت پایینتری دارد خریده و در مکانی با قیمت بالاتر میفروشند. به عنوان مثال، خرید طلا از هنگکنگ و فروش آن در ایران یک فرصت آربیتراژ است. البته به یاد داشته باشید که واردات طلا به کشور دارای محدودیتهای زیادی است و نمیتوان مقدار زیادی طلا وارد کرد.
آربیتراژ در بورس
بورس اوراق بهادار یکی از پربازدهترین بازارهای مالی جهان است. در بورس، ممکن است قیمت سهام یک شرکت در بازارهای مختلف متفاوت باشد. برای مثال، قیمت سهام شرکت X در چین با قیمتی متفاوت از بورس آمریکا معامله میشود. البته، تفاوت قیمت در بورس معمولاً کم است و فرصتهای آربیتراژ محدود هستند.
آربیتراژ در فارکس
بازار بینالمللی فارکس نیز فرصت آربیتراژ را فراهم میکند. آربیتراژ در فارکس معمولاً به صورت آربیتراژ سهگانه انجام میشود. در این روش، تریدر از اختلاف قیمت سه ارز سود میبرد. برای مثال، جفت ارز یورو/دلار را با نرخ مشخصی مبادله کرده و سپس آن را به جفت ارز یورو/پوند و در نهایت به جفت ارز دلار/پوند تبدیل میکند. این معاملات پیچیدهاند و اغلب با استفاده از رباتهای آربیتراژ و سیستمهای کامپیوتری انجام میشوند.
آربیتراژ صرافی
در این روش، میتوانید از خرید و فروش ارز دیجیتال در صرافیهای مختلف کسب درآمد کنید. باید منتظر بمانید تا قیمت خرید یک رمزارز در یک صرافی و قیمت فروش آن در صرافی دیگر به اندازهای برسد که سودآور باشد. البته به یاد داشته باشید که باید کارمزد معامله را هم در نظر بگیرید.

نحوه Arbitrage در روز سررسید با استفاده از اختیار خرید و اختیار فروش
آربیتراژ در روز سررسید با اختیار خرید
- آربیتراژگر 100 هزار سهم از شرکت خودرو دارد.
- در روز سررسید، قیمت هر سهم خودرو 450 تومان است.
- اختیار خرید با قیمت اعمال 200 تومان (در سود) و با پرمیوم 235 تومان معامله میشود.
- آربیتراژگر 100 هزار سهم خودرو را به قیمت 450 تومان در بازار سهام میفروشد و همزمان 100 قرارداد اختیار خرید با قیمت پرمیوم 235 تومان در بازار آپشن خریداری میکند.
- با اعمال قراردادها، هزینه نهایی 435 تومان برای هر سهم میشود.
- آربیتراژگر در ابتدا 100 هزار سهم داشت و اکنون پس از اعمال قراردادها همچنان 100 هزار سهم دارد و 1.5 میلیون تومان سود کرده است.
- سود نهایی به ازای هر سهم 15 تومان است (بدون در نظر گرفتن کارمزدها).
آربیتراژ در روز سررسید با اختیار فروش
- آربیتراژگر 40 میلیون تومان پول نقد دارد.
- در روز سررسید، قیمت هر سهم خودرو 400 تومان است.
- اختیار فروش با قیمت اعمال 500 تومان (در سود) و با پرمیوم 80 تومان معامله میشود.
- آربیتراژگر 100 هزار سهم خودرو را به قیمت 400 تومان در بازار سهام میخرد و همزمان 100 قرارداد اختیار فروش با قیمت پرمیوم 80 تومان در بازار آپشن خریداری میکند.
- با اعمال قراردادها، هزینه نهایی 480 تومان برای هر سهم میشود.
- آربیتراژگر در ابتدا هیچ سهمی نداشت و اکنون پس از اعمال قراردادها هیچ سهمی ندارد ولی 2 میلیون تومان سود کرده است.
- سود نهایی به ازای هر سهم 20 تومان است (بدون در نظر گرفتن کارمزدها).
چرا Arbitrage ممکن است؟
آربیتراژ زمانی ممکن است که بازارها به طور کامل کارآمد نباشند. به عبارت دیگر، اختلاف قیمتها به دلیل عدم توازن عرضه و تقاضا، هزینههای معامله، تأخیر در انتقال اطلاعات، یا محدودیتهای دسترسی به بازارها ایجاد میشود.
این اختلافات قیمتی معمولاً مدت زمان زیادی دوام نمیآورند، زیرا معاملهگران حرفهای سریعاً از این فرصتها استفاده میکنند و با انجام معاملات آربیتراژی، قیمتها را به تعادل میرسانند. به همین دلیل، آربیتراژ در بازارهای کارآمد و رقابتی به ندرت دیده میشود و در صورت وجود، معمولاً به سرعت از بین میرود.
چرا آربیتراژ ارز دیجیتال کمخطر است؟
آربیتراژ ارز دیجیتال به دلیل چند دلیل اصلی کمخطر محسوب میشود. برخلاف تریدرهای روزانه، معاملهگران آربیتراژ نیازی به پیشبینی قیمتهای آینده ندارند و نمیخواهند چندین ساعت یا روز برای کسب سود صبر کنند. آنها به جای تحلیل احساسات بازار و پیشبینی قیمت، به سرعت فرصتهای آربیتراژ را شناسایی کرده و از آنها بهره میبرند.
علاوه بر این، با استفاده از منابع و ابزارهای مناسب، معاملهگران میتوانند به سرعت وارد و از معامله آربیتراژ خارج شوند، معمولاً در چند ثانیه یا دقیقه. به این ترتیب، ریسک این نوع معامله به مراتب کمتر از سایر استراتژیهای معاملاتی است، زیرا نیاز به تحلیلهای پیچیده و پیشبینیهای طولانیمدت ندارد. با این حال، این بدان معنا نیست که آربیتراژ کریپتو کاملاً بدون خطر است.
ریسک معاملات آربیتراژ کریپتو
چند عامل میتوانند شانس آربیتراژور را برای کسب سود کاهش دهند. مهم است بدانید که ریسک کمتر معمولاً به معنی سود کمتر است، بنابراین آربیتراژورها باید حجم بالایی از معاملات انجام دهند تا سود قابل توجهی کسب کنند.
آیا معاملات آربیتراژ امن است؟
معاملات آربیتراژ شامل واریز مبالغ زیادی به کیف پولهای صرافی است، که میتواند شما را در معرض خطرات امنیتی مانند هک صرافیها و exit scam قرار دهد. Exit scam وقتی اتفاق میافتد که یک صرافی ناگهان فعالیت خود را متوقف کرده و سرمایه کاربران از بین میرود. به همین دلیل، قبل از انجام هرگونه معامله آربیتراژ، مهم است که صرافیهای مورد نظر را به دقت بررسی کنید.
آیا معاملات آربیتراژ قانونی است؟
بله، معاملات آربیتراژ قانونی است و معاملهگران میتوانند با شناسایی فرصتهای قیمتگذاری متفاوت، از اختلاف قیمتها سود ببرند. تفاوت قیمت ارزهای دیجیتال در صرافیهای مختلف به خاطر فعالیت آربیتراژورها نیست، بلکه اگر تعداد بیشتری به آربیتراژ بپردازند، قیمتها در صرافیهای مختلف سریعتر به تعادل میرسد.
نقش فناوری در آربیتراژ
با پیشرفت فناوری، آربیتراژ بهویژه در بازارهای مالی به شدت وابسته به الگوریتمها و معاملات پرسرعت (High-Frequency Trading – HFT) شده است. شرکتهای بزرگ از کامپیوترهای قدرتمند و نرمافزارهای پیچیده برای شناسایی و اجرای فرصتهای آربیتراژ در کسری از ثانیه استفاده میکنند. این امر باعث شده است که فرصتهای آربیتراژ در بازارهای مدرن بهسرعت ناپدید شوند.
نقش آربیتراژ در اقتصاد
آربیتراژ از دید اقتصاد کلان نیز اهمیت دارد. وقتی معاملهگران به دنبال سود از اختلاف قیمتها هستند، در واقع به هماهنگی قیمتها در بازارهای مختلف کمک میکنند. این فرایند باعث میشود منابع اقتصادی بهتر تخصیص یابند و قیمتها منعکسکننده واقعیتهای اقتصادی باشند.
به همین دلیل، بسیاری از اقتصاددانان آربیتراژ را یکی از نیروهای اصلی در شکلگیری «کارایی بازار» میدانند.
نکات کلیدی برای موفقیت در معاملات آربیتراژ
با رعایت این نکات، میتوانید درآمد بیشتری از آربیتراژ به دست آورید:
- سرعت عمل: برای کسب سود بیشتر، باید به سرعت اختلاف قیمتها را شناسایی کنید. هر چه سریعتر عمل کنید، سود بیشتری خواهید داشت.
- انتخاب صرافیهای پرحجم: صرافیهایی که حجم معاملات بالایی دارند را انتخاب کنید. این اطلاعات را میتوانید در سایتهایی مانند CoinMarketCap بیابید.
- محدود کردن گزینهها: نمیتوانید اختلاف قیمت همه داراییها را در همه صرافیها بررسی کنید، زیرا این تفاوتها ممکن است به سرعت ناپدید شوند. بنابراین، بهتر است بر تعداد محدودی از داراییها و صرافیها تمرکز کنید تا بتوانید سریعتر از فرصتهای آربیتراژ استفاده کنید.
نتیجهگیری
آربیتراژ یکی از مهمترین و پایهایترین مفاهیم در دنیای مالی است که بر اساس بهرهبرداری از اختلافات قیمتی عمل میکند. این نوع معاملات نه تنها به معاملهگران این امکان را میدهد که بدون تحمل ریسک زیاد سود کنند، بلکه به کارایی بازارها نیز کمک میکند.
با این حال، آربیتراژ در عمل ممکن است به دلایل مختلفی مانند هزینههای معامله یا نوسانات سریع قیمتها محدود شود. در نهایت، هر معاملهگر باید با دقت و محاسبه دقیق وارد این نوع معاملات شود تا از سودآوری آن اطمینان حاصل کند.
سوالات متداول
رباتهای معاملهگری Arbitrage چگونه کار میکنند؟
رباتهای معاملهگری آربیتراژ به صورت خودکار بازارهای مختلف را برای یافتن اختلاف قیمتها بررسی میکنند. سپس به طور خودکار دارایی را در بازاری که قیمت آن پایینتر است خریداری کرده و در بازاری که قیمت آن بالاتر است میفروشند.
مزایای استفاده از معاملات اختیاری چیست؟
معاملات اختیاری به شما این امکان را میدهد که با کنترل بیشتری بر روی ریسک و سود، در بازارهای مالی فعالیت کنید. این نوع معاملات به شما اجازه میدهند که با یک سرمایه کمتر نسبت به سرمایهگذاری مستقیم، از تغییرات قیمت سود ببرید.
ریسکهای مرتبط با آربیتراژ چیست؟
برخی از ریسکهای مرتبط با آربیتراژ شامل تغییرات سریع قیمتها، مشکلات سیستمی و زمانبر بودن انتقال داراییها هستند. همچنین، ممکن است در برخی موارد به دلیل تغییرات بازار یا خطاهای رباتهای معاملهگری، سود مورد انتظار به دست نیاید.
انواع آربیتراژ
دیدگاهتان را بنویسید
برای نوشتن دیدگاه باید وارد بشوید.