ارز یونی سواپ Uniswap

ارز یونی سواپ (Uniswap) یکی از مهم‌ترین پروژه‌های حوزه دیفای (DeFi) و صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که بر بستر شبکه اتریوم فعالیت می‌کند. توکن بومی این پلتفرم با نماد UNI شناخته می‌شود و نقش کلیدی در حاکمیت پروتکل یونی سواپ دارد.

برخلاف صرافی‌های متمرکز سنتی که توسط یک نهاد یا شرکت اداره می‌شوند، یونی سواپ به‌صورت خودکار و از طریق قراردادهای هوشمند فعالیت می‌کند؛ این ویژگی به کاربران اجازه می‌دهد بدون واسطه و به‌صورت مستقیم، ارزهای دیجیتال خود را با یکدیگر مبادله کنند.

اگر قصد دارید از فرصت‌های سرمایه‌گذاری و کسب درآمد از طریق ارز دیجیتال یونی سواپ بهره‌مند شوید، لازم است اطلاعات جامعی درباره این پروژه داشته باشید. در ادامه این مطلب، شما را با ویژگی‌ها، کاربردها و مزایای توکن UNI آشنا می‌کنیم تا بتوانید با دانش کامل‌تری وارد این حوزه شوید.

تاریخچه ارز یونی سواپ

پلتفرم غیرمتمرکز یونی سواپ توسط هیدن آدامز (Hayden Adams)، مهندس مکانیک و کارمند سابق شرکت زیمنس، در سال 2018 ساخته شد. هدف اصلی از ایجاد این صرافی، حل مشکلات بزرگ بازار ارزهای دیجیتال مانند تمرکز بالای صرافی‌ها و کمبود نقدینگی بود. یکی از نوآوری‌های مهم یونی سواپ، معرفی پروتکل نقدینگی خودکار (Automated Liquidity Protocol) بود که به طور چشمگیری نقدینگی را بهبود بخشید.

نسخه دوم یونی سواپ (Uniswap V2) در اردیبهشت 1399 راه‌اندازی شد. این نسخه امکان مبادله مستقیم تمام دارایی‌های دیجیتال مبتنی بر بلاک چین اتریوم را بدون نیاز به واسطه فراهم کرد. پیش از این، سواپ کردن بین دو توکن ERC-20 تنها از طریق تبدیل به اتر (ETH) و سپس خرید توکن دیگر امکان‌پذیر بود. این تغییر باعث کاهش تعداد تراکنش‌ها، صرفه‌جویی در کارمزدها و کاهش بار روی شبکه اتریوم شد.

نسخه سوم یونی سواپ (Uniswap V3) در تاریخ 16 اردیبهشت 1400 منتشر گردید. این نسخه با بهینه‌سازی عملکرد، کنترل دقیق‌تر روی کارمزدها و امکانات گسترده‌تر در مدیریت استخرهای نقدینگی، تجربه بهتری را برای کاربران به ارمغان آورد.

آشنایی جامع با ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI)

یونی سواپ (Uniswap) یکی از برجسته‌ترین و نوآورانه‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) در دنیای ارزهای دیجیتال است که بر بستر بلاک‌چین اتریوم توسعه یافته. در حالی که بخش عمده معاملات رمزارزی در پلتفرم‌های متمرکزی مانند بایننس و کوین‌بیس انجام می‌شود، یونی سواپ تجربه‌ای متفاوت و پیشرو را ارائه می‌دهد؛ چرا که این صرافی، بدون اتکا به نهاد مرکزی، با استفاده از قراردادهای هوشمند عمل می‌کند.

تفاوت یونی سواپ با صرافی‌های متمرکز

در صرافی‌های متمرکز، معاملات بر پایه دفتر سفارش (Order Book) انجام می‌شوند؛ یعنی سفارشات خرید و فروش کاربران در فهرستی ثبت می‌گردد و تطابق بین سفارشات برای انجام معامله ضروری است. موفقیت یک تراکنش منوط به این است که برای هر سفارش خرید، سفارش فروش متناظر با همان قیمت و حجم وجود داشته باشد و بالعکس.

اما چالش اصلی این سیستم، نقدینگی است؛ اگر سفارشات کافی وجود نداشته باشد، اجرای معاملات با کندی یا با لغزش قیمتی همراه خواهد بود. به‌طور ساده، اگر بازار را مانند یک بازارچه شلوغ خیابانی تصور کنیم، نقدینگی بالا به معنای حضور هم‌زمان خریداران و فروشندگان زیاد است. در مقابل، اگر بازار خلوت باشد، معاملات با دشواری بیشتری انجام می‌شوند.

یونی سواپ؛ راه‌حل غیرمتمرکز برای مسئله نقدینگی

یونی سواپ با حذف دفتر سفارش و جایگزین کردن آن با استخرهای نقدینگی خودکار (Automated Liquidity Pools) توانسته این مشکل را به‌طور چشمگیری کاهش دهد. کاربران سرمایه خود را در قالب جفت‌ ارزها وارد این استخرها می‌کنند و به ازای آن، توکن‌های نقدینگی (LP Tokens) دریافت می‌نمایند. این مدل نوآورانه، هم نقدینگی لازم برای معاملات را تأمین می‌کند و هم به تأمین‌کنندگان نقدینگی امکان کسب درآمد از کارمزدها را می‌دهد.

معرفی توکن حاکمیتی UNI

توکن بومی یونی سواپ، با نماد UNI، یک توکن حاکمیتی (Governance Token) است که به دارندگان آن این امکان را می‌دهد تا در تصمیم‌گیری‌های کلیدی پلتفرم شرکت کنند. این تصمیم‌ها می‌تواند شامل مواردی نظیر نحوه توزیع توکن‌ها، سیاست‌های کارمزد، یا تغییرات پروتکلی باشد.

توکن UNI در سپتامبر 2020 و در واکنش به تهدید جدی صرافی رقیب یعنی سوشی‌سواپ (SushiSwap) عرضه شد. سوشی‌سواپ، که یک فورک از یونی سواپ بود، کاربران را با وعده توکن‌های SUSHI و درآمد از کارمزدها ترغیب به مهاجرت کرده بود. در پاسخ، یونی سواپ با عرضه 1 میلیارد توکن UNI وارد میدان شد و از این تعداد، 150 میلیون توکن را به‌صورت ایردراپ بین کاربران قبلی خود توزیع کرد. هر کاربری که تا پیش از تاریخ تعیین‌شده از یونی سواپ استفاده کرده بود، 400 توکن UNI دریافت کرد؛ رقمی که در آن زمان بیش از 1000 دلار ارزش داشت.

چرا UNI می‌تواند گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری باشد؟

ارز دیجیتال UNI به‌عنوان نماینده حاکمیتی یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز جهان، پتانسیل بالایی برای رشد دارد. پشتیبانی فعال توسعه‌دهندگان، حجم بالای معاملات روزانه، و ساختار غیرمتمرکز آن، همگی عواملی هستند که یونی سواپ را به یکی از اصلی‌ترین پروژه‌های DeFi تبدیل کرده‌اند. به همین دلیل، بسیاری از تحلیل‌گران، توکن UNI را گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاری بلندمدت می‌دانند.

نحوه عملکرد یونی سواپ (Uniswap)

یونی سواپ برخلاف صرافی‌های سنتی که متکی به واسطه‌های انسانی یا سرورهای مرکزی هستند، کاملاً بر پایه قراردادهای هوشمند (Smart Contracts) اجرا می‌شود. این پلتفرم از دو قرارداد کلیدی تشکیل شده است که نقش‌های متفاوت اما مکملی را ایفا می‌کنند:

• قرارداد کارخانه (Factory Contract): قرارداد کارخانه مسئول ایجاد جفت‌های معاملاتی جدید روی پلتفرم است. زمانی که توسعه‌دهندگان یا کاربران بخواهند یک توکن جدید ERC-20 را به یونی سواپ اضافه کنند، از طریق این قرارداد اقدام می‌کنند. به‌عبارت دیگر، قرارداد کارخانه زیرساختی برای گسترش بازار یونی سواپ فراهم می‌کند و امکان لیست شدن بی‌واسطه توکن‌ها را فراهم می‌سازد.
•  قرارداد مبادله (Exchange Contract): این قرارداد مسئول اجرای تراکنش‌ها و مبادلات واقعی بین کاربران است. هنگامی که یک کاربر قصد دارد دو توکن ERC-20 را با یکدیگر مبادله کند، قرارداد مبادله به‌صورت خودکار عملیات سواپ (Swap) را انجام می‌دهد. این فرآیند بدون نیاز به دفتر سفارش (Order Book) و تنها از طریق تعامل با استخرهای نقدینگی (Liquidity Pools) صورت می‌گیرد.

انعطاف‌پذیری در تبادل توکن‌ها

با نسخه به‌روزرسانی‌شده Uniswap v2، کاربران می‌توانند هر توکن مبتنی بر ERC-20 را با هر توکن ERC-20 دیگر مبادله کنند. این یعنی دیگر نیازی به واسطه‌هایی نظیر ETH به‌عنوان پل میان دو توکن نیست، بلکه مبادلات مستقیم و روان بین توکن‌ها امکان‌پذیر شده است. این ویژگی انعطاف‌پذیری بالا و کارایی بیشتر را به همراه دارد.

پروتکل نقدینگی خودکار و استخرها

در یونی سواپ، به جای وجود دفتر سفارشات، معاملات از طریق استخرهای نقدینگی انجام می‌شود. هر جفت‌ارز یک استخر اختصاصی دارد که تامین‌کنندگان نقدینگی با واریز مقدار معادل دو توکن در آن مشارکت می‌کنند. در مقابل، تامین‌کنندگان توکن‌های نقدینگی دریافت می‌کنند که نشان‌دهنده سهم آن‌ها از استخر است.

برای مثال، اگر شما 10 درصد نقدینگی یک استخر را تامین کنید، معادل 10 درصد از توکن‌های LP استخر را خواهید داشت و هر زمان می‌توانید آن‌ها را بازخرید کنید. یونی سواپ برای هر معامله 0.3 درصد کارمزد دریافت کرده و این کارمزد به استخر نقدینگی بازمی‌گردد.

تعیین قیمت توکن‌ها

بر خلاف صرافی‌های سنتی که قیمت‌ها بر اساس سفارشات خرید و فروش تعیین می‌شود، یونی سواپ از الگوریتم بازارساز خودکار (AMM) استفاده می‌کند. این الگوریتم براساس یک فرمول ساده کار می‌کند:

$$X\times Y=K$$

که در آن X و Y مقدار دو توکن در استخر و K عدد ثابتی است. این فرمول تضمین می‌کند که ارزش کل استخر در هر زمان ثابت بماند. وقتی مقدار یک توکن افزایش می‌یابد، مقدار توکن دیگر کاهش می‌یابد و قیمت‌ها بر اساس نسبت موجودی تنظیم می‌شود.

برای مثال، اگر شخصی تعداد زیادی توکن LINK به استخر لینک/اتریوم اضافه کند، نسبت لینک به اتریوم افزایش یافته و قیمت لینک کاهش پیدا می‌کند. این روش به صورت خودکار قیمت‌ها را تنظیم می‌کند و نیازی به ثبت سفارشات جداگانه نیست.

بنیان‌گذاران یونی سواپ؛ از اتریوم تا انقلاب در صرافی‌های غیرمتمرکز

در میان پروژه‌های نوآورانه‌ دنیای رمزارزها، یونی سواپ (Uniswap) جایگاه ویژه‌ای دارد. بسیاری از منابع، هایدن آدامز (Hayden Adams) را بنیان‌گذار اصلی این پروژه می‌دانند؛ کسی که در سال 2018 پروتکل یونی سواپ را طراحی و توسعه داد. اما داستان تولد این پروژه فقط به آدامز ختم نمی‌شود.

در واقع، ایده‌ اولیه و زیرساخت مفهومی یونی سواپ، از ذهن ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، خالق اتریوم، سرچشمه گرفت. بوترین در یکی از مقالات خود، مفهوم صرافی‌ خودکار با نقدینگی غیرمتمرکز را مطرح کرد؛ مفهومی که بعداً به شکل‌گیری یونی سواپ منجر شد.

هایدن آدامز، که در آن زمان یک مهندس مکانیک جوان و جویای نام بود، پس از آشنایی با اتریوم و ایده‌های بوترین، تصمیم گرفت این مدل مفهومی را به یک پروتکل عملیاتی تبدیل کند. با حمایت‌های مالی اولیه از بنیاد اتریوم و جامعه متن‌باز، او موفق شد در مدت زمان کوتاهی یونی سواپ را راه‌اندازی کند؛ پروژه‌ای که خیلی زود به یکی از ستون‌های اصلی فضای DeFi (امور مالی غیرمتمرکز) بدل شد.

به این ترتیب، می‌توان گفت که:

• ویتالیک بوترین، پدر ایده‌ی یونی سواپ است
• و هایدن آدامز، معمار اجرایی و پیاده‌سازی این ایده در دنیای واقعی

ترکیب قدرت ذهنی بوترین و ابتکار عملی آدامز، یونی سواپ را به یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز جهان تبدیل کرد.

صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ (Uniswap): انقلاب در معاملات بدون واسطه

یونی سواپ (Uniswap) یکی از پیشگامان عرصه صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) است که ساختار آن به‌طور کامل با صرافی‌های سنتی و متمرکز تفاوت دارد. برخلاف صرافی‌های معمول که توسط شرکت‌ها یا نهادهای مرکزی مدیریت می‌شوند، یونی سواپ بر پایه مفهومی به‌نام پروتکل نقدینگی خودکار (Automated Liquidity Protocol) عمل می‌کند؛ مدلی نوآورانه که معاملات را بدون نیاز به دفتر سفارش یا واسطه مرکزی ممکن می‌سازد.

یک بستر بومی در شبکه اتریوم

یونی سواپ در سال 2018 بر روی بلاک‌چین اتریوم راه‌اندازی شد و از آن زمان تاکنون، به یکی از ستون‌های اصلی دنیای دیفای (DeFi) تبدیل شده است. این صرافی با توکن‌های مبتنی بر استاندارد ERC-20 کاملاً سازگار است و با کیف پول‌هایی مانند MetaMask و MyEtherWallet به‌راحتی ارتباط برقرار می‌کند. همین امر آن را به انتخابی ایده‌آل برای کاربران اکوسیستم اتریوم تبدیل کرده است.

متن‌باز و در دسترس برای همگان

یکی از ویژگی‌های برجسته یونی سواپ، متن‌باز بودن آن است؛ یعنی هر فرد یا توسعه‌دهنده‌ای می‌تواند کدهای منبع این پلتفرم را مشاهده، ویرایش یا حتی برای ایجاد نسخه شخصی خود از صرافی استفاده کند. افزون بر این، یونی سواپ به کاربران امکان می‌دهد تا توکن‌های خود را به‌صورت رایگان لیست کنند؛ مزیتی که در تضاد با صرافی‌های متمرکز قرار دارد که معمولاً برای لیست کردن کوین‌های جدید، هزینه‌های هنگفتی دریافت می‌کنند.

کنترل کامل دارایی‌ها توسط کاربران

در صرافی‌های متمرکز، کاربران باید کلیدهای خصوصی خود را در اختیار پلتفرم قرار دهند تا بتوانند سفارش‌های خرید و فروش را ثبت کنند. اما یونی سواپ به‌عنوان یک DEX، این محدودیت را کنار گذاشته و کنترل کامل دارایی‌ها را در دست کاربران حفظ می‌کند. این امر، امنیت سرمایه‌ها را به‌طور چشمگیری افزایش داده و خطراتی مانند هک شدن صرافی و از دست رفتن وجوه را کاهش می‌دهد.

رشد انفجاری و نقش کلیدی در دیفای

یونی سواپ با عملکرد قدرتمند و جامعه کاربری فعال خود، امروز به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین پروژه‌های دیفای شناخته می‌شود. بر اساس آخرین آمار، بیش از 3 میلیارد دلار دارایی دیجیتال در قراردادهای هوشمند این پلتفرم قفل شده است؛ عددی که قدرت و اعتماد کاربران به یونی سواپ را به‌خوبی نشان می‌دهد.

اهداف شبکه Uniswap

Uniswap به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) در بلاک‌چین اتریوم، اهداف متعددی را دنبال می‌کند که توسعه، نوآوری و عملکرد پایدار این پلتفرم را هدایت می‌کنند.

در ادامه، مهم‌ترین اهداف شبکه Uniswap را بررسی می‌کنیم:

• تمرکززدایی واقعی: Uniswap با تکیه بر قراردادهای هوشمند و ساختار غیرمتمرکز خود، به دنبال حذف هرگونه نهاد متمرکز از فرآیند مبادله است. قراردادهای هوشمند پس از استقرار، غیرقابل تغییر هستند و همین ویژگی بستری امن، شفاف و قابل اعتماد برای کاربران فراهم می‌کند.
• کنترل کامل دارایی توسط کاربران: یکی از اصول کلیدی Uniswap حفظ مالکیت کامل دارایی‌ها توسط کاربران است. برخلاف صرافی‌های متمرکز که دارایی کاربران را در کیف پول خود نگه می‌دارند، در Uniswap تمام تراکنش‌ها از طریق کیف پول شخصی کاربران انجام می‌شود. این امر خطرات مرتبط با هک یا مسدود شدن دارایی‌ها توسط طرف ثالث را از بین می‌برد.
• شفافیت کامل: Uniswap یک پروژه کاملاً متن‌باز است. تمامی کدها و قراردادهای هوشمند آن برای بررسی عمومی در GitHub در دسترس قرار دارند. علاوه‌ بر این، تمام تراکنش‌ها در بلاک‌چین اتریوم ثبت می‌شوند که این امر شفافیت، پاسخگویی و اعتماد را افزایش می‌دهد.
• افزایش نقدینگی بدون نیاز به بازارساز متمرکز: Uniswap با معرفی مدل بازارساز خودکار (AMM) و اجازه به کاربران برای افزودن نقدینگی به استخرها، نقدینگی را به‌صورت غیرمتمرکز تأمین می‌کند. این روش به حذف نیاز به دفتر سفارش (Order Book) کمک کرده و معاملات سریع‌تر، ارزان‌تر و روان‌تری فراهم می‌آورد.
• افزایش دسترسی جهانی: یکی از اهداف کلیدی Uniswap دموکراتیزه کردن دسترسی به خدمات مالی است. این پلتفرم به هر کاربری در هر نقطه از جهان اجازه می‌دهد توکن‌های مختلف را معامله کند یا بازار اختصاصی خود را برای یک توکن جدید ایجاد کند، بدون نیاز به مجوز یا حساب بانکی.
• کارایی و کاهش هزینه‌ها: Uniswap در نسخه‌های جدید خود، به‌ویژه نسخه V4، با معرفی ویژگی‌هایی مانند ساختار استخر به‌صورت Singleton و Flash Accounting، کارایی را افزایش داده و هزینه‌های گس را به طرز چشمگیری کاهش داده است. این به‌صرفه بودن، هم برای کاربران عادی و هم توسعه‌دهندگان جذابیت ویژه‌ای ایجاد کرده است.
• حاکمیت مبتنی بر جامعه: توکن حاکمیتی UNI به دارندگان این امکان را می‌دهد که در تصمیم‌گیری‌های کلیدی مربوط به توسعه و سیاست‌های پروتکل مشارکت کنند. این مدل حاکمیتی مبتنی بر جامعه، باعث می‌شود تغییرات در مسیر توسعه پروژه با نظر مستقیم کاربران واقعی اعمال شود.
• امنیت سطح بالا: تا امروز، Uniswap بیش از 1.5 تریلیون دلار حجم معاملات را بدون رخنه امنیتی جدی پردازش کرده است. تمام قراردادهای آن توسط شرکت‌های معتبر ممیزی امنیتی بررسی شده‌اند، که این پروتکل را به یکی از امن‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز در اکوسیستم رمز ارز تبدیل می‌کند.
• نوآوری مداوم و قابلیت سفارشی‌سازی: Uniswap به‌طور مداوم در حال به‌روزرسانی پروتکل خود است. نسخه V4 تمرکز ویژه‌ای بر امکان سفارشی‌سازی بیشتر استخرهای نقدینگی دارد و توسعه‌دهندگان می‌توانند ویژگی‌های اختصاصی را در استخرها پیاده‌سازی کنند. این انعطاف‌پذیری موجب افزایش سازگاری با نیازهای متنوع کاربران می‌شود.
• توسعه اکوسیستم جامع: Uniswap Labs ابزارها و سرویس‌هایی نظیر اپلیکیشن وب Uniswap، اپلیکیشن موبایل و Uniswap NFT Aggregator را برای گسترش اکوسیستم دیجیتال خود توسعه داده است. هدف، ارائه بستری جامع برای تبادل دارایی‌های دیجیتال و تعامل با NFTها در یک محیط واحد است.

ویژگی‌های شبکه Uniswap

Uniswap به‌عنوان یکی از پیشگامان صرافی‌های غیرمتمرکز در دنیای رمزارز، مجموعه‌ای از ویژگی‌های منحصر‌به‌فرد را ارائه می‌دهد که آن را از سایر پلتفرم‌های مشابه متمایز می‌کند.

در این بخش، مهم‌ترین ویژگی‌های این شبکه را بررسی می‌کنیم:

• 1. پشتیبانی از انواع گسترده‌ای از توکن‌ها: Uniswap با پشتیبانی از هزاران توکن مبتنی بر استاندارد ERC-20، امکان مبادله طیف وسیعی از دارایی‌ها را برای کاربران فراهم کرده است. این گستردگی باعث می‌شود که کاربران بتوانند به‌راحتی به پروژه‌های مختلف و نوظهور دسترسی پیدا کنند.
• 2. رابط کاربری ساده و کاربرپسند: رابط کاربری Uniswap به گونه‌ای طراحی شده که برای کاربران مبتدی و حرفه‌ای قابل درک و استفاده باشد. این سادگی در طراحی یکی از عوامل اصلی رشد سریع و استقبال گسترده از این پلتفرم است.
• 3. نقدینگی عمیق و سوآپ‌های روان: به لطف حضور گسترده تأمین‌کنندگان نقدینگی (LPها)، Uniswap دارای استخرهای نقدینگی پرعمق است. این ویژگی باعث کاهش اسلیپیج (slippage) و اجرای مؤثرتر معاملات با حجم بالا می‌شود.
• 4. تجمیع‌کننده NFT: ارز Uniswap تنها یک DEX نیست، بلکه با معرفی Uniswap NFT Aggregator، وارد حوزه بازار NFT نیز شده است. این ویژگی به کاربران امکان می‌دهد تا NFTهای مختلف را از بازارهای متنوع در یک رابط واحد جستجو و معامله کنند.
• 5. مدل بازارساز خودکار (AMM): Uniswap به جای استفاده از دفتر سفارش سنتی، از مدل AMM بهره می‌برد. در این مدل، معاملات از طریق استخرهای نقدینگی و قراردادهای هوشمند انجام می‌شوند که موجب ساده‌سازی فرآیند تبادل و حذف واسطه‌ها شده است.
• 6. فرصت‌های درآمدی از طریق Yield Farming: کاربران می‌توانند با تأمین نقدینگی به استخرهای Uniswap، در برنامه‌های yield farming شرکت کرده و توکن‌های پاداش دریافت کنند. این فرصت‌ها، سودآوری را برای سرمایه‌گذاران بلندمدت افزایش می‌دهند.
• 7. حاکمیت غیرمتمرکز: مدیریت Uniswap توسط جامعه آن انجام می‌شود. دارندگان توکن UNI می‌توانند در فرآیندهای رأی‌گیری برای تغییرات و به‌روزرسانی‌های پروتکل مشارکت داشته باشند، که این امر شفافیت و مشارکت جامعه را تضمین می‌کند.
• 8. پشتیبانی از راه‌حل‌های لایه دوم: برای بهبود سرعت و کاهش هزینه‌های تراکنش، Uniswap از راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری مانند Optimism و Arbitrum بهره می‌برد. این راه‌حل‌ها امکان معاملات سریع‌تر و ارزان‌تر را فراهم می‌سازند، به‌ویژه در زمان‌های شلوغی شبکه اتریوم.
• 9. پشتیبانی از چند شبکه بلاک‌چینی: Uniswap فقط به اتریوم محدود نیست. این پروتکل از شبکه‌های متعددی مانند Polygon، Optimism، Arbitrum و Celo نیز پشتیبانی می‌کند. این تنوع باعث می‌شود کاربران بر اساس نیازهایشان، بهترین شبکه را انتخاب کنند.
• 10. توسعه‌پذیری بر اساس نیاز جامعه: فرایند توسعه در Uniswap به‌شدت جامعه‌محور است. ایده‌ها و به‌روزرسانی‌ها اغلب از سوی اعضای جامعه مطرح می‌شوند و از طریق سیستم رأی‌گیری وارد مسیر اجرا می‌گردند. این مدل تضمین می‌کند که Uniswap همیشه در راستای نیازها و خواسته‌های کاربران حرکت می‌کند.

امنیت شبکه یونی سواپ چگونه است؟

یونی سواپ (Uniswap) یک پروتکل غیرمتمرکز برای تبادل توکن‌های مبتنی بر اتریوم است که توکن اصلی آن UNI، استاندارد ERC-20 دارد. این موضوع به این معناست که عملکرد یونی سواپ کاملاً وابسته به شبکه اتریوم است و امنیت آن تا حد زیادی به سلامت و قدرت این شبکه بستگی دارد.

استاندارد ERC-20 مجموعه‌ای از قوانین و چارچوب‌های فنی را برای توکن‌ها تعیین می‌کند و بخشی از امنیت یونی سواپ نیز بر اساس همین استاندارد است. اما باید توجه داشت که مشکلاتی مانند ازدحام در شبکه اتریوم می‌تواند هزینه تراکنش‌ها (Gas fees) را به طور چشمگیری افزایش دهد که این مسئله ممکن است منجر به تاخیر در انجام معاملات یا هزینه‌های بالاتر شود و در نتیجه روی تجربه کاربران تاثیر بگذارد.

از طرف دیگر، امنیت قراردادهای هوشمند که اساس کار یونی سواپ را تشکیل می‌دهند، بسیار حیاتی است. قراردادهای هوشمند کدهای برنامه‌نویسی خودکاری هستند که بدون دخالت انسانی اجرا می‌شوند، اما در صورت وجود اشکالات یا ضعف‌های امنیتی در این قراردادها، ممکن است هکرها بتوانند از آنها سوء استفاده کرده و سرمایه کاربران را به خطر بیندازند. در واقع، در گذشته و تا حدود پاییز 2020، هکرها با بهره‌برداری از ضعف‌های موجود در برخی پروژه‌های دیفای (DeFi) میلیون‌ها دلار سرمایه را سرقت کرده‌اند.

با این حال، یونی سواپ به دلیل داشتن تیم توسعه قوی، کد منبع باز و انجام ممیزی‌های متعدد امنیتی، یکی از امن‌ترین پلتفرم‌های غیرمتمرکز محسوب می‌شود. همچنین تمرکززدایی پروتکل و استفاده از شبکه بزرگ و پایدار اتریوم به افزایش امنیت و مقاومت آن در برابر حملات کمک کرده است.

با این وجود، ریسک‌های ذاتی مربوط به قراردادهای هوشمند و نوسانات شبکه بلاک‌چین همچنان وجود دارد، بنابراین توصیه می‌شود کاربران هنگام استفاده از یونی سواپ و سرمایه‌گذاری در توکن‌های مرتبط، با دقت و آگاهی کامل عمل کنند.

نحوه تولید و توزیع توکن‌های یونی سواپ

صرافی یونی سواپ در زمان عرضه اولیه ارز دیجیتال UNI، تمام یک میلیارد توکن خود را به صورت یکجا ضرب (Mint) کرد. اما به دلیل ظرفیت محدود بازار صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ در آن زمان، عرضه توکن‌ها به صورت پله‌ای و مرحله به مرحله انجام می‌شود تا تعادل بازار حفظ شود و نقدینگی به تدریج وارد شود.

توزیع توکن یونی سواپ

از مجموع 1000000000 توکن UNI، توزیع به شرح زیر است:

• 600000000 توکن (معادل 60 درصد) به اعضای جامعه کاربری و کاربران صرافی یونی سواپ اختصاص دارد تا به مرور و بر اساس مشارکت آن‌ها توزیع شود.
• 212660000 توکن (معادل 21.51 درصد) به تیم توسعه و کارکنان آینده این پروژه تعلق دارد. این بخش از توکن‌ها به مدت 4 سال قفل (Vested) خواهد بود تا از ثبات و تعهد تیم به پروژه اطمینان حاصل شود.
• 180440000 توکن (معادل 17.8 درصد) به سرمایه‌گذاران اولیه پروژه تخصیص یافته است که این توکن‌ها نیز طی 4 سال به صورت قفل شده آزاد خواهند شد.
• 6900000 توکن (معادل 0.69 درصد) به مشاوران پروژه تعلق دارد که مشابه سایر گروه‌ها، این مقدار نیز به مدت 4 سال قفل خواهد بود.

آیا ارز دیجیتال یونی سواپ قابل استخراج است؟

در مفهوم رایج، توکن UNI، توکن بومی صرافی غیرمتمرکز Uniswap، مانند بیت‌کوین یا اتریوم قابل استخراج با ماینر نیست. اما این توکن در گذشته از طریق تامین نقدینگی در استخرهای خاص قابل دریافت بود که به نوعی می‌توان آن را شکلی از استخراج غیرمستقیم یا “Liquidity Mining” در نظر گرفت.

چگونه توکن‌های یونی سواپ به‌دست می‌آمدند؟

در سپتامبر 2020، یونی سواپ برنامه‌ای برای توزیع عادلانه توکن‌های خود راه‌اندازی کرد. در این طرح، افرادی که به‌عنوان تأمین‌کننده نقدینگی (Liquidity Provider) در استخرهای مشخص فعالیت می‌کردند، واجد شرایط دریافت توکن UNI می‌شدند.

چهار استخر اولیه که برای این منظور تعریف شده بودند، عبارت‌اند از:

• ETH / USDT (اتریوم / تتر)
• ETH / USDC (اتریوم / یو‌اس‌دی‌سی)
• ETH / DAI (اتریوم / دای)
• ETH / WBTC (اتریوم / بیت‌کوین رپ‌شده)

برای شرکت در این فرآیند، کاربر باید:

• یکی از جفت‌ ارزهای فوق را به نسبت مساوی در استخر Uniswap واریز می‌کرد.
• توکن‌های نقدینگی (LP Tokens) دریافت می‌کرد.
• این توکن‌های LP را در قراردادهای مخصوص یونی سواپ قرار می‌داد تا واجد شرایط دریافت توکن UNI شود.

شرط اصلی دریافت توکن UNI

آدرس اتریومی که قصد دریافت توکن UNI دارد، باید با قراردادهای هوشمند یونی سواپ تعامل داشته باشد. این به معنی شرکت فعال در اکوسیستم یونی سواپ و ارائه نقدینگی به پلتفرم است.

 بنابراین، گرچه توکن یونی سواپ مانند ارزهای سنتی رمزنگاری‌شده ماین نمی‌شود، اما با مشارکت در اکوسیستم و تأمین نقدینگی، در گذشته امکان دریافت آن به‌عنوان پاداش وجود داشت؛ مفهومی که با عنوان “استخراج نقدینگی” (Liquidity Mining) شناخته می‌شود.

مزایای ارز دیجیتال یونی‌سواپ

یکی از مهم‌ترین مزایای ارز دیجیتال یونی‌سواپ، پشتیبانی آن توسط شبکه قدرتمند اتریوم است. شبکه اتریوم به‌عنوان دومین بلاک‌چین بزرگ جهان، با ساختار امن و سرعت مناسب، بستری مطمئن برای اجرای تراکنش‌های یونی‌سواپ فراهم می‌کند. این پشتیبانی باعث می‌شود معاملات این ارز دیجیتال با سرعت بالا و امنیت قابل توجه انجام شود.

علاوه بر این، صرافی غیرمتمرکز یونی‌سواپ به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین پلتفرم‌های مبادله توکن‌های ERC-20 از ارز یونی‌سواپ پشتیبانی می‌کند و به‌طور گسترده در میان کاربران محبوبیت یافته است. این موضوع خود محرکی قوی برای افزایش تقاضا و در نتیجه رشد ارزش این ارز دیجیتال محسوب می‌شود.

از سوی دیگر، افزایش علاقه‌مندی کاربران به استفاده از صرافی‌های غیرمتمرکز به‌ویژه یونی‌سواپ، موجب شده است تا نقدینگی و حجم معاملات این ارز دیجیتال افزایش یابد که این روند می‌تواند به رشد پایدار و چشمگیر ارزش یونی‌سواپ کمک کند.

سرمایه‌گذاری در ارز دیجیتال یونی‌سواپ

امروزه امکان خرید و فروش ارز دیجیتال یونی‌سواپ به‌راحتی در صرافی غیرمتمرکز یونی‌سواپ فراهم شده است و کاربران می‌توانند به‌طور مستقیم این توکن را معامله کنند. برای این کار تنها کافی است یک کیف پول دیجیتال سازگار با شبکه اتریوم داشته باشید و مقداری اتر (ETH) برای پرداخت هزینه‌های گس یا کارمزد تراکنش‌ها در کیف پول خود ذخیره کنید.

دسترسی از طریق صرافی‌های داخلی و بین‌المللی

علاوه بر امکان معامله مستقیم در پلتفرم یونی‌سواپ، بسیاری از صرافی‌های بین‌المللی معتبر مانند بایننس و کوین‌بیس نیز ارز یونی‌سواپ را در فهرست دارایی‌های خود قرار داده‌اند و خرید و فروش آن را به کاربران ارائه می‌دهند. در ایران نیز برخی صرافی‌های داخلی امکان خرید یونی‌سواپ را فراهم کرده‌اند، اگرچه توصیه می‌شود پیش از شروع معامله، از پشتیبانی توکن در صرافی مورد نظر خود مطمئن شوید.

نکات مهم برای سرمایه‌گذاری

یونی‌سواپ به دلیل تیم توسعه قوی، پشتیبانی گسترده کاربران و فعالیت در بستر قدرتمند اتریوم، یکی از پروژه‌های معتبر و محبوب بازار ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. با این حال بازار رمزارزها ذاتاً پرنوسان است و پیش از ورود به سرمایه‌گذاری، انجام تحقیقات کامل درباره شرایط بازار و تحلیل پروژه اهمیت زیادی دارد. همچنین رعایت نکات امنیتی مانند حفظ و محافظت از کلیدهای خصوصی کیف پول برای جلوگیری از خطرات احتمالی مانند حملات هکری ضروری است.

نحوه خرید یونی سواپ

کاربران برای خرید ارز دیجیتال یونی سواپ ابتدا باید در یک صرافی ثبت نام و احراز هویت خود را تکمیل کنند. پس از آن، باید حساب کاربری خود را از طریق یکی از روش‌های زیر شارژ کنند:

• واریز تومان با استفاده از کارت‌های بانکی و اتصال به درگاه پرداخت
• ارسال رمزارز تتر (USDT) به کیف پول کاربری و شارژ مستقیم حساب

خرید یونی سواپ از دو مسیر کلی امکان‌پذیر است:

• معامله سریع: اگر نیازی به تحلیل تکنیکال و بررسی نمودار قیمت ندارید، می‌توانید از گزینه «معامله سریع» استفاده کنید. در این بخش با انتخاب ارز پرداختی (تومان یا تتر) و یونی سواپ به‌عنوان ارز دریافتی، مقدار مورد نظر را وارد کرده و با زدن دکمه «تبدیل» سفارش خرید با قیمت لحظه‌ای بازار به‌صورت آنی ثبت می‌شود.
• معامله در بازار: اگر قصد دارید با تحلیل تکنیکال اقدام به خرید کنید و نقطه ورود دقیقی پیدا کنید، باید به بخش «معامله در بازار» مراجعه کنید. در این بخش، بازار مورد نظر (یونی سواپ-تتر یا یونی سواپ-تومان) را انتخاب کرده و می‌توانید سفارش خود را از طریق انواع سفارش‌ها ثبت کنید:
  • سفارش بازار (Market)
  • سفارش محدود (Limit)
  • سفارش حد ضرر (Stop Limit)
  • سفارش بازار با حد ضرر (Stop Market)
  • سفارش OCO

نحوه استفاده از صرافی یونی سواپ (Uniswap)

شروع کار با صرافی غیرمتمرکز Uniswap بسیار ساده است و تنها به چند ابزار اولیه نیاز دارد. در ادامه مراحل کامل استفاده از این پلتفرم را مرور می‌کنیم.

داشتن یک کیف پول سازگار با اتریوم (ERC-20)

برای استفاده از Uniswap، در ابتدا باید یکی از کیف پول‌های دیجیتال زیر را داشته باشید که از توکن‌های ERC-20 پشتیبانی می‌کنند:

• MetaMask
• WalletConnect
• Coinbase Wallet
• Portis
• Fortmatic

پس از ساخت و راه‌اندازی کیف پول، لازم است که مقداری اتر (ETH) به آن منتقل کنید. اتر هم به‌عنوان واحد معاملاتی اصلی در یونی‌سواپ و هم برای پرداخت هزینه‌های گس (Gas Fees) مورد استفاده قرار می‌گیرد.

آشنایی با هزینه گس (Gas)

کارمزد شبکه اتریوم که به آن هزینه گس گفته می‌شود، بسته به میزان ترافیک شبکه متغیر است. هنگام انجام یک تراکنش، معمولاً سه گزینه برای سرعت و هزینه در اختیار شما قرار می‌گیرد:

• کند (Slow / تدریجی): ارزان‌ترین گزینه، اما ممکن است چند دقیقه طول بکشد.
• متوسط (Average / متوسط): تعادلی بین سرعت و هزینه.
• سریع (Fast / سریع): سریع‌ترین گزینه با بیشترین هزینه.

شما می‌توانید بسته به اولویت خود، یکی از این سه گزینه را انتخاب کنید.

ورود به پلتفرم Uniswap

برای شروع معامله، مراحل زیر را دنبال کنید:

• به سایت رسمی یونی سواپ مراجعه کنید:
  https://uniswap.org
• در صفحه اصلی، روی گزینه “Use Uniswap” در گوشه بالا سمت راست کلیک کنید.
• در صفحه باز شده، روی دکمه “Connect Wallet” کلیک کرده و کیف پول مورد نظر خود را انتخاب کنید.
• وارد کیف پول شوید و مجوز اتصال آن به یونی سواپ را صادر کنید.

انجام تراکنش و تعویض توکن‌ها (Token Swap)

پس از اتصال کیف پول، حالا می‌توانید توکن‌های مختلف را در یونی‌سواپ با هم مبادله کنید:

• در صفحه اصلی پلتفرم، دو کادر وجود دارد: یکی برای توکنی که می‌خواهید ارائه دهید (From) و دیگری برای توکنی که می‌خواهید دریافت کنید (To).
• توکن‌های مورد نظر خود را از منوی کشویی انتخاب کنید.
• مقدار مورد نظر برای مبادله را وارد کرده و روی دکمه “Swap” کلیک کنید.

تأیید تراکنش در کیف پول

پس از کلیک بر روی دکمه Swap، یک پیش‌نمایش از تراکنش به شما نمایش داده می‌شود. در اینجا باید:

• جزئیات تراکنش را مرور کنید.
• آن را از طریق کیف پول ERC-20 خود تأیید کنید.

پیگیری وضعیت تراکنش در Etherscan

پس از تأیید، تراکنش شما در بلاک‌چین اتریوم ثبت خواهد شد. برای بررسی وضعیت آن:

• به سایت https://etherscan.io مراجعه کنید.
• شناسه تراکنش (Transaction ID / TxID) را از تاریخچه کیف پول خود کپی کرده و در سایت Etherscan وارد کنید.
• وضعیت پردازش تراکنش را در لحظه مشاهده خواهید کرد.

کارمزد انتقال یونی سواپ

کارمزد انتقال ارز یونی سواپ به شرایط شبکه اتریوم بستگی دارد و متغیر است. عواملی مانند ترافیک شبکه، تعداد تراکنش‌ها و میزان تقاضا برای پردازش تراکنش‌ها بر این هزینه تاثیر می‌گذارند. زمانی که شبکه شلوغ باشد، کارمزد افزایش می‌یابد تا تراکنش‌ها سریع‌تر پردازش شوند و زمانی که شبکه خلوت‌تر است، کارمزد کاهش پیدا می‌کند. بنابراین کارمزد انتقال یونی سواپ عدد ثابتی ندارد و در هر زمان ممکن است متفاوت باشد.

بهترین کیف پول برای ارز دیجیتال یونی سواپ

کیف پول یونی سواپ در واقع یک والت دیجیتال سازگار با اکوسیستم اتریوم است. این کیف پول‌ها می‌توانند تمامی توکن‌های ساخته شده بر بستر شبکه Ethereum را نگهداری کنند که رمز ارز UNI نیز یکی از این توکن‌هاست. کیف پول‌های دیجیتال، اپلیکیشن‌هایی هستند که ارتباط ساده و امن کاربران با بلاک چین را ممکن می‌سازند و امکان مشاهده موجودی، ارسال و دریافت توکن‌ها و انجام تراکنش‌ها را فراهم می‌کنند.

بر خلاف حساب‌های بانکی سنتی که کاربران برای انجام تراکنش‌ها باید به واسطه‌هایی مانند بانک‌ها اعتماد کنند، در کیف پول‌های دیجیتال کاربران اختیار کامل بر کلیدهای خصوصی خود دارند و به همین دلیل امنیت دارایی‌ها به کلید خصوصی وابسته است. اگر کلید خصوصی کیف پول گم شود یا به سرقت رود، دسترسی به دارایی‌ها به طور کامل از بین می‌رود و هیچ نهاد مرکزی قادر به بازیابی آن نخواهد بود.

در ادامه به انواع کیف پول مناسب برای یونی سواپ میپردازیم.

کیف پول‌های نرم‌افزاری (گرم)

این کیف پول‌ها به صورت اپلیکیشن‌های موبایل، دسکتاپ یا افزونه مرورگر عرضه می‌شوند و به صورت آنلاین با شبکه اتریوم در ارتباط هستند. مزیت آن‌ها رابط کاربری ساده، سرعت در انجام تراکنش و رایگان بودن است. اما به دلیل اتصال دائم به اینترنت، سطح امنیت پایین‌تری نسبت به کیف پول‌های سخت‌افزاری دارند.
از بهترین کیف پول‌های نرم‌افزاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• MetaMask: یکی از محبوب‌ترین کیف پول‌ها با رابط کاربری ساده و امکانات متنوع که به صورت افزونه مرورگر و اپلیکیشن موبایل عرضه شده است.
• Trust Wallet: کیف پول موبایلی با پشتیبانی از چندین بلاک چین و امکان اتصال به صرافی‌های غیرمتمرکز.
• Exodus: کیف پول دسکتاپ و موبایل با رابط گرافیکی جذاب و پشتیبانی از تعداد زیادی رمز ارز.

کیف پول‌های سخت‌افزاری (سرد)

این کیف پول‌ها دستگاه‌های فیزیکی هستند که کلیدهای خصوصی را به صورت آفلاین نگهداری می‌کنند و در نتیجه امنیت بسیار بالایی دارند. این نوع کیف پول‌ها به دلیل مقاومت در برابر حملات هکری و نرم‌افزاری، گزینه مناسبی برای نگهداری بلندمدت و حجم بالای دارایی‌ها محسوب می‌شوند، اما هزینه خرید دارند و کار با آن‌ها کمی پیچیده‌تر است.

از برندهای معتبر کیف پول سخت‌افزاری می‌توان به:

• Ledger Nano S و Ledger Nano X
• Trezor Model T
• Dorj one و DorjT

این کیف پول‌ها از استاندارد ERC-20 و ارز یونی سواپ به طور کامل پشتیبانی می‌کنند.

کیف پول‌های کاغذی

کیف پول‌های کاغذی شامل کلید خصوصی و آدرس عمومی به صورت چاپ‌شده هستند. این روش آفلاین است و ریسک هک شدن به صفر می‌رسد، اما به دلیل آسیب‌پذیری در برابر آسیب فیزیکی و فقدان راحتی استفاده، معمولاً برای نگهداری طولانی‌مدت و بسیار ایمن توصیه می‌شود.

در نهایت، انتخاب بهترین کیف پول برای یونی سواپ به میزان تجربه کاربر، مقدار دارایی و نحوه استفاده او بستگی دارد. اگر به دنبال استفاده روزمره و ساده هستید، کیف پول‌های نرم‌افزاری گزینه مناسبی‌اند. برای امنیت بیشتر و نگهداری بلندمدت، کیف پول سخت‌افزاری بهترین انتخاب است. توصیه می‌شود همیشه از کلیدهای خصوصی خود نسخه پشتیبان تهیه کنید و آن‌ها را در جایی امن نگهداری نمایید.

صرافی‌های پشتیبان‌کننده رمز ارز یونی (UNI)

برای خرید، فروش و معامله توکن یونی (UNI)، باید از صرافی‌هایی استفاده کنید که این رمز ارز را پشتیبانی می‌کنند.

در حال حاضر، چند صرافی معتبر و بزرگ دنیا امکان معامله یونی سواپ را فراهم کرده‌اند که در ادامه به مهم‌ترین آنها اشاره می‌کنیم:

• صرافی Binance: بایننس یکی از بزرگ‌ترین و معتبرترین صرافی‌های ارز دیجیتال در جهان است که میلیون‌ها کاربر فعال دارد. این پلتفرم از تعداد زیادی رمز ارز از جمله یونی سواپ (UNI) پشتیبانی می‌کند و امکانات متنوعی مانند معاملات اسپات، فیوچرز و استیکینگ را در اختیار کاربران قرار می‌دهد.
• صرافی Huobi Global: هیوبی گلوبال که از سال 2013 فعالیت خود را آغاز کرده، یکی از صرافی‌های محبوب است. این صرافی علاوه بر ارزهای شناخته‌شده‌ای مثل بیت کوین و اتریوم، از یونی سواپ و سایر توکن‌های ERC-20 نیز پشتیبانی می‌کند و به کاربران خود خدمات متنوعی ارائه می‌دهد.
• صرافی Coinbase Pro: کوین‌بیس پرو یکی از صرافی‌های مطرح در ایالات متحده است که به دلیل رابط کاربری ساده و امنیت بالا، گزینه مناسبی برای خرید و فروش رمز ارزهایی مانند UNI به شمار می‌رود. این صرافی بیشتر برای کاربران تازه‌کار و نیمه‌حرفه‌ای مناسب است.
• صرافی OKEx: صرافی OKEx یکی دیگر از صرافی‌های شناخته‌شده جهانی است که امکان معامله تعداد زیادی از رمز ارزها، از جمله یونی سواپ را فراهم کرده است. این پلتفرم امکانات پیشرفته‌ای مانند معاملات اهرمی و قراردادهای آتی ارائه می‌دهد.
• صرافی Bitfinex: بیتفینکس یکی از قدیمی‌ترین صرافی‌های بازار کریپتو است که تحت مدیریت شرکت iFinex قرار دارد. این صرافی نیز یونی سواپ را پشتیبانی می‌کند و به دلیل نقدینگی بالا و امکانات گسترده، بین معامله‌گران حرفه‌ای محبوبیت دارد.

آربیتراژ در یونی سواپ

آربیتراژ به معنای بهره‌برداری از اختلاف قیمت یک دارایی در دو یا چند بازار مختلف است تا از این تفاوت قیمت سود کسب شود. در بازار ارزهای دیجیتال و به‌ویژه در صرافی‌های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ، آربیتراژ نقش مهمی در حفظ تعادل قیمت‌ها دارد.

برای مثال، اگر قیمت بیت‌کوین در صرافی A برابر 45,500 دلار و در صرافی B برابر 45,450 دلار باشد، معامله‌گران آربیتراژ با خرید بیت‌کوین از صرافی B و فروش آن در صرافی A می‌توانند از این اختلاف قیمت سود ببرند.

در یونی سواپ، معاملات بزرگ می‌توانند باعث تغییر تعادل استخرهای نقدینگی و نوسان قیمت توکن‌ها شوند. اینجا است که معامله‌گران آربیتراژ وارد عمل می‌شوند و توکن‌هایی را که قیمتشان در یونی سواپ با بازارهای دیگر متفاوت است شناسایی می‌کنند و با خرید و فروش مداوم، قیمت‌ها را به تعادل می‌رسانند.

این تعامل بین بازارسازهای خودکار یونی سواپ و معامله‌گران آربیتراژ، تضمین می‌کند که قیمت توکن‌ها مانند UNI به‌طور مداوم با سایر بازارها هماهنگ باقی بماند.

پدیده ضرر ناپایدار در یونی‌سواپ

تا اینجا دیدیم که تأمین‌کننده‌های نقدینگی می‌توانند از طریق دریافت کارمزد معاملات و تبدیل توکن‌ها، درآمد کسب کنند. اما آیا این به این معناست که آن‌ها همیشه سود می‌برند؟ واقعیت این است که خیر. در این مسیر، یک پدیده مهم و قابل‌توجه به نام ضرر ناپایدار (Impermanent Loss) وجود دارد که مخصوصاً هنگام نوسانات شدید قیمتی در جفت‌ارزهای موجود در استخرها اتفاق می‌افتد.

یک مثال ساده

فرض کنیم تام 1 واحد اتریوم (ETH) و 100 تتر (USDT) دارد و تصمیم می‌گیرد این دو را وارد یک استخر یونی‌سواپ کند. با توجه به اینکه قیمت هر ETH برابر با 100 تتر است، یعنی نسبت 1:100 برقرار است. بعد از واریز تام، موجودی کل استخر به 10 ETH و 1000 USDT می‌رسد. بنابراین تام مالک 10 درصد از این استخر خواهد بود.

مقدار ثابت استخر یا همان K برابر است با:

حال فرض کنیم قیمت اتریوم در بازار افزایش پیدا کند و به 400 تتر برسد. این یعنی قیمت 4 برابر شده است.

چون نسبت ETH/USDT در استخر تغییر کرده، تریدرهای آربیتراژ وارد عمل می‌شوند. آن‌ها با واریز تتر به استخر و خارج کردن ETH، قیمت داخل استخر را با بازار هماهنگ می‌کنند.

در نهایت، موجودی استخر به این صورت درمی‌آید:

نسبت جدید، همچنان K را حفظ می‌کند:

برداشت سهم تام از استخر

علی که 10 درصد مالک این استخر است، اکنون تصمیم می‌گیرد دارایی خود را برداشت کند. سهم او از استخر برابر خواهد بود با:

با توجه به اینکه حالا هر واحد ETH معادل 400 تتر است، دارایی تام چنین ارزشی دارد:

اما اگر تام اصلاً سرمایه‌اش را وارد استخر نمی‌کرد و فقط نگهداری می‌کرد (هولد)، چه می‌شد؟

بنابراین، تام با وارد کردن دارایی‌هایش به استخر، در نهایت 100 تتر کمتر از حالتی دارد که فقط دارایی را هولد می‌کرد. این همان چیزی است که به آن می‌گوییم ضرر ناپایدار.

نکات مهم درباره ضرر ناپایدار

• این ضرر در صورت افزایش یا کاهش شدید قیمت دارایی‌ها رخ می‌دهد.
• اگر قیمت‌ها دوباره به حالت اولیه بازگردند، این ضرر نیز به صورت «ناپایدار» از بین می‌رود.
• درآمد حاصل از کارمزدها ممکن است این ضرر را در بلندمدت جبران کند.
• اما تأمین‌کننده نقدینگی باید قبل از ورود به استخر از این پدیده آگاه باشد و آن را در تصمیم‌گیری خود لحاظ کند.

آینده ارز دیجیتال یونی‌سواپ (UNI)

ارز دیجیتال Uniswap (UNI) به عنوان توکن بومی یکی از بزرگ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز دنیا، جایگاه ویژه‌ای در بازار رمزارزها دارد. بسیاری از تحلیلگران و فعالان بازار، یونی‌سواپ را یک گزینه بالقوه برای سرمایه‌گذاری میان‌مدت و بلندمدت می‌دانند.

دلایل این دیدگاه خوشبینانه را می‌توان در چند محور اصلی بررسی کرد:

• پشتیبانی از زیرساختی قدرتمند (بلاک‌چین اتریوم): پروتکل یونی‌سواپ روی شبکه اتریوم اجرا می‌شود که به عنوان یکی از پایدارترین و گسترده‌ترین بسترها برای قراردادهای هوشمند شناخته می‌شود. همین موضوع باعث می‌شود Uniswap به‌ راحتی با اکوسیستم وسیع اتریوم و توکن‌های ERC-20 تعامل داشته باشد.
• نقش پیشرو در حوزه صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX): یونی‌سواپ یکی از اولین و موفق‌ترین نمونه‌های صرافی غیرمتمرکز (DEX) است که توانسته میلیون‌ها کاربر را به خود جذب کند. با گسترش تمایل کاربران به حذف واسطه‌ها و استفاده از پلتفرم‌های امن‌تر، نقش DEXها به‌ویژه Uniswap پررنگ‌تر خواهد شد.
• قابلیت‌های حاکمیتی توکن UNI: توکن UNI صرفاً یک دارایی دیجیتال نیست؛ بلکه به کاربران امکان مشارکت در تصمیم‌گیری‌های مربوط به آینده پروتکل را می‌دهد. این مکانیزم حکمرانی غیرمتمرکز باعث می‌شود دارندگان توکن، نقش مؤثری در مسیر توسعه Uniswap ایفا کنند.
• جامعه فعال و تیم توسعه‌دهنده قوی: یونی‌سواپ توسط هایدن آدامز راه‌اندازی شد، اما ایده اولیه آن از ویتالیک بوترین، خالق اتریوم، نشأت می‌گیرد. تیم توسعه‌دهنده پشت این پروژه بسیار حرفه‌ای عمل کرده و به‌روزرسانی‌های پی‌در‌پی مانند Uniswap v3 را با موفقیت عرضه کرده است.
• تبلیغات، مقبولیت و پذیرش در بین پروژه‌های دیفای: یونی‌سواپ در فضای رسانه‌ای و در میان پروژه‌های دیفای (DeFi) به‌شدت مورد توجه قرار دارد. این پلتفرم یکی از مراکز اصلی تأمین نقدینگی برای بسیاری از توکن‌های نوپا بوده و از اعتماد بالایی برخوردار است.

تفاوت ارز دیجیتال یونی سواپ (Uniswap) با دیگر ارزهای دیجیتال

اصلی‌ترین تفاوت ارز دیجیتال یونی سواپ (UNI) با سایر توکن‌های رایج در بازار کریپتوکارنسی، کاربردهای آن در پلتفرم یونی سواپ است. برخلاف بسیاری از ارزهای دیجیتال که صرفاً برای انتقال ارزش یا نگهداری استفاده می‌شوند، UNI علاوه بر اینکه یک توکن حاکمیتی است، نقش مهمی در مشارکت کاربران در استخرهای نقدینگی صرافی غیرمتمرکز یونی سواپ ایفا می‌کند.

کاربرانی که سرمایه خود را به استخرهای نقدینگی یونی سواپ اختصاص می‌دهند، به‌عنوان تامین‌کنندگان نقدینگی شناخته می‌شوند و بخشی از کارمزد تراکنش‌هایی که در آن استخر انجام می‌شود، به‌عنوان سود متناسب با میزان سرمایه‌گذاری‌شان دریافت می‌کنند. این ویژگی یونی سواپ را به یک توکن کاربردی و انگیزشی تبدیل کرده است که فراتر از صرفا یک واحد پولی دیجیتال عمل می‌کند.

از نظر ساختار فنی، توکن UNI بر پایه بلاک‌چین اتریوم و مطابق با استاندارد ERC-20 ساخته شده است؛ بنابراین از نظر استاندارد فنی شباهت زیادی با بسیاری از ارزهای دیجیتال موجود در بازار دارد و این استاندارد امکان تعامل و سازگاری بالا با سایر برنامه‌ها و کیف پول‌های مبتنی بر اتریوم را فراهم می‌کند.

مقایسه یونی سواپ و پنکیک سواپ

کدام روی آن فعالیت می‌کنند. یونی سواپ بر پایه شبکه اتریوم ساخته شده است، در حالی که پنکیک سواپ روی شبکه بایننس اسمارت چین (BSC) کار می‌کند. این تفاوت شبکه باعث می‌شود که کارمزد تراکنش‌ها در پنکیک سواپ به مراتب کمتر از یونی سواپ باشد و معاملات با هزینه پایین‌تری انجام شود.

اما در عین حال، یونی سواپ به عنوان یکی از پیشروهای صرافی‌های غیرمتمرکز شناخته می‌شود که از نظر حجم معاملات، امنیت و جامعه کاربران بسیار قوی‌تر عمل کرده است. با توجه به توسعه مداوم و به‌روزرسانی‌های تیم یونی سواپ، بسیاری از کارشناسان آینده این ارز دیجیتال و پلتفرم آن را روشن می‌دانند و معتقدند که یونی سواپ همچنان در بازار ارزهای دیجیتال جایگاه مهمی خواهد داشت.

آیا یونی سواپ گزینه مناسبی برای سرمایه‌گذاری است؟

یونی سواپ به‌عنوان یک صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر فناوری بلاک چین، محیطی امن و شفاف برای انجام معاملات ارزهای دیجیتال فراهم می‌کند. قراردادهای هوشمند این پلتفرم به گونه‌ای طراحی شده‌اند که تغییرناپذیر و خودکار باشند، هرچند باید توجه داشت که هیچ سیستمی کاملاً در برابر هک مصون نیست.

این پلتفرم به کاربران دارای کیف پول اتریوم امکان می‌دهد بدون نیاز به دخالت واسطه‌ها یا نهادهای متمرکز، به راحتی توکن‌های خود را مبادله کنند. یونی سواپ با معرفی یک مدل نوآورانه و غیرمتمرکز، محبوب‌ترین صرافی غیرمتمرکز (DEX) در دنیای کریپتو محسوب می‌شود. تمرکززدایی و سیستم حاکمیتی باز آن که توسط توکن UNI کنترل می‌شود، باعث جذب طرفداران پرشور این رویکرد شده است، به‌ویژه افرادی که مخالف صرافی‌های متمرکز هستند.

علاوه بر امکان معامله، استخرهای نقدینگی یونی سواپ فرصت درآمدزایی بدون فروش توکن‌ها را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. این مدل به کاربران اجازه می‌دهد با تامین نقدینگی، بخشی از کارمزد معاملات را به‌عنوان سود دریافت کنند.

تیم یونی سواپ با ارائه پروتکل نقدینگی خودکار و سیستم حاکمیتی منحصر به فرد، بستری فراهم کرده که به توسعه امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) کمک شایانی کرده است. سهولت استفاده و امنیت نسبی این پلتفرم، آن را به گزینه‌ای جذاب برای سرمایه‌گذاری تبدیل کرده است.

با این حال، بازار ارزهای دیجیتال همواره با نوسانات شدید و ریسک‌های خاص همراه است. بنابراین، توصیه می‌شود پیش از ورود به این بازار، تحقیقات دقیق و تحلیل‌های جامع انجام شود تا تصمیم‌گیری آگاهانه‌تری صورت گیرد.

بررسی وایت پیپر یونی‌سواپ V3 از دیدگاه فنی

تامین نقدینگی در بازه‌های قیمتی مشخص (Concentrated Liquidity)

• مفهوم اصلی: در Uniswap V3، LPها می‌توانند نقدینگی خود را در بازه‌های قیمتی مشخص و دلخواه متمرکز کنند.
• مزایا:
  • بهره‌وری سرمایه تا 4000 برابر بیشتر نسبت به V2
  • کاهش اسلیپیج (Slippage) در معاملات به واسطه تمرکز نقدینگی در محدوده‌های پرتراکنش
  • افزایش بازدهی LPها با اختصاص دقیق‌تر سرمایه به محدوده‌های قیمت سودآور
• عملکرد: LP مشخص می‌کند مثلاً نقدینگی در قیمت اتریوم بین 2000 تا 3000 دلار فعال باشد و نقدینگی خارج از این بازه غیر فعال است.
• کارمزدهای متناسب با ریسک: سطوح کارمزد متفاوت (مثلاً 0.05٪ تا 1٪) مطابق با ریسک جفت‌های معاملاتی مختلف (استیبل کوین‌ها یا توکن‌های پرنوسان)
• کاهش اسلیپیج: اجرای معاملات با حداقل لغزش قیمتی، عملکردی بهتر نسبت به صرافی‌های متمرکز و سایر AMMها برای معاملات استیبل کوین

استخرهای متعدد برای هر جفت ارز (Multiple Fee Tiers per Pair)

• در نسخه‌های پیشین، هر جفت ارز دارای یک استخر با کارمزد ثابت 0.30٪ بود.
• در V3: چند استخر با سطوح کارمزد متفاوت (0.05٪، 0.30٪، 1٪ و بعداً 0.01٪) امکان‌پذیر شده است.
• هدف: بهینه‌سازی کارمزد برای دارایی‌های با ریسک و نوسان متفاوت
• مثال:
  • استخر استیبل کوین‌ها با کارمزد 0.01٪ برای جذب نقدینگی بیشتر و ریسک کمتر
  • استخر توکن‌های پرنوسان با کارمزد بالاتر جهت جبران ریسک افزایش قیمت
• این ساختار باعث افزایش انعطاف‌پذیری و پویایی بازار می‌شود.

نقدینگی غیرقابل تعویض (NFT Liquidity Positions)

• در نسخه‌های قبل، سهم LPها از نقدینگی به صورت توکن‌های ERC-20 ساده و قابل تعویض بود.
• در V3، هر موقعیت نقدینگی LP به عنوان یک توکن NFT منحصر به فرد صادر می‌شود که محدوده قیمت و مقدار نقدینگی را دقیقاً مشخص می‌کند.
• مزایا:
  • انعطاف‌پذیری در مدیریت و انتقال موقعیت‌ها
  • درآمدهای کارمزد به صورت جداگانه ذخیره می‌شود، نه مستقیماً به استخر افزوده
  • درک بهتر و کنترل دقیق‌تر روی درآمدهای LPها
• این مدل هم‌راستا با فلسفه مدولار و انعطاف‌پذیر قراردادهای V3 است.

تغییرات در ساختار حاکمیتی (Governance)

• مالکیت قرارداد: مالکیت قرارداد اصلی در دست دارندگان توکن UNI است اما امکان توقف قراردادهای اصلی وجود ندارد که تضمین غیرمتمرکز بودن است.
• تنظیم کارمزد پروتکل: حاکمیت می‌تواند کارمزدهای پروتکل را فعال یا تنظیم کند (که در V2 ثابت بود).
• انتقال مالکیت: قابلیت انتقال مالکیت قرارداد به آدرس‌های دیگر، برای تطبیق با نیازهای آینده اکوسیستم.
• سطوح مختلف کارمزد: اضافه شدن سطوح جدید کارمزد با تعریف «فاصله تیک» (Tick Spacing) و عدم امکان حذف یا تغییر آن پس از ایجاد.
• فاصله تیک چیست؟
  • بازه‌های گسسته قیمتی که تغییرات قیمت در multiples (ضرایب) مشخص اعمال می‌شود.
  • این مکانیزم به کاهش بار محاسباتی و بهبود کارایی استخر کمک می‌کند.
  • مثال ساده: تغییر قیمت فقط در گام‌های مشخص (مثلاً 0.02٪) مجاز است، نه هر تغییر کوچک.

به‌روزرسانی اوراکل‌ها (Oracle Updates)

• Uniswap V3 داده‌های قیمت و نقدینگی را به شکل آرایه‌ای از مشاهدات (Observations) ذخیره می‌کند.
• امکان افزایش تعداد مشاهدات برای ذخیره داده‌های طولانی‌تر (حداکثر تا ۶۵۵۳۵ مشاهدات) وجود دارد که تاریخچه قیمت تا حدود ۹ روز پوشش می‌دهد.
• TWAP (Time-Weighted Average Price):
  • اوراکل میانگین قیمت وزن‌دار بر اساس زمان
  • مقاوم در برابر دستکاری قیمت
  • قابل استفاده برای قراردادهای هوشمند متکی به داده‌های قیمت دقیق و غیرمتمرکز
• اوراکل نقدینگی: میزان نقدینگی فعال در قیمت‌های مختلف را اندازه‌گیری و گزارش می‌دهد که باعث پاداش‌دهی دقیق‌تر به LPها می‌شود.

مرور تغییرات و قابلیت‌های جدید Uniswap V4

مدیریت استخرها به سبک Singleton

• همه استخرها تحت یک قرارداد واحد به نام PoolManager مدیریت می‌شوند.
• مزایا:
  • کاهش هزینه‌های استقرار جفت‌های معاملاتی جدید تا 99٪
  • بهبود قابل توجه در بهره‌وری کارمزد
  • ساده‌سازی توسعه و نگهداری پروتکل

Flash Accounting

• ویژگی نوآورانه‌ای که تغییرات وضعیت نهایی تراکنش‌ها را محاسبه می‌کند، نه هر عملیات جداگانه را.
• این باعث کاهش شدید هزینه‌های تراکنش در عملیات چند استخره می‌شود.
• به خصوص در تراکنش‌های پیچیده که چندین استخر درگیرند، Flash Accounting به طور موثری هزینه‌ها را کاهش می‌دهد.

پشتیبانی از جفت‌های معاملاتی با ETH بومی

• امکان استفاده از ETH به صورت بومی در جفت‌ها (نه فقط Wrapped ETH)
• این ویژگی تجربه کاربری بهتری ایجاد می‌کند و هزینه‌های تبدیل WETH را حذف می‌کند.
• در نتیجه، کارمزد تراکنش‌ها کاهش یافته و راحتی کاربران افزایش می‌یابد.

Hook ها (قابلیت‌های سفارشی‌سازی قراردادهای خارجی)

• قراردادهای خارجی که در نقاط مشخصی از اجرای استخر اجرا می‌شوند.
• استفاده‌ها:
  • اجرای تدریجی سفارشات بزرگ در طول زمان (TWAMM)
  • اجرای سفارشات محدود زنجیره‌ای با قیمت‌های مشخص
  • تنظیم کارمزدها به صورت پویا براساس نوسانات بازار
  • کاهش یا جلوگیری از MEV برای LPها
  • پیاده‌سازی اوراکل‌های سفارشی
• توسعه‌دهندگان می‌توانند قرارداد Hook دلخواه خود را پیش از راه‌اندازی استخر تنظیم کنند.
• این ویژگی به شدت انعطاف‌پذیری و کارایی پروتکل را افزایش می‌دهد.

TWAMM (Time-Weighted Average Market Maker)

• نوع جدیدی از بازارساز که معاملات بزرگ را در بازه‌های زمانی تقسیم و اجرا می‌کند
• هدف کاهش تاثیر قیمت و کاهش هزینه‌های کارمزد برای سفارشات بزرگ

نتیجه‌گیری کلی

• Uniswap V3 با معرفی مفهوم نقدینگی متمرکز، استخرهای چندگانه با سطوح کارمزد مختلف، و نقدینگی غیرقابل تعویض، یک جهش بزرگ در بهره‌وری سرمایه و انعطاف‌پذیری ارائه دهندگان نقدینگی ایجاد کرد.
• ساختار حاکمیتی بهبود یافته باعث شد کنترل بیشتری روی تنظیمات پروتکل به جامعه داده شود.
• بهبود اوراکل‌ها امکان استفاده گسترده‌تر و دقیق‌تر داده‌های قیمتی در قراردادهای DeFi را فراهم کرد.
• Uniswap V4 با رویکردهای نوین مثل Singleton PoolManager، Flash Accounting، پشتیبانی از ETH بومی و قابلیت Hook، کارمزدها را به شدت کاهش داده و امکان توسعه ویژگی‌های سفارشی و پیشرفته را فراهم می‌کند.
• در مجموع، این به‌روزرسانی‌ها Uniswap را به یک پلتفرم انعطاف‌پذیرتر، بهینه‌تر و قدرتمندتر تبدیل کرده‌اند که می‌تواند نقش کلیدی در آینده بازارهای مالی غیرمتمرکز ایفا کند.

نتیجه گیری

آینده ارز دیجیتال یونی سواپ به عنوان توکن حاکمیتی پلتفرم غیرمتمرکز UniSwap، کاملاً وابسته به موفقیت و توسعه این صرافی در فضای وب 3 است. یونی سواپ که به عنوان نخستین و بزرگ‌ترین صرافی غیرمتمرکز مبتنی بر شبکه اتریوم شناخته می‌شود، جایگاهی برجسته در اکوسیستم ارزهای دیجیتال دارد و جامعه کاربران آن، وفاداری قابل توجهی به این پلتفرم نشان می‌دهند.

در صورتی که یونی سواپ بتواند روند رو به رشد و نوآوری خود را حفظ کند و شبکه اتریوم نیز همچنان به عنوان یکی از اصلی‌ترین بلاک چین‌های قراردادهای هوشمند و معاملات دیجیتال باقی بماند، می‌توان چشم‌انداز روشنی برای رمز ارز UNI پیش‌بینی کرد. با این حال، همانند هر سرمایه‌گذاری در بازار کریپتو، توصیه می‌شود پیش از ورود به خرید یونی سواپ، تحقیقات مستقل و ارزیابی دقیق از شرایط بازار و زیرساخت‌های فنی این پروژه صورت گیرد.

سوالات متداول

ارز یونی سواپ چیست؟

ارز دیجیتال یونی سواپ (Uniswap) توکن بومی و حاکمیتی صرافی غیرمتمرکز ارزهای دیجیتال یونی سواپ است که بر بستر شبکه اتریوم فعالیت می‌کند.

آیا ارز دیجیتال یونی سواپ ارزش خرید دارد؟

رمز ارز UNI به عنوان توکن حاکمیتی این صرافی غیرمتمرکز، نقش مهمی در مدیریت و تصمیم‌گیری‌های پلتفرم دارد. با توجه به توسعه و گسترش یونی سواپ، انتظار می‌رود کاربردها و ارزش این توکن در آینده افزایش یابد.

استاندارد ارز دیجیتال UNI چیست؟

توکن یونی سواپ بر پایه استاندارد ERC-20 شبکه اتریوم ساخته شده است و از این جهت با بسیاری از کیف پول‌ها و صرافی‌های فعال در اکوسیستم اتریوم سازگار است.

برای مشاهده مقالات کلیک کنید.

پیج اینستاگرام معین صادقیان کارشناس اقتصاد و مدرس بازار سرمایه